Quo vadis poligrafio?Wyniki badań stowarzyszenia Intergrafczęœć II
6 gru 2016 14:42

Technologie Od połowy lat 90. nowe technologie zmieniajš coraz bardziej sposób dystrybucji informacji, pozyskiwania wiedzy, komunikacji między ludŸmi, funkcjonowanie gospodarek i gospodarki œwiatowej jako całoœci. Rynek mediów jest elementem tego globalnego zjawiska. Rozwój technologii informatycznej (oprogramowanie komputerów, techniki budowania sieci i systemów lokalnych, rozległych, transmisja danych produkcyjnych na duże odległoœci) wpływa na branżę poligraficznš/medialnš na wyjštkowo wielu płaszczyznach. To możliwoœć bardziej optymalnej organizacji poszczególnych działów produkcyjnych lub usługowych w zakładzie. ăNowe sposoby przechowywania i dystrybucji danych mogš zostać wykorzystane do powstania innowacyjnych produktów i usług, chociaż równoczeœnie mogš stwarzać zagrożenie wyeliminowania produktów oferowanych przez firmy obecnie.Ó Często narzekamy na to, że branża jest mało wyczulona na nowinki techniczne i podchodzi do nich bardzo ostrożnie. Wyzwaniem, przed którym jednak firmy poligraficzne i medialne stanš, jest umiejętnoœć trafnej oceny postępu technologicznego zachodzšcego w danej branży, ale również œledzenie innowacji ăna zewnštrzÓ. Może to oczywiste, ale warto o tym przypomnieć, gdyż szybkoœć zmian, jeœli chodzi o technologie, jest ogromna, a mogš mieć one wpływ zarówno pozytywny, jak i negatywny na danš branżę. Z analiz wynika, że zarówno przedsiębiorcy, jak i obserwatorzy rynku uznajš cross-media (media interdyscyplinarne) za kierunek rozwoju technologii wykorzystywanych w zakresie współczeœnie pojmowanego sektora prepress, a także punktów usługowych i małych drukarń cyfrowych. Wynika to stšd, że materiały drukowane oraz cyfrowe uzupełniajš się wzajemnie rozszerzajšc zakres oddziaływania informacji i przyczyniajšc się do powstawania coraz większej liczby firm mediowych. Podkreœla się jednak, że ten rozwój będzie musiał następować przy jednoczesnym rozwoju systemów zarzšdzania przepływem pracy, oprogramowania zapewniajšcego odpowiedni poziom bezpieczeństwa produkcji oraz zawartoœci baz danych. ăRozwój sektora poligraficznego w nadchodzšcych latach na pewno nadal będzie się koncentrował na optymalizacji procesów ăComputer-to-... Ó. Należy się spodziewać, że technologia tradycyjnej reprodukcji ăComputer-to-filmÓ okaże się tylko przejœciowym rozwišzaniem, które w krótkim czasie zostanie prawie całkowicie zastšpione przez technologię bezpoœredniego wykonywania form drukowych ăComputer-to-plateÓ, chociaż ta technologia również jest uważana za rozwišzanie przejœciowe na drodze do całkowitego włšczenia maszyny drukujšcej do procesu cyfrowego Đ ăComputer-to-pressÓ. Autorzy opracowania podajš rozkład odpowiedzi na pytanie, jakie znaczenie będš miały wg ankietowanych poszczególne procesy produkcyjne w najbliższych 5 latach, które potwierdzajš te tendencje (rys.4). Firmy poligraficzne będš wykorzystywać łšcznie różne techniki drukowania (np. druk offsetowy i cyfrowy) oraz wysoko specjalizowane techniki introligatorskie przy produkcji materiałów drukowanych w jeszcze większym stopniu niż dziœ. Personalizacja i oprawa selektywna umożliwiš wysokš automatyzację procesu produkcji, w wyniku którego powstały produkt będzie dokładnie odpowiadał wymaganiom zróżnicowanych rynków. Produkty i usługi ăPozytywne prognozy na przyszłoœć dotyczš zarówno wyrobów poligraficznych, jak i produktów cyfrowych. Różnorodnoœć możliwoœci i wyborów wchodzšcych dzisiaj na rynek wykraczajš poza możliwoœci pojedynczej firmy. Trafne dobranie produktów zorientowanych na konkretne grupy firm/klientów końcowych i utworzenie z nich odpowiednich portfolio spełniajšcych okreœlone wymagania klientów będzie stanowiło wyzwanie w najbliższej przyszłoœci.Ó Poczštek tego fragmentu z omawianego opracowania brzmi optymistycznie. Dalej już jest nieco gorzej. Ale czy na pewno? Chodzi przecież nie o to, że trzeba zaczynać od nowa, ale o to, aby na bazie tego, co posiadamy, stworzyć nowe produkty i usługi, bo tego będzie oczekiwał rynek. To, jak mówiš autorzy opracowania, zupełnie nowe, szerokie pole dla kreatywnoœci w tym zakresie. W odpowiedzi na pytanie ăW których obszarach spodziewacie się Państwo największego wzrostu w najbliższych pięciu latach?Ó ponad 60% przedsiębiorców odpowiedziało, że spodziewa się największego wzrostu w zakresie kolorowego drukowania cyfrowego. Uważa tak nieco powyżej 80% obserwatorów rynku (rys. 5). Spodziewany jest także bardzo dynamiczny rozwój w zakresie produktów i usług zwišzanych z drukowaniem cyfrowym, takich jak np. usługi serwisowe ădruk na żšdanieÓ, przesyłki direct-mail, prowadzenie cross-medialnych baz danych i zarzšdzanie nimi. Poprzez innowacje w dziedzinie produktów (np. oferowanie klientom utrzymywania i zarzšdzania ich bazami danych tekstowych i obrazowych) drukarnia może przesunšć się w kierunku firmy specjalizujšcej się w cross-mediach lub poprzez innowacje w zakresie usług (m.in. oferujšc prace projektowe i konsultacje w zakresie kreacji, np. reklama) stać się dostawcš usług komunikacyjnych. Firmy, które obecnie zajmujš się wyłšcznie produkcjš poligraficznš, mogš z powodzeniem stworzyć kompleksowe, innowacyjne produkty i usługi dla swoich klientów, jak pokazuje przykład firmy Sommer Corporate Media AG, Niemcy. Firma ta zajęła się obsługš Deutsche Postbank AG w zakresie marketingu bezpoœredniego. Dane dotyczšce klientów banku z telefonicznego Biura Obsługi Klienta sš na bieżšco przekazywane do bazy danych, a następnie codziennie przesyłane pocztš elektronicznš do firmy Sommer Corporate Media AG. Dane te sš przechowywane w bazie danych i przetwarzane za pomocš specjalistycznego oprogramowania. Rezultatem końcowym sš personalizowane listy, ulotki i formularze. Danymi zmiennymi sš nie tylko imiona i nazwiska adresatów, ale także teksty oraz materiały ilustracyjne. Codziennie nowa partia gotowych przesyłek jest w imieniu banku wysyłana do odpowiednich adresatów wg danych przekazanych tego samego dnia rano. ăNiezbędnym warunkiem wstępnym osišgnięcia sukcesu na rynku nowych mediów jest dokładne okreœlenie pozycji względem konkurencji oraz osišgnięcie założonego programu. Sš one podstawš dla natrafienia na nowe możliwoœci rozwoju, produkcji oraz efektywnoœci ekonomicznej Đ media przyszłoœci dzisiaj poprzez strategię jutra!Ó Na masowym rynku mediów, z wieloma dostawcami o zbliżonych ofertach, manipulowanie cenš nic nie da. Zarzšdzanie i organizacja Dotychczasowe sztywne struktury organizacyjne stosowane przy realizacji projektów cross-medialnych będš szybko ewoluować w kierunku subtelniejszych rozwišzań. Najlepszš drogš do realizacji złożonych projektów jest elastyczne zarzšdzanie nimi. ăProcesy powstawania produktu finalnego sš z zasady różne od tradycyjnej organizacji procesów, a co za tym idzie realizowane sš nowe formy organizacji projektów. Można powiedzieć, że w zasadzie nie trzeba, a w przyszłoœci nikt nie będzie oczekiwał, by członkowie zespołu projektowego byli przypisani do konkretnego miejsca pracy przy tworzeniu nowych usług medialnych. Wielopłaszczyznowe formy realizacji projektów wewnštrz firmy (słowo kluczowe: firma wirtualna) uczyniš zespoły zlokalizowane w jednym miejscu raczej wyjštkiem niż regułš. Sztywne przydzielanie funkcji i zadań (w sensie ăprac produkcyjnychÓ) również stanie się zbędne, tak jak wszystkie znane nam formy pracy w okreœlonych godzinach Đ elastycznoœć stanie się podstawowš zasadš gospodarki przyszłoœci opartej na mediach.Ó Opracowanie wskazuje na to, że znaczenie współpracy i strategicznych porozumień pomiędzy firmami będzie rosło. Współpraca małych i œrednich firm może być bardzo dobrym narzędziem zaspokajania prostych i złożonych życzeń klientów, pomagajšcym zrównoważyć braki w œrodkach i wiadomoœciach, polepszyć konkurencyjnoœć w tradycyjnych segmentach rynku oraz produkować i oferować, w długim okresie, całoœciowo i kompetentnie, produkty oraz usługi nowe, ukierunkowane na możliwoœci oferowane przez multimedia. Również w nowo powstałych strukturach gospodarki medialnej zadania menedżerów nie będš polegać na kierowaniu firmami w najmniejszym szczególe, wprowadzaniu, realizacji oraz monitorowaniu zmian. Koncepcja przywództwa innowacyjnego stawia przed nimi zadanie tworzenia samoorganizujšcych się zespołów, dbania o nie i dostarczania im odpowiednich danych. ăJednym z efektów zachodzšcych zmian jest zapotrzebowanie na rozwój złożonych organizacji informacyjnych, które skutecznie wspierałyby nowe procesy zachodzšce w firmach, ale które wymagajš również otworzenia niezagospodarowanych dotšd obszarów zarzšdzania w celu realizacji procesów produkcyjnych nastawionych na projekty, usługi oraz klientów w kontekœcie nowej elastycznoœci zarzšdzania.Ó To oznacza, że będziemy œwiadkami powstawania zupełnie nowych rozwišzań prawnych, instytucjonalnych oraz technicznych (systemy oprogramowania) niezbędnych do osišgnięcia tego celu. Zasoby ludzkie Zasoby ludzkie to kluczowy czynnik skutecznej konkurencji na globalnym rynku mediów! ăPrzez następne pięć lat (do roku 2007) branża poligraficzna i medialna przejdzie głęboki proces rozwoju, który będzie mógł być odpowiednio zarzšdzany tylko przez pracowników odpowiedzialnych za cele, bioršcych aktywny udział w ich ustalaniu i osišganiuÓ Đ piszš autorzy opracowania. Brzmi to jak truizm, ale wcale nie musiałoby to być takie oczywiste dla wielu. Nacisk powinien być kładziony na szeroki zakres umiejętnoœci (obecne wykształcenie, praktyka zawodowa i nowa wiedza), a nie na specjalizację. Doskonałe opanowanie technologii drukowania, rzetelnoœć, jakoœć, duże moce produkcyjne Đ majš takie samo znaczenie jak umiejętnoœć doradzenia klientowi i znajdowanie rozwišzania dla jego problemów. Zadajšc pytanie ăNa co przeznaczyliby Państwo swój budżet w najbliższych pięciu latach?Ó otrzymano bardzo wyraŸnš odpowiedŸ sugerujšcš docenianie aspektu szkolenia pracowników. Poza inwestycjami w zakresie nowych technologii, prawie taki sam procent przedsiębiorców chce przeznaczyć odpowiednie œrodki finansowe na szkolenie pracowników zatrudnionych w swoich firmach (17,2% badanych), co na stworzenie nowych produktów i usług (19,8% badanych). Aby małe i œrednie firmy mogły sprostać tym wymaganiom, nie wystarczš doraŸne szkolenia. Zamiast tego muszš one położyć nacisk na kompleksowe szkolenie i podnoszenie umiejętnoœci pracowników, zgodne z rozwojem strategicznym firmy. Przedsiębiorcy, właœciciele firm preferujš zdobywanie wiedzy przez swoich pracowników poprzez praktykę (powyżej 80% odpowiedzi Đ rys. 6). Podobne preferencje zdajš się mieć obserwatorzy rynku. Jednak sukces może przyjœć wtedy, kiedy jest to połšczone z wiedzš teoretycznš i stanowi proces systematyczny. Będzie rosło znaczenie wiedzy zdobywanej poprzez kursy multimedialne oraz naukę w Internecie (powyżej 30% badanych, tendencja rosnšca). Będzie to bardzo ważne przede wszystkim dla tych mniejszych zakładów, gdzie trudno o wdrożenie bogatego i kosztownego programu szkoleń dla personelu realizowane przez duże firmy i korporacje. Jednoczeœnie widać na rynku brak kompleksowych koncepcji szkoleń praktycznych dla pracowników małych i œrednich drukarń. ăWzrost umiejętnoœci pracowników podnosi ich atrakcyjnoœć na rynku pracy. Majšc na uwadze pogłębiajšce się braki wykwalifikowanych specjalistów w branżach poligraficznej i medialnej, firmy sš zmuszone rozwijać nowe strategie zatrzymania takich pracowników.Ó Brakuje także jasnych odpowiedzi, jak wdrażać programy doszkalajšce w zakładach pracy oraz jak oceniać stopień przyswajania i korzystania z nowej wiedzy przez pracowników. W tym kierunku muszš pójœć nowe rozwišzania. Podsumowujšc Đ innowacje sš niemożliwe bez zatrudnienia kompetentnego zespołu ludzi. Co za tym idzie, nauka poprzez praktykę, e-nauka i zarzšdzanie wiedzš będš odgrywać coraz większš rolę w stałym podnoszeniu kwalifikacji pracowników branży poligraficznej i wydawniczej w przyszłoœci nowych mediów. Wreszcie: coraz większego znaczenia nabierać będzie kompleksowa i bogata oferta skierowana do potencjalnych pracowników. Tytułem zakończenia Podobnie jak autorzy oryginalnego opracowania oraz stowarzyszenie Intergraf, będšce jego inicjatorem i wydawcš, mamy nadzieję, że zarówno drukarze, szefowie agencji reklamowych i medialnych, jak i wydawcy, a także ich klienci oraz dostawcy będš chcieli skorzystać z wniosków zawartych w tym opracowaniu. ăOgromne możliwoœci oferowane przez nowe media na całym œwiecie sš uznawane za Ÿródło rozwoju poszczególnych regionów, a w szczególnoœci zwiększenia liczby miejsc pracy oraz zwiększenia tempa rozwoju gospodarczego. Bliższe przyjrzenie się przyszłoœci mediów, w tym poligrafii może pomóc w tworzeniu odpowiednich przepisów, strategii oraz działań promocyjnych.Ó Opracował TP Artykuł oparto na treœci referatu prezentowanego przez Pana Krzysztofa Pindrala, Heidelberg Polska Sp. z o.o., obejmujšcego wyniki badań zawarte w publikacji stowarzyszenia Intergraf pt. ăThe Horizon of Print & Publishing Đ Opportunities in the Media Economy of the 21th CenturyÓ, przedstawione podczas konferencji COMPRINT, Lizbona, 22-24 kwietnia 2002. Za zgodš i w imieniu stowarzyszenia Intergraf. Autorzy oryginalnego opracowania: IBI Đ Company for Innovation Research and Consulting Ltd., DŸsseldorf [Marion Rose, Frank Striewe, Sabine MŸller] przy współpracy: Bergische UniversitŠt Wuppertal, Department Communication Technology Print Media [prof. dr Heinz-Reiner Treichel, prof. dr Hartmann Liebetruth, Andreas MŸller, Ramachandran Subburayalu], msc Đ Multimedia Support Center, Kolonia [Claus Bachem] oraz CScouts, Nowy Jork [Florian Peter].