W dniu 27 marca 2025 r. w auli wykładowej Politechniki Warszawskiej odbyła się konferencja „Przymierze Nauki i Biznesu – Klucz do Rozwoju Gospodarki”, zorganizowana przez Politechnikę Warszawską, Polską Izbę Druku oraz Polskie Bractwo Kawalerów Gutenberga. W wydarzeniu uczestniczyło ponad 70 przedstawicieli czołowych instytucji naukowych, rządowych i biznesowych, w tym Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Polskiego Funduszu Rozwoju, Banku Gospodarstwa Krajowego, Politechniki Warszawskiej, Uniwersytetu Warszawskiego, Szkoły Głównej Handlowej oraz Akademii Sztuk Pięknych.
W warunkach spadku rynkowej konkurencyjności polskich pracowników, w dużej mierze będącego efektem coraz mniejszych różnic w poziomie płac między tradycyjnie wysoko rozwiniętymi krajami Zachodniej Europy i aspirującymi państwami środkowoeuropejskimi, jedyną pewną ścieżką, która poprowadzi Polskę ku dalszemu rozwojowi, pozwoli nadrobić cywilizacyjne opóźnienia i konkurować na międzynarodowych rynkach, jest nauka, a konkretnie szkolnictwo zawodowe – tak brzmiała teza organizatorów spotkania. Podkreślali oni kluczowe znaczenie bliskiej współpracy między edukacją i pracodawcami, bowiem – jak wspomniał jeden z organizatorów konferencji Jacek Kuśmierczyk, prezes Polskiej Izby Druku – tylko dzięki takiej synergii możliwe jest stworzenie atrakcyjnej, nowoczesnej oferty kształcenia dla młodzieży i powiązanie jej z potrzebami lokalnego i branżowego rynku pracy.
Konferencję otworzył swoim wystąpieniem Tomasz Chmielewski, dziekan Wydziału Mechanicznego Technologicznego Politechniki Warszawskiej, który na przykładzie swojej placówki zaprezentował korzyści z bliskiej współpracy obu światów: naukowego i komercyjnego. Nasza uczelnia opiera się dzisiaj na dwóch silnych nogach – naukowej i dydaktycznej. Staramy się ze wszystkich sił, by dydaktyka, którą oferujemy naszym studentom, była aktualna i oparta na wynikach badań prowadzonych wspólnie ze stroną gospodarczą. Dokonując przeglądu instytutów i zakładów działających w ich obrębie, podkreślał, że osią ciężkości dla wszystkich kierunków kształcenia zawodowego jest know-how i technologia (i jako potwierdzenie tych słów prezentował ciekawe rozwiązania techniczne powstające w ich ramach).
Jacek Kuśmierczyk zauważył, że bez biznesu nie będzie nauki – i odwrotnie. Zwrócił również uwagę, że to po stronie przedsiębiorców powinna leżeć odpowiedzialność za bliskie kontakty obu światów: To my musimy być aktywni: musimy działać, docierać do studentów, nauczycieli i naukowców, i pokazywać, jak wielka jest nasza wola współpracy i determinacja – dopiero wtedy kolejne nasze spotkanie będzie tak liczne, że zabraknie miejsca w tej auli.
Organizatorzy podzielili porządek dnia na dwie części. W pierwszej oddali głos wybranym prelegentom, którzy mieli okazję zaprezentować praktyczny wymiar współpracy nauki i biznesu. Przed słuchaczami wystąpili w niej kolejno: prof. Małgorzata Jakubowska, kierowniczka Działu Elektroniki Drukowanej, CEZAMAT, Politechnika Warszawska, wraz mgr. inż. Filipem Budnym, doktorantem Wydziału MT i właścicielem firmy Magly (start-upem Politechniki Warszawskiej), którzy opowiedzieli o okolicznościach powstania WaterSense, czyli narzędzia służącego do ochrony zasobów wodnych, stałego monitorowania stanu wód w Polsce oraz zapewnienia możliwości szybkiego reagowania na zmiany w ekosystemach wodnych; Gabriela Jaworska, globalny lider ds. rozwoju i edukacji w firmie Amcor, z prezentacją podejścia do rekrutacji, zatrudnienia i dalszego budowania zespołu specjalistów w jednej z czołowych światowych firm produkujących opakowania; Tomasz Mospan, dyrektor w PID, z prelekcją „BCU – edukacja zawodowa w nowym wymiarze”, poświęconą idei i praktycznej realizacji branżowych centrów umiejętności, czyli edukacyjnej odpowiedzi na dramatyczne braki wykwalifikowanych pracowników; oraz Anna Hao, ekspertka ds. współpracy międzynarodowej PID, która opowiedziała o współpracy międzynarodowej samorządu gospodarczego.
Jeszcze więcej zainteresowania wzbudziła druga część konferencji, czyli dyskusja zaproszonych gości odbywająca się w ramach trzech paneli eksperckich. W pierwszym z nich, zatytułowanym „Kształcenie zawodowe w przemyśle – oczekiwania pracodawców a możliwości rozwoju zawodowego studentów i uczniów”, moderowanym przez Tomasza Mospana z PID, dyskutowano o wyzwaniach w dostosowaniu edukacji do potrzeb rynku pracy. Przedstawiono m.in. działania Politechniki Warszawskiej, Szkoły Głównej Handlowej oraz Polskiej Izby Druku w zakresie edukacji branżowej i rozwoju kompetencji technicznych, jak również perspektywę przedsiębiorstw zaprezentowaną przez przedstawicieli firm HEIDELBERG Polska i MDM Druk. Uczestnicy dyskutowali nad barierami utrudniającymi efektywne łączenie szkolnictwa z potrzebami biznesu
(dr Rafal Świerszcz z Politechniki Warszawskiej: To przede wszystkim niewystarczające docieranie z naszą ofertą do szkół średnich i brak naturalnej ścieżki rozwoju – od technikum do uczelni technicznych) oraz nad praktycznymi przykładami takiej współpracy (Mariusz Strojny z SGH: Od kilkunastu lat funkcjonuje w naszej uczelni Klub Partnerów, do którego zapraszamy wszystkie firmy pragnące z nami współpracować, mieć wpływ na kształtowanie programu edukacyjnego i łatwiejszy dostęp do studentów). Maciej Sierpiński z MDM Druk wyraźnie podkreślił rolę przedsiębiorców w nawiązywaniu kontaktów z sektorem edukacji i samorządu: To my jako przedsiębiorcy musimy pomagać nauczycielom, naukowcom, urzędnikom, bo bez naszej pomocy, bez nagradzania wybitnych uczniów i wspierania ludzi, którzy angażują się w tę działalność, nie dajemy sobie w tym zakresie żadnej szansy.
W drugim panelu uczestnicy z instytucji takich jak Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Bank Gospodarstwa Krajowego, Politechnika Warszawska oraz firma Walstead CE, skoncentrowali się na badaniach i rozwoju w ramach firmowych strategii oraz omówili sposoby na nawiązanie skutecznej współpracy nauki z przemysłem i dostępne środki do ich finansowania. Kluczem do współpracy jest dobra identyfikacja potrzeb. Czasami to przedsiębiorcy przychodzą do nas z konkretnym wyzwaniem, kiedy indziej my wymyślamy problem, rozwiązujemy go i szukamy parterów w przemyśle. Ale zawsze kluczowe jest dopasowanie potrzeb z jednej i możliwości ich zaspokojenia z drugiej strony – mówiła Małgorzata Jakubowska z PW. Na temat potencjału finansowego i prawnego wsparcia tych potrzeb wypowiedzieli się Piotr Natkański z Banku Gospodarstwa Krajowego, Izabela Banaś z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Grzegorz Orawiec z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej. Natkański zwrócił uwagę na kwestię potrzeby promocji poligrafii jako sektora strategicznego: bo takie będzie w przyszłości preferować Unia Europejska. Gdy wieje nagły wicher zmian, jedni budują mury, inni stawiają wiatraki – my chcemy tego drugiego. To nie urzędnicy będą zachęcać do współpracy nauki z biznesem; ten obowiązek spada na samych przedsiębiorców.
Trzeci panel poświęcono tematowi zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności społecznej. Goście z Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji, Uniwersytetu Warszawskiego i firm Opolgraf SA, Xerox Polska i Amcor podkreślili znaczenie odpowiedzialnego podejścia do produkcji. Dyskutowali również o wyzwaniach, jakie stoją przed kobietami w sektorach technicznych oraz sposobach na zwiększenie ich udziału w innowacyjnych projektach i kierownictwie firm przemysłowych.
Uczestnicy konferencji zgodzili się na zakończenie, że ścisła współpraca między nauką a biznesem to klucz do innowacyjnej i konkurencyjnej gospodarki. Jak podkreślał Jacek Kuśmierczyk, zainteresowanie inicjatywą wspierania nauki przez biznes (i odwrotnie) zatacza coraz szersze kręgi i jest tylko kwestią czasu, gdy odbędą się kolejne konferencje na ten temat. Jednocześnie wezwał do przechodzenia od słów do czynów i wcielania w życie praktycznych wskazówek, które padły na tym i poprzednich merytorycznych spotkaniach nauki i biznesu.
Tomasz Krawczak