Folie winylowe zarówno wylewane, jak i kalandrowane z klejami samoprzylepnymi są podstawą najwyższej jakości grafiki. Producenci mediów starają się tworzyć produkty, które są łatwe do instalowania, usuwania i odporne na eksponowanie w warunkach zewnętrznych przez dłuższy okres.
W minionej dekadzie nastąpiła wyraźna poprawa jakości folii winylowych, ponieważ producenci starali się dostosować do zmieniających się wymagań rynkowych. Na przykład nowe folie na samochody nadają się do naklejania na mocno zakrzywionych powierzchniach, które wymagają bardzo elastycznych materiałów i mocnych klejów. Media ewoluowały również wraz z postępem w technologii drukowania, zwłaszcza z pojawieniem się na rynku drukarek o wyższej rozdzielczości i nowych, trwałych tuszy ekologicznych.
Łatwość użycia folii podczas instalacji jest dodatkowym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę. Technologia usuwania powietrza ułatwia proces instalacji, skracając czas i zmniejszając koszt oklejania oraz poprawiając ostateczny wygląd gotowego produktu. Ewolucja papierów przekładkowych usuwających powietrze jest również znacząca.
Niezależnie od stosowania wylewanej lub kalandrowanej folii ważne jest, aby zarówno dostawcy druku, jak i instalatorzy dobrze znali media. Wymagania aplikacji, a konkretnie czas i warunki ekspozycji, decydują o wyborze właściwych mediów.
Własności folii wylewanych/kalandrowanych
Różnice między foliami wylewanymi i kalandrowanymi są przede wszystkim uwarunkowane procesem produkcyjnym, a nie ich składem chemicznym. Większość folii winylowych zawiera polichlorek winylu (PVC), który z natury jest sztywnym tworzywem. Do PVC dodaje się inne składniki, aby uczynić go bardziej elastycznym, szczególnie plastyfikatory, barwniki, zazwyczaj pigmenty i dodatkowe środki w celu osiągnięcia innych pożądanych właściwości. Poza procesem produkcyjnym właśnie rodzaj plastyfikatora decyduje o różnicy pomiędzy foliami winylowymi.
Dotykowo folie wylewane i kalandrowane różnią się masą cząsteczkową używanego polichlorku winylu, która w dużej mierze determinuje stabilność chemiczną w niekrystalicznych tworzywach sztucznych takich jak polichlorek winylu we wszystkich formach: rury do wody, sidingi domów, ramy okienne, lalki Barbie i folie winylowe.
Wylewane folie winylowe są wykonywane z wykorzystaniem rozpuszczalników i dlatego można w nich stosować plastyfikatory o większej masie cząsteczkowej. Polichlorek winylu przeznaczony do kalandrowania podgrzewa się, aby stał się płynny, co powoduje ograniczenia w wyborze odpowiedniego plastyfikatora. Wraz ze wzrostem masy cząsteczkowej plastyfikatora staje się on trwalszy i mniej prawdopodobne będzie, by migrował do warstwy kleju na powierzchni folii winylowej.
Postęp w jakości mediów
Folie wylewane zapewniają wysoką wytrzymałość i trwałość, ale są droższe. Folie kalandrowane są tańsze i zazwyczaj wykorzystywane do krótko- i średniookresowych aplikacji.
W ostatnich pięciu latach największy postęp nastąpił w jakości kalandrowanych folii winylowych i ich akceptacji przez rynek. Dzięki poprawie procesu kalandrowania, w tym kontroli temperatury i przetwarzania oraz optymalizacji stosowanych komponentów, wysokiej jakości kalandrowane folie winylowe są w stanie konkurować z foliami wylewanymi pod względem wytrzymałości i stabilności wymiarowej w niemal każdej aplikacji. Odnosi się to zwłaszcza do ich zwiększonej trwałości i kompatybilności z tuszami rozpuszczalnikowymi oraz ekorozpuszczalnikowymi w druku wielkoformatowym.
Popularność zarówno folii wylewanych, jak i kalandrowanych prowadzi do lepszych produktów z korzyścią dla punktów druku i ich klientów. Konkurencja wśród producentów mediów sprawia, że na rynek wprowadzane są ciągle nowe produkty.
Druk i instalacja
Mimo pewnych różnic w procesie produkcyjnym i chemicznym między samoprzylepnymi foliami wylewanymi i kalandrowanymi, proces ich zadrukowywania nie różni się znacząco.
Jeżeli jednak chodzi o techniki instalacyjne, różnice między dwoma typami folii winylowych stają się bardziej istotne. Przyczepność kleju odgrywa również istotną rolę w procesie instalacji. Przed
wyborem wylewanego lub kalandrowanego produktu dla danej aplikacji ważne jest rozważenie typu powierzchni i jej zakrzywienia oraz wymaganej trwałości nałożonej folii.
Jeśli chodzi o druk, warto przypomnieć kilka porad. Folia wylewana jest cieńsza i dlatego jest łatwiej podatna na wpływ rozpuszczalników. Folie wylewane lepiej zachowują kolory i inne właściwości niż folie kalandrowane, co zwiększa pozytywny efekt działania pigmentów oraz absorberów UV.
Zarządzanie kolorami jest kluczowym elementem dla utrzymania kolorów zarówno w druku na foliach wylewanych, jak i kalandrowanych. Dopóki drukarka używa prawidłowego profilu ICC i tuszy o żądanej trwałości, nie obserwuje się różnicy w druku pomiędzy foliami kalandrowanymi i wylewanymi.
Rodzaj folii winylowej wybranej dla danej aplikacji ma wpływ na instalację. Właściwości takie jak grubość folii są tu bardzo ważne. Kalandrowane media są łatwiejsze w montażu na płaskich powierzchniach ze względu na ich sztywność. Instalatorzy preferują sztywniejsze media, ponieważ instalacja jest łatwiejsza.
Kalandrowana folia winylowa zapewnia instalatorowi szerszy zakres możliwości w porównaniu z folią wylewaną, głównie ze względu na opłacalność. Oklejanie pojazdów i ścian to aplikacje, gdzie kalandrowana i wylewana folia winylowa są jednakowo przydatne. W bezpośrednim porównaniu z wylewaną, kalandrowana folia winylowa jest grubsza i łatwiejsza w instalacji, ponieważ nie zagniata się i nie tworzy zmarszczek.
Minusem jest to, że folia kalandrowana nie sprawdza się na zakrzywionych powierzchniach. Po rozciągnięciu stara się ona powrócić do swojego pierwotnego kształtu. Pod wpływem ciepła folia ta ma tendencję do kurczenia się. Więcej ciepła jest zwykle wymagane podczas owijania skomplikowanych powierzchni folią kalandrowaną.
Dostawcy druku muszą pamiętać, aby proces drukowania nie utrudnił instalacji. Należy zwrócić uwagę na stopień pokrycia tuszem powierzchni folii, zwłaszcza w przypadku tuszy rozpuszczalnikowych. Nadmierne pokrycie tuszem może zwiększyć skurcz kalandrowanych mediów, a na foliach wylewanych tusz może przeniknąć na drugą stronę do warstwy kleju.
Własności klejów
Wytrzymałość klejów jest ważnym czynnikiem przy wyborze samoprzylepnych folii winylowych. Czas ekspozycji grafiki i wymagane warunki jej usuwalności powinny być rozważone przed instalacją.
Kleje są opracowywane dla różnych zastosowań, co ma wpływ na ich siłę wiązania, własności i zdolność do usuwania. Chociaż niektóre są miękkie i przylegają do powierzchni szybko i łatwo,
inne kleje są mocne i mogą wymagać wysokiej temperatury i ciśnienia, warstwy podkładowej oraz odpowiedniego czasu, aby uzyskać adhezję.
Do folii winylowych powszechnie używa się klejów akrylowych, które mogą być rozpuszczalnikowe lub wodne. Najczęściej stosuje się kleje usuwalne do krótkoterminowych zastosowań. Kleje o średnim stopniu przyczepności nadają się dobrze do większości zastosowań. Kleje o wysokiej przyczepności są stosowane do przyklejania na powierzchniach o niskiej energii powierzchniowej takich jak farby proszkowe i polietylen.
Kleje są czasami określane jako wodne lub rozpuszczalnikowe w odniesieniu do metod wykorzystywanych przy ich produkcji, a nie cech gotowego produktu. Własności kleju są uzależnione od charakterystyki podłoży, w tym faktury powierzchni, energii powierzchniowej i odgazowywania.
Powszechnym trendem na świecie jest nacisk na całkowitą usuwalność klejów. Jednak kleje dające trwałą adhezję są nadal interesującą alternatywą. Poziom ich trwałości zależy od interpretacji znaczenia tego terminu przez punkt druku lub klienta. Tradycyjnie permanentna adhezja jest zdefiniowana jako posiadająca pewną wytrzymałość wiązania na standardowym podłożu takim jak stal nierdzewna lub szkło.
Nie ma wątpliwości, że kleje usuwalne zyskały na popularności, zwłaszcza wraz z rozwojem rynku folii owijających. Zawsze jednak będzie zapotrzebowanie na kleje o permanentnej adhezji. Znaki graficzne o długotrwałej ekspozycji i niektóre grafiki na pojazdy są nadal najlepsze, gdy zostaną wykonane z użyciem tych klejów.
Należy pamiętać, że trwała adhezja odnosi się do przyczepności kleju na warstwie spodniej folii. Im większa przyczepność, tym trwalsza jest spoina. Niektóre podłoża, takie jak specjalnie zaprojektowane sztywne płyty, wymagają bardziej trwałych klejów, aby spoina klejowa nie zawiodła.
Do tymczasowej grafiki usuwanej po użyciu nie ma potrzeby stosowania klejów usuwalnych. Dopasowanie kleju do podłoża i zrozumienie wymagań aplikacji określa wybór pomiędzy klejem permanentnym i usuwalnym.
Odpowiednie opcje
Decyzja o użyciu folii wylewanej lub kalandrowanej jest uzależniona od powierzchni, do której będą przylegały media oraz preferencji instalatora.
Ogromna ilość samoprzylepnych produktów winylowych dostępnych na rynku zapewnia dostawcom druku niemal nieograniczony wybór, jednak znalezienie najlepszego rozwiązania może okazać się trudnym zadaniem. Należy tu rozważyć wszystkie as-pekty druku, przetestować media, w tym spoinę klejową, jakość kolorów, usuwalność i możliwość ponownego przyklejenia przed podjęciem ostatecznej decyzji w sprawie wyboru folii.
Na podstawie „Digital Output” nr 4/2012 opracował TG
