Poniżej przedstawiono zestawienie najpopularniejszych na rynku polskim podłoży do drukowania natryskowego wielkoformatowego. Przedstawione zestawienie nie pretenduje do całociowego spisu dostępnych w Polsce materiałów do drukowania wielkoformatowego. Jego zadaniem jest zasygnalizowanie różnorodnoci stosowanych podłoży, a tym samym uwiadomienie potencjalnym posiadaczom i użytkownikom urzšdzeń do drukowania wielkoformatowego możliwoci w zakresie stosowania różnych podłoży drukowych.
Podłoża stosowane do wielkoformatowego drukowania ink-jet można podzielić na następujšce grupy:
Ľ podłoża papierowe (w tym także papiery samoprzylepne),
Ľ podłoża z tworzyw sztucznych (głównie samoprzylepne),
Ľ papiery syntetyczne (w tym także samoprzylepne),
Ľ tkaniny.
Podłoża papierowe
Podłoża takie po zadrukowaniu powinny szybko schnšć, tak aby uniknšć rozprzestrzeniania się farby na włókna sšsiadujšce z naniesionš kroplš farby. Zjawisko takie pogarsza jakoć druku, zmniejsza rozdzielczoć i ostroć obrazu. Rozprzestrzenianie się farby inkjetowej wzdłuż włókien papieru okrelane jest terminem wicking.
Aby wyeliminować takie zjawisko, droższe podłoża papierowe sš powlekane specjalnš warstwš, która absorbuje farbę. Sš to papiery wysokiej jakoci z dodatkowymi warstwami pokrywajšcymi zapewniajšcymi mniejsze rozpływanie się atramentu po powierzchni i puchnięcie niż zwykły papier. Poprzez utrzymanie atramentu na powierzchni uzyskujemy zredukowanie efektu rozpływania (wchłaniania) atramentu, jak również lepszy kolor, gęstoć i ostroć.
Papiery produkowane przez Agfę
Przykładem papierów z dodatkowš warstwš absorbujšcš sš produkty firmy Agfa z serii AgfaJet. Przy produkcji tego typu papierów na papier podłożowy nanosi się warstwę PE (polietylenu)/RC (powłoka wielokrotna), co daje im przewagę nad innymi papierami używajšcymi jako bazy papieru powlekanego metodš odlewu (cast-coated papers).
Papiery tego typu oprócz powlekania PE., PET mogš być również powlekane mieszankami pigmentowo-klejowymi [1].
Inne papiery do drukowania ink-jet dostępne na rynku
Firma Gramex oferuje Papier CP 120 Đ biały powlekany papier z matowš powierzchniš produkowany specjalnie do zastosowań w drukowaniu ink-jet. Budowa materiału umożliwia pracę na większoci maszyn inkjetowych. Drukować można zarówno metodš termicznš, jak i piezo.
Zalety podłoża: żywe, wyselekcjonowane kolory, doskonałe efekty, dokładne krawędzie, łatwa praca na ploterze.
MDV-jetprint Aquaskin Affiche Blue Back Đ 140 g/m2, wodoodporny specjalny papier z białš powierzchniš do drukowania ink-jet i niebieskš na odwrocie. Nadaje się do reklam zewnętrznych oraz do innych zewnętrznych zastosowań. Po wydrukowaniu, zależnie od drukarki i iloci tuszu, przed dalszš obróbkš zalecane jest odczekanie ok. 3 godzin w celu wyschnięcia druku. Niebieska powłoka zapewnia wysokš nieprzezroczystoć podłoża, która ma istotne znaczenie przy produkcji plakatów zewnętrznych dużego formatu. Dzięki dużej wytrzymałoci nadaje się także do produkcji map, etykietek i planów budowlanych. Na papierze tym można drukować tuszem barwnikowym oraz pigmentowym [2].
Oferta papierów ink-jet firmy SIHL: Billboard Paper WR 130 Đ papier billboardowy WR 130 g/m2, biały z niebieskim spodem, wodoodporny, z wysokš nieprzezroczystociš, 1-stronnie powlekany. Maksymalny czas ekspozycji: 4 tygodnie. Kontakt z klejem i naklejanie dopuszczalne od 4 do 12 godzin od czasu zadrukowania. Zwilżanie podłoża może powodować zmianę wymiarów do 1% we wszystkich kierunkach.
IJ Oilbased Piezo Paper outdoor blueback 120 Đ papier billboardowy 120 g/m2 z niebieskim spodem, przeznaczony do drukowania tuszami na bazie olejowej. Stosowany do wydruków fotorealistycznych, wielkoformatowych krótkoterminowych reklam zewnętrznych.
Paper Fireproof 80 Đ ogniotrwały, półprzezroczysty, dekoracyjny papier o gramaturze 80 g/m2 przeznaczony do zadruku ink-jetem atramentami pigmentowymi, które dodatkowo gwarantujš wodoodpornoć. Syntetyczne włókna gwarantujš ogniotrwałoć, na przykład we Francji materiał ten uzyskał najwyższš klasę ognioodpornoci M1. Głównym przeznaczeniem sš reklamy na budynkach, centrach handlowych, a także bannery, postery, POS [3].
Papier plakatowy IPM 3170 Wall Mount firmy Avery Dennison: matowy papier prezentacyjny z usuwalnym klejem niepozostawiajšcym plam. Przeznaczony dla urzšdzeń wielkoformatowych pracujšcych na wodnych tuszach. Biały papier o gramaturze 130 g/m2 nadaje się do efektywnych, krótkoterminowych reklam w punktach sprzedaży [4].
Podłoża papierowe oferowane przez Folex AG (Seewen/Szwajcaria): Jetprint ăognioodpornyÓ (MI) 130 g/m2 Đ ten jednostronnie powlekany papier jest klasyfikowany jako ognioodporny Đ odpowiada normom europejskim (eg. M1) i może być stosowany w budynkach użytecznoci publicznej. Jest idealnym produktem do stosowania w sklepach, supermarketach itd. Dostępny w kolorach: białym, żółtym oraz jako Jetprint Copy Đ żółty (może być również stosowany do fotokopiarek i drukarek laserowych).
Papier do drukowania z wysokš rozdzielczociš 115 g/m2 Đ 180/360/720 dpi Đ wysokiej rozdzielczoci papier (do 1440 dpi), który został wyprodukowany specjalnie do druku wielkoformatowego. Posiada dużš chłonnoć tuszu, przez co nadaje się szczególnie do wydruków pełnych o wysokiej rozdzielczoci i wyrazistoci kolorów; bardzo dobra ostroć krawędzi, duża odpornoć na wodę z tuszem dye-based oraz szybkie wysychanie.
Aquaskin Đ papier (karton biały) 190 g/m2 Đ karton wysokiej rozdzielczoci, wytrzymały na cieranie; został wyprodukowany specjalnie do drukowania wielkoformatowego. Odznacza się dużš chłonnociš tuszu, przez co nadaje się szczególnie do drukowania z wysokš rozdzielczociš i dużym nasyceniem kolorów; bardzo dobra ostroć krawędzi, duża odpornoć na wodę (przy użyciu tuszu dye-based) oraz szybkie wysychanie. Zastosowanie główne w zakresie małego formatu, np. do drukowania wizytówek.
ArtistsCanvasArt Đ papier (karton biały) 190 g/m2 180/360/720 dpi, karton wysokiej rozdzielczoci wytrzymały na cieranie, imitujšcy płótno Đ został wyprodukowany specjalnie do drukowania wielkoformatowego. Odznacza się dużš chłonnociš tuszu, przez co nadaje się szczególnie do drukowania z wysokš rozdzielczociš i dużym nasyceniem kolorów; bardzo dobra ostroć krawędzi, duża odpornoć na wodę (przy użyciu tuszu barwnikowego) oraz szybkie wysychanie. Szczególnie zalecany do drukowania zdjęć czy obrazów [5].
Podłoża z tworzyw sztucznych do drukowania ink-jet
Podłoże z PVC firmy GramJTF Media sprzedawane przez firmę Gramex: Vinyl 041 Połysk Đ to silny strukturalnie materiał PVC z mocnym klejem, idealny do wewnętrznych zastosowań (ekspozycje targowe, markety itd.). Budowa materiału umożliwia pracę na większoci maszyn inkjetowych. Folia została stworzona do współpracy z głowicami typu: thermal ink-jet, piezo.
Tabela 2. Budowa podłoża Vinyl 041
Zalety podłoża:
Ľ dokładne przyleganie zadruku ink-jet dzięki wielowarstwowemu pokryciu folii specjalnš substancjš,
Ľ doskonała biel i wysoki połysk,
Ľ dokładne krawędzie, łatwa praca na ploterze [2].
Podłoże z PVC ES-C501 sprzedawane przez firmę PrimjetColor Đ folia elektrostatyczna ES-C501 jest bezziarnistš, miękkš, wolnš od kadmu foliš polimerowš na bazie polichlorku winylu (PVC), zaopatrzonš w trwały przylepiec akrylowy wrażliwy na nacisk. Dzięki szaremu przylepcowi folia jest znacznie mniej przezroczysta. Przylepiec jest zabezpieczony dwustronnym papierem z pokryciem silikonowym i PE.
ES-C501 została zaprojektowana do nanoszenia wydruków elektrostatycznych i posiada doskonałš odpornoć na ultrafiolet i wiatło, chemikalia i wilgoć, dzięki czemu nadaje się do użytku w większoci ekstremalnych warunków pogodowych.
Tabela 3. Budowa podłoża ES-C501
Podłoże z PVC Błyszczšca folia PVC IV-10 sprzedawane przez firmę PrimjetColor Đ to błyszczšcy, mocny PVC do ploterów, z trwałym klejem. Nadaje się do zastosowań wewnętrznych. Zastosowanie: do wydruku grafiki do reklamy wewnštrz budynków, pokazów handlowych czy też wystaw, włšczajšc w to na przykład obrazy czy postery. Stosowany z atramentami barwnikowymi na różnych drukarkach typu thermal ink-jet i piezo. Górne pokrycie tej folii jest całkowicie nagazowane, tak że bšbelki mogš się pojawiać, gdy folię stosuje się na materiały syntetyczne, które mogš uwalniać gazy.
Tabela 4. Budowa podłoża IV-10
Zalety produktu:
Ľ doskonałe przyleganie pokrycia (pokrycie wielowarstwowe),
Ľ doskonała białoć,
Ľ wysoki połysk,
Ľ wyjštkowa ostroć krawędzi,
Ľ wysoka jakoć obrazu.
Podłoże z PVC Banner Polyester WF 290 sprzedawane przez firmę PrimjetColor to poliestrowe podłoże bannerowe o gruboci 290 ľm do reklam wewnętrznych i zewnętrznych, niepalne. Może być obszywane, dziurkowane, nie można go zgrzewać. Minimalna zmiana kolorystyczna zauważalna jest, jak podaje producent, po 2 miesišcach. Producent zaleca chowanie na noc grafik wykonanych na tego typu podłożu w celu przedłużenia jego żywotnoci [6].
Multi-Fix Đ folia ploterowa produkowana przez belgijski koncern NV Yves Weltjens w trzech seriach.
Seria 3000 ma zastosowanie na zewnštrz i wewnštrz pomieszczeń, trwałoć do 3 lat. Seria 5000 (zastosowanie na zewnštrz i wewnštrz pomieszczeń), trwałoć do 5 lat. Seria 7100 jest foliš PVC o wysokiej jakoci, gładzonš, przezroczystš, bez zawartoci kadmu, odpornš na warunki atmosferyczne. Przeznaczona do wykonywania reklam wietlnych oraz podwietlanych powierzchni ze szkła akrylowego, przezroczystych plastików Đ poliestru i poliwęglanu.
Tabela 5. Budowa podłoża Multi-Fix serii 3000, 5000, 7100
Zalety folii:
Ľ podłożowy silikonowany papier bezdrzewny PolyClay (patent Multi-Fix) mocno wygładzany;
Ľ klej zastosowany w foliach Multi-Fix jest przyjazny dla rodowiska, nie zostawia ladów po usunięciu aplikacji, a w pierwszej fazie wišzania z podłożem jest na tyle elastyczny, że umożliwia korygowanie błędów mocowania;
Ľ dzięki zastosowaniu specjalnych dodatków chronišcych folię i klej przed działaniem promieni UV i temperatury wykonane aplikacje nie podlegajš kurczeniu się w miarę upływu czasu.
Podłoże Backlight Material BL 20 sprzedawane przez firmę PrimjetColor. Folia backlight o oznaczeniu BL 20 jest foliš przepuszczalnš dla wiatła (lecz nie w pełni przezroczystš), specjalnie skonstruowanš do drukowania atramentowego i w zastosowaniu do tzw. citylightów. Drukowanie wykonuje się odwrotnie (lustrzanie) na pokryciu folii.
BL 20 została zaprojektowana do użytku z podwietlanymi reklamami. Wydruków używa się głównie podczas pokazów handlowych i wystaw albo w ogólnych krótko- i rednioterminowych zastosowaniach wewnętrznych.
Folia backlight o oznaczeniu BL 20 może być używana z większociš drukarek atramentowych z atramentami barwnikowymi lub pigmentowymi. Jest to folia polipropylenowa z wysokiej jakoci pokryciem do drukarek atramentowych o gruboci 115 ľm.
Zalety produktu:
Ľ obraz wysokiej jakoci z atramentami pigmentowanymi,
Ľ czyste obrazy i dobra gęstoć czarnych wypełnień,
Ľ nadaje się do laminowania,
Ľ płaska powierzchnia,
Ľ bardzo łatwa obsługa,
Ľ doskonała wodoodpornoć [6].
Podłoże Backlit Film Front Print WR 220 produkowane przez firmę SIHL: jest to transparentna folia poliestrowa o gruboci 220 ľm (także 145 ľm), jednostronnie matowa przeznaczona do reklam podwietlanych od tyły (tzw. citylight). Dzięki temu, że jest odporna na wilgoć i nie marszczy się, może być zadrukowywana ink-jetem. Strona z połyskiem jest antystatyczna.
Folia rewersyjna RP sprzedawana przez firmę PrimjetColor to przezroczysta poliestrowa folia do drukarki atramentowej z pokryciem na tylnej stronie, na której drukuje się obraz rewersyjnie. Materiał nadaje się wyłšcznie do zastosowań wewnętrznych.
Folia rewersyjna przeznaczona jest do wykonywania reklam wewnštrz pomieszczeń, na pokazy handlowe, wystawy, postery. Folia ta może być używana z większociš drukarek atramentowych i nadaje się do użytku wewnštrz. Szczególnie nadaje się do użytku z atramentami barwnikowymi na drukarkach thermal ink-jet i piezo.
Jest to przezroczysta folia poliestrowa ze specjalnym pokryciem na tylnej stronie i o gruboci 125 ľm.
Zalety produktu:
Ľ doskonała przyczepnoć pokrycia (pokrycie wielowarstwowe),
Ľ wysoki połysk,
Ľ nadzwyczajna ostroć krawędzi,
Ľ wysoka jakoć obrazu,
Ľ bardzo płaska powierzchnia [6].
Banner Polyester WF 290ľ firmy SIHL to bannerowe podłoże poliestrowe do zadruku technikš ink-jet, gwarantujšce pełnš kolorystykę odwzorowania barw. Banner przeznaczony jest do reklam zewnętrznych i wewnętrznych, może być obszywany, dziurkowany, nie może być zgrzewany. Podłoże nadaje się do reklam rednioterminowych; przykładowo druk wykonany ploterem Mimaki J2 CMYK-OG atramentami pigmentowymi UV wykazał utratę (zmianę) zabarwienia po 2 miesišcach. Aby zachować lepszš wodoodpornoć, zalecane jest chowanie banneru na noc.
FOLAJET MP-WO Plus Đ jest to biała, nieprzezroczysta folia poliestrowa o gruboci 0,1 mm. Charakteryzuje się głęboko matowš powierzchniš oraz bardzo dobrym odwzorowaniem rysunków kolorowych i monochromatycznych, zarówno kreskowych, jak i półtonowych. Zastosowanie: prezentacje w postaci plakatów i wielu innych wydruków reklamowych we wszystkich ploterach i drukarkach ink-jet.
FOLAJET CL-31 HP/RS Đ folia poliestrowa przezroczysta o gruboci 0,076 lub 0,100 mm. Dostarczana jest w rolkach lub w dowolnych formatach większych od A3. Przeznaczenie: do ploterów Hewlett-Packard z grupy Design Jet od 200 do 650. Stosuje się jš m.in. do rysunków warstwowych w technice nakładek. Wzdłuż krawędzi jest naklejony łatwo usuwalny pasek papieru, co umożliwia ăoszukanieÓ czujników prowadzšcych folię w ploterze.
Firma FOLEX AG (Seewen/Szwajcaria) oferuje szeroki asortyment materiałów do druku wielkoformatowego (na drukarkach typu ink-jet). Stosuje się je najczęciej w agencjach reklamowych, jak również w biurach konstrukcyjnych [3].
FOLAJET MP-BL Plus Đ przezroczysta folia matowa o gruboci 0,125 mm. Zastosowanie: podwietlane kasetony reklamowe. Uwaga: zalecana wilgotnoć względna powietrza w pomieszczeniach roboczych powyżej 35%. Druk na stronie matowej (lewa strona jest gładka).
FOLAJET ARF Đ poliestrowa folia o gruboci 0,180 mm do lustrzanego nadruku ink-jet, charakteryzujšca się (po prawej, zewnętrznej stronie) wysokš odpornociš na uszkodzenia mechaniczne i chemiczne. Prawa strona jest matowa i pozbawiona refleksów wietlnych.
Avery Dennison to jeden z największych koncernów zajmujšcych się produkcjš materiałów samoprzylepnych w tym i podłoży z tworzyw sztucznych, przeznaczonych m.in. do ink-jetu [4].
Zestawienie przykładowych podłoży Avery: Avery MPI 8112 Đ biały, z połyskiem PVC kalandrowany. Zaletš tego podłoża jest łatwa usuwalnoć nawet po roku. Typowe zastosowanie: tablice ogłoszeniowe, billboardy, afisze, POS.
Tabela 6. Budowa podłoża Avery MPI 8112
Avery IPM 2135 Hp 5000 Đ przezroczysty poliester z połyskiem (131 ľm), stworzony specjalnie dla HP 5000. Wysoka stabilnoć i chłonnoć podłoża gwarantuje wydruk grafik z najwyższš jakociš. Zastosowanie: fotorealistyczne reprodukcje wielkoformatowe, afisze. Druki nie sš odporne na wilgoć i promienie słoneczne.
Avery IPM 3195 Instant Dry Đ biały papier z połyskiem do drukowania ink-jet wielkoformatowego, jednostronnie powlekany 240g/m2 przystosowany do drukowania wodnymi atramentami pigmentowymi i barwnikowymi. Fotorealistyczne wydruki bez laminacji nie nadajš się do ekspozycji zewnętrznych.
Avery IPM 7112 Đ biały, kalandrowany PVC z warstwš samoprzylepnš przeznaczony do urzšdzenia Idanit 162 Ad.
Tabela 7. Budowa podłoża Avery IPM 7112
Produkcja krótkoterminowych reklam zewnętrznych, reklam okiennych charakteryzujšcych się póniej łatwym usuwaniem [4].
Papiery syntetyczne
Samoprzylepny materiał plakatowy Tyvek ZKTYV Đ mocny, odporny na rozdarcie i zadrapanie oraz trwały materiał polietylenowy nadajšcy się do drukarek atramentowych; może być stosowany wewnštrz i na zewnštrz. Dostarczany jest ze specjalnym przylepcem akrylowym na bazie rozpuszczalnikowej wrażliwym na nacisk. Przylepiec jest chroniony jednostronnym papierem silikonowanym.
Samoprzylepny materiał plakatowy Tyvek ZKTYV został zaprojektowany do wszystkich rodzajów wydruków inkjetowych, elektrostatycznych, które sš transferowane na pokrytš klejem stronę laminatu. Laminat ten może być użyty na samoprzylepnej stronie materiału plakatowego Prim Jet Color. Materiał plakatowy Tyvek ZKTYV został zaprojektowany do wszystkich rodzajów zastosowań plakatowych (wydarzenia sportowe, prezentacje, punkty sprzedaży).
Tabela 8. Budowa podłoża Tyvek ZKTV
Materiał plakatowy Tyvek TYV jest mocnym, odpornym na rozdarcie i zadrapanie oraz trwałym materiałem polietylenowym powlekanym matowo jednostronnie. Nadaje się do drukarek atramentowych i może być stosowany zarówno wewnštrz, jak i na zewnštrz. Tyvek TYV został specjalnie zaprojektowany do wszystkich rodzajów zastosowań plakatowych (wydarzenia sportowe, prezentacje, punkty sprzedaży). Materiał ten może być używany w większoci drukarek atramentowych. Od czasu do czasu mogš się uwidaczniać janiejsze i ciemniejsze miejsca w druku w wyniku nierównej struktury materiału.
Zalety podłoża:
Ľ krótki czas schnięcia atramentu,
Ľ zastosowania wewnętrzne i zewnętrzne bez użycia laminatu,
Ľ wysoka odpornoć na rozdarcie,
Ľ dobra odpornoć na wodę, zarówno przy atramentach barwnikowych, jak i pigmentowych [6].
Outdoor-Banner Tyvek WF 280ľ firmy SIHL. Biały Tyvek o gładkiej powierzchni (Brillon) z 1-stronnš powłokš wodoodpornš. Zaprojektowany dla wysokiej jakoci druków wielobarwnych takich jak: POS, bannery, krótkoterminowe bannery i reklamy zewnętrzne. Do reklam zewnętrznych zalecane sš atramenty pigmentowe; aby uzyskać lepszš wodoodpornoć, powinny one być suszone co najmniej 10 h przed właciwš ekspozycjš. Zadruk tego typu podłoża można wykonywać na większoci ploterów, np. Mimaki, HP, Encad.
Jetprint Aquaskin Tyvek. Poprzez połšczenie stabilnego materiału Tyvek z wodoodpornš powłokš Aquaskin (białš, żółtš i jaskrawożółtš) powstał produkt o wysokich własnociach. Dzięki dużej odpornoci na rwanie się oraz ze względu na specjalnš powłokę, produkt Jetprint Aquaskin Tyvek nadaje się szczególnie do reklam zewnętrznych, map, etykietek, planów budowlanych itp. Po wydrukowaniu, zależnie od drukarki i iloci tuszu, przed dalszš obróbkš zalecane jest odczekanie ok. 3 godzin do czasu wyschnięcia wydruku [5].
Tkaniny
Instant Dry Canvas WR 350 satin to jednostronnie powlekane płótno artystyczne o gramaturze 350g/m2 przeznaczone do produkcji wysokiej jakoci grafik i reprodukcji technikš ink-jet. Struktura budowy podłoża jest wyrana i dodatkowo zwiększa efekt dekoracyjny tak wykonanej grafiki. Podłoże oparte na bazie bawełny, wodoodporne, nie wymaga laminacji ani lakierowania, wykazuje dobrš stabilnoć wymiarowš i doskonałe odwzorowanie kolorystyczne. Zadruk tylko tuszami pigmentowymi i barwnikowymi. Podłoże przeznaczone do ekspozycji zewnętrznej, można z niego wykonywać bannery [4].
FOLAJET CANVAS to lniana tkanina pokryta warstwš dostosowanš do nadruku ink-jet, zbliżona strukturš do płótna malarskiego. Gruboć podłoża Đ ok. 0,3 mm. Nonik ten przeznaczony jest do drukowania reprodukcji dzieł malarskich z najwyższš rozdzielczociš. Canvas należy stosować przy podwyższonej iloci nadrukowywanego atramentu.
Folie te stosuje się do wykonywania barwnych druków reklamowych instalowanych w podwietlanych kasetonach lub wyklejanych na podłogach (ARF) Đ na lotniskach, dworcach, w centrach handlowych itp. [3].
Bibliografia
1. Materiały informacyjne firmy Agfa, 2001, www.agfa.com.pl.
2. Materiały informacyjne firmy Gramex 2001, www.gramex.com.pl.
3. Materiały informacyjne firmy SIHL, 2002, www.sihl.ch.
4. Materiały informacyjne firmy Avery Dennison, 2002, www.averydennison.com.
5. Materiały informacyjne firmy Folex, 2002, www.folex.ch.
6. Materiały informacyjne firmy Primjet Color, 2001, www.primjetcolor.com.pl.
