Produkcja nowoczesnych wielokrotnie powlekanych papierów arkuszowych częœć I
6 gru 2016 14:42

Od poczštku lat dziewięćdziesištych ubiegłego wieku, tj. od czasu wprowadzenia technologii trzykrotnego dwustronnego powlekania papierów przeznaczonych do arkuszowego drukowania offsetowego, trwa między potentatami papierniczymi nieustanny wyœcig: kto lepszy. Pod koniec lat osiemdziesištych ubiegłego wieku na dobre zadomowiła się technologia produkcji dwukrotnie dwustronnie powlekanych papierów w systemie on line, czyli z powlekarkami zintegrowanymi w cišgu maszyny papierniczej. Po wprowadzeniu technologii trzykrotnego dwustronnego powlekania wszyscy papiernicy myœleli, że i z tš technologiš będzie podobnie. W krótkim czasie okazało się, że technologia ta ma też wady Đ szczególnie przy niskich gramaturach (tj. w zakresie gramatur od 90 do 150 g/m2) gramatura trzech dwustronnych powłok wynosiła łšcznie do 50 g/m2, co przewyższało gramaturę papieru podłożowego do powlekania. Tego rodzaju produkt od czasu do czasu, szczególnie w niskich gramaturach Đ głównie podczas drukowania arkuszowego offsetowego Đ zaczynał się ăsypaćÓ. Powyższe stwierdzenie oznacza, że warstwa powłoki nie trzymała się podłoża, pękała, łuszczyła się itp. podczas drukowania lub obróbki wykończeniowej. W zwišzku z tym w drugiej połowie lat dziewięćdziesištych ubiegłego wieku wymyœlono technologię powlekania wielokrotnego, tj. w ramach jednej rodziny papierów występujš w niskich gramaturach (zwykle do 150 g/m2) papiery dwustronnie dwukrotnie powlekane, a w wyższych gramaturach (tj. od 170 g/m2 do 300 g/m2) papiery dwukrotnie powlekane ze wstępnš pigmentacjš. Taki zabieg pozwolił na znaczne obniżenie łšcznej gramatury dwustronnych powłok. Przy takim zabiegu w klasycznym drukowaniu offsetowym z rastrem do 80 linii/cm nie było widocznych znaczšcych różnic jakoœciowych druku między papierami wielokrotnie dwustronnie powlekanymi a trzykrotnie dwustronnie powlekanymi. Należy przy tym podkreœlić, że papier dwukrotnie dwustronnie powlekany przy drukowaniu z klasycznym rastrem krzyżowym z liniaturami nawet do 100 linii/cm jest standardem jakoœciowym (mowa oczywiœcie o papierze z połyskiem). Natomiast zastosowanie rastrów o wyższej liniaturze lub rastrów stochastycznych o małych punktach wymaga papierów trzykrotnie powlekanych, ale póki co stosunkowo niedużo druków wykonywanych jest w powyższy sposób. Rozwój produkcji papierów wielokrotnie powlekanych był spowodowany kilkoma projektami celowymi, które zwykle kończyły się budowš nowej maszyny (nowego zakładu) lub modernizacjš starych maszyn. Dwa najbardziej spektakularne projekty celowe to budowa maszyny papierniczej PM 11 w Gratkorn w Austrii w 1999 roku (ostatnio notabene zmodernizowanej) oraz modernizacja papierni w Oulu należšcej do koncernu Stora Enso w 2000 roku. W Oulu produkowane sš papiery LumiArt i LumiSilk i właœnie na ich przykładzie zostanie przybliżona Czytelnikom technologia wielokrotnego powlekania. Obie papiernie produkujš papiery wielokrotnie powlekane według technologii off line, czyli z zastosowaniem powlekarki poza maszynš papierniczš. Papiernia w Oulu Papiernia łšcznie z celulozowniš zajmuje powierzchnię 157 ha i jest zlokalizowana 3 km od centrum miasta Oulu na małej wyspie położonej u brzegu Zatoki Botnickiej. W zakładzie pracuje w sumie 1000 osób, z czego 510 w papierni. Specjalnoœciš papierni w Oulu jest produkcja wysokojakoœciowych bezdrzewnych papierów wielokrotnie dwustronnie powlekanych o powierzchni z połyskiem LumiArt i powierzchni matowej okreœlanej jako ăsilk mattÓ LumiSilk. Oba rodzaje papieru produkowane sš w postaci arkuszy i zwojów. Papier zwojowy noszšcy te same nazwy przeznaczony jest do zadrukowywania technikš offsetowš z użyciem farb heat-setowych (HSWO). Należy podkreœlić, że jest to jeden z kilku papierów bezdrzewnych wielokrotnie powlekanych, produkowany specjalnie dla technologii heat-setowej w Europie. Zastosowanie papieru, który nie jest przeznaczony dla technologii heat-setowej powoduje, że druki żółknš i pękajš podczas obróbki. Zastosowanie niewłaœciwego wielokrotnie powlekanego papieru do drukowania farbami heat-set jest jednym z częœciej popełnianych w Polsce błędów. Należy przy tym zaznaczyć, że nie wszystkie gramatury produkowane sš zarówno w arkuszu, jak i zwoju, ale to wynika już ze specyfiki drukowania zwojowego. Do produkcji stosowana jest wyłšcznie celuloza bielona metodš bez stosowania chloru gazowego (ECF). Powłoka wykonana jest z naturalnych produktów: kredy i kaolinu. Papiery powlekane arkuszowe produkowane sš w gramaturach 80-350 g/m2, zaœ zwojowe w gramaturach 80-200 g/m2. Produkcja prowadzona jest na dwóch maszynach papierniczych PM 6 i PM 7. Na maszynie PM 6 produkowanych jest rocznie 420 tys. ton papieru o gramaturach 130-170 g/m2, w tym 80% w arkuszach i 50% o powierzchni silk. Na maszynie PM 7 produkowanych jest rocznie 395 tys. ton papieru o gramaturach 80-118 g/m2, w tym 50% w arkuszach i 30% o powierzchni silk. W sumie produkuje się aż 43 różne produkty. Papiery dostarczane sš także na rynek angielski i amerykański, w zwišzku z tym produkowane sš także typowe dla tych rynków gramatury. Papiery arkuszowe o gramaturach powyżej 200 g/m2 powstajš przez laminowanie klejem topliwym dwóch papierów o niższych gramaturach. Obie maszyny papiernicze dla potrzeb produkcji papierów nowej jakoœci LumiArt/LumiSilk były specjalnie przebudowywane i modernizowane. Sš szybkie i wydajne. W składzie cišgu technologicznego maszyny PM 6 sš dwa superkalandry i kalander matujšcy. Superkalandry służš do satynowania na wysoki połysk papierów LumiArt, zaœ kalander matujšcy do uzyskania ăsilk mattuÓ w papierach LumiSilk. Identyczne zadania spełnia kalander nowej generacji pracujšcy w cišgu PM 7. cdn.