21 maja, pierwszego dnia targów POLIGRAFIA/EURO-REKLAMA, w nowoczesnym Centrum Kongresowym na terenie MTP odbyła się –po kilkuletniej przerwie – 25. jubileuszowa Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna Policon. Organizacji po raz pierwszy podjęła się redakcja „Poligrafiki” we współpracy z Korporacją Poligrafów Poznańskich oraz Międzynarodowymi Targami Poznańskimi. Konferencja – uznana za jedno z najważniejszych wydarzeń towarzyszących targom – zgromadziła ponad 100 uczestników.
Na wstępie zebrani uczcili minutą ciszy pamięć zmarłego 26 stycznia 2013 roku Janusza Ignaszczaka – założyciela i wieloletniego prezesa Korporacji Poligrafów Poznańskich, spiritus movens dotychczasowych 24 edycji konferencji Policon, z których ostatnia miała miejsce w 2007 roku.
Inaugurując konferencję prezes Międzynarodowych Targów Poznańskich Andrzej Byrt wyraził zadowolenie z faktu jej powrotu na teren MTP, podkreślał też zasługi Janusza Ignaszczaka jako postaci nierozerwalnie związanej z Policonem i z poligrafią, nie tylko wielkopolską. Poligrafia była, jest i pozostanie na lata znaczącym przemysłem – mówił prezes Byrt – ponieważ zapewnia transmisję nowych idei do ludzkich umysłów. Komunikacja międzyludzka znacząco rozwinęła się od czasów Gutenberga i choć drukarstwo przeżywa obecnie okres krytyczny, to nowe technologie zastąpią starsze i nasza zdolność adaptacji sprawi, że zaakceptujemy te zmiany. Transformacja nie wydaje się straszna, jeśli przyjmiemy ją życzliwie. Na koniec Andrzej Byrt zapewnił, że dla sektora poligraficznego zawsze znajdzie się miejsce na poznańskich targach.
Franciszek Gapiński, prezes Korporacji Poligrafów Poznańskich deklarował, że czuje się spadkobiercą idei i tradycji kultywowanych przez Janusza Ignaszczaka i wraz z Hanną Bartczak dokonał symbolicznego przekazania przez Korporację praw do organizacji Policonu. Symbolem tego aktu stała się statuetka „Poznańskiej Szpalty”, którą w imieniu redakcji Poligrafiki odebrała zastępca redaktora naczelnego Iwona Zdrojewska.
Następnie dobrze znany w branży Ryszard Chodyna, przyjaciel Janusza Ignaszczaka, którego jako pierwszy nazwał „królem Policonu”, przypomniał sylwetkę zmarłego Kolegi oraz historię Policonu, nierozłącznie związanego z targami POLIGRAFIA.
Prowadzący konferencję Jacek Kuśmierczyk i Janusz Cymanek podkreślali, że Policon powinien trwać, ponieważ będzie trwała też poligrafia, choć nieuchronnie się zmieni. Jednakże poligrafia to, mówiąc obrazowo, bardzo szeroka szpalta i nie można mówić o jej kryzysie, a jedynie o transformacji, która następuje u nas z opóźnieniem w stosunku do krajów zachodnich – opóźnieniem nie technologicznym, ale gospodarczo-socjalnym.
Pierwszy prelegent – Ralf Schlözer, dyrektor w firmie badawczej InfoTrends – mówił o perspektywach i trendach w branży poligraficznej zarówno w Europie, jak i w Polsce. Określił europejski przemysł poligraficzny jako dojrzały, o licznych niszach i współzawodniczący z rosnącą liczbą nowych mediów. Spadek produkcji (w krajach UE wyniósł on blisko 20 proc. w ciągu ostatnich 8 lat) jest spowodowany głównie wzrostem zainteresowania nowymi kanałami komunikacji takimi jak Internet, media społecznościowe czy aplikacje mobilne. Notuje się stagnację przychodów, liczba drukarń i osób zatrudnionych sukcesywnie maleje. W Polsce – przeciwnie – produkcja poligraficzna znacząco rośnie od r. 2005.
Analitycy przewidują do roku 2020 spadek produkcji offsetowej oraz czarno-białego druku opartego na tonerze; wzrośnie natomiast udział kolorowego druku cyfrowego (toner), zwłaszcza w formacie B2+, oraz kolorowego inkjetu. Strategiczne dla współczesnej produkcji poligraficznej czynniki to: szybkość, jakość, wydajność (jej wzrost jest niezbędny na kurczącym się rynku druku), zrównoważony rozwój oraz rynki globalne. Jako obszary, w które warto inwestować, prelegent wymienił technologię, procesy biznesowe oraz sprzedaż i marketing. Innowacje mogą tworzyć nowe źródła dochodów. Gwarancją sukcesu są też nisze rynkowe, czyli wąska specjalizacja.
Obecną transformację branży poligraficznej charakteryzują: rozwiązania typu web-to-..., zautomatyzowany workflow, postęp w systemach drukujących, automatyzacja w obróbce po druku oraz rozszerzanie oferty usług. Ralf Schlözer podał przykłady firm poligraficznych, które z powodzeniem przeszły taką transformację. Zakończył konkluzją, że zmiany są czymś normalnym i nieuniknionym.
Następnym prelegentem był Frazer Chesterman, przez lata związany z organizacją Fespa oraz targami o tej samej nazwie, a od 2011 r. kierujący firmą FM Brooks – organizatorem ubiegłorocznych targów EcoPrint w Berlinie i planującą zorganizowanie w 2014 r. targów druku przemysłowego InPrint. Okazał się on prawdziwym showmanem, który do interakcji podczas swojego wystąpienia zaangażował niemal wszystkich słuchaczy. Jego prezentacja była zatytułowana „Zest of Lime” (Smak limonki), przy czym słowo „lime” stanowiło akronim takich pojęć jak: leadership (przywództwo), innovation, marketing i evolution, gdzie ewolucja była rozumiana jako zdolność adaptacji do zmian technologicznych i ekonomicznych. Każde z pojęć Frazer Chesterman obrazowo objaśniał posługując się zrozumiałymi dla wszystkich przykładami z życia codziennego.
Następnie przedstawił opinie analityków i ekspertów branży, z których wynika, że obszarami druku niezagrożonymi przez powszechne przechodzenie z papieru na technologie elektroniczne pozostaną produkcja etykiet i opakowań oraz druk przemysłowy. Temu ostatniemu poświęcił najwięcej uwagi przytaczając m.in. wyniki badań firmy IT Strategies, prognozujące zdecydowany wzrost tego sektora do roku 2022 – przy malejącym udziale druku komercyjnego – z obecnej wartości ok. 80 mld euro do ponad 100 mld, w tym ponad 4-krotny wzrost udziału przemysłowego druku inkjet. Prelegent wyjaśniał, dlaczego technologia inkjet powinna zainteresować drukarzy; jej zastosowanie obejmuje m.in. druk 3D, którego popularność i sfery zastosowań ostatnio lawinowo rosną.
Jako ostatni prelegent wystąpił Krzysztof Urbanowicz, prezes agencji interaktywnej Mediapolis Interactive i agencji customowej Mediapolis, wydawca portali internetowych. W prezentacji pod znaczącym tytułem „Żegnaj Gutenberg” starał się wyjaśnić, czy mamy do czynienia z końcem pewnej epoki, z rewolucją czy ewolucją w poligrafii. Wymienił pięć najważniejszych trendów w latach 2012--2013; są to: cyfryzacja kultury i gospodarki, spadek czytelnictwa, lektura cyfrowa, mobilność oraz marketing B2B. Rewolucja, jaką niewątpliwie było pojawienie się Internetu, całkowicie zmieniła reguły gry w mediach, powodując też powstanie tzw. pronetariatu – społeczności masowo produkującej informacje. To miało wpływ na spadek czytelnictwa gazet i książek. Pojawienie się cyfrowych nośników spowodowało zmianę kulturową – przejście z kultury „papierowej” na Internet; tablet staje się obecnie banalnym przedmiotem codziennego użytku, zastępując nawet podręczniki w szkołach. W Polsce w br. – jak wynika z badań – jest w użyciu 1 mln tabletów i 10 mln smartfonów. Innowacja jest więc obecnie kluczowa zarówno dla branży prasowej, jak i dla całej branży poligraficznej. Krzysztof Urbanowicz przedstawił 9 pomysłów dla poligrafii mających ułatwić dostosowanie się do nowych warunków: cięcie kosztów, wąska specjalizacja, „długi ogon” (przychodów – np. niskonakładowy druk cyfrowy, personalizacja, dodruki, reprinty), dobra witryna internetowa, web-to-print, kody QR, Augmented Reality (rozszerzona rzeczywistość), dywersyfikacja (usług – np. reklamy on-line, tworzenie stron www, aplikacje mobilne na smartfony i tablety) oraz dział badań i rozwoju. Jak stwierdził prelegent, przyszłość zależy od szybkości i głębokości przemian przemysłu poligraficznego.
Po przerwie miała miejsce intronizacja nowych członków Polskiego Bractwa Kawalerów Gutenberga: Przemysława Trawy – wiceprezesa MTP i Paulo Souto – dyrektora w firmie Sistrade, której dokonał kanclerz PBKG Jacek Kuśmierczyk.
Następnie prezentacji trzeciej edycji raportu „Rynek poligraficzny i opakowań z nadrukiem w Polsce” opracowanego przez firmę badawczą KPMG we współpracy z PBKG dokonał Jacek Bajger, partner w firmie KPMG. Omówienie raportu zamieścimy w jednym z najbliższych wydań Poligrafiki.
Wystąpili również przedstawiciele firm będących partnerami projektu „Rynek poligraficzny i opakowań z nadrukiem w Polsce”: Andrzej Krzewina – prezes drukarni Interak, Tomasz Pawlicki – dyrektor marketingu Heidelberg Polska oraz dr Justyna Lewandowska z Wyższej Szkoły Logistyki w Poznaniu.
Wzięli oni także udział w kończącej konferencję dyskusji panelowej, poświęconej przemianom w branży poligraficznej, z udziałem: Jacka Kuśmierczyka, Janusza Cymanka, Mariusza Sosnowskiego –prezesa firmy Infosystems, Adama Cichockiego – właściciela Zakładu Poligraficznego Akcydens oraz Andrzeja Rowickiego – właściciela przygotowalni fleksograficznej Wistar, a moderowanej przez Iwonę Zdrojewską.
Jako organizatorom trudno nam oceniać konferencję, jednakże opinie wypowiadane przez uczestników świadczą o tym, że sprostaliśmy niełatwemu zadaniu jej reaktywacji i Policon ponownie zagości w kalendarzu stałych imprez branżowych. IZ
