Rozwój produkcji książek

6 gru 2016 14:45

Coraz bardziej uprzemysłowiona produkcja poligraficzna, nastawiona na jak największą obniżkę kosztów, doprowadziła do podziału rynku na produkty tanie i produkty o wysokiej jakości. W poligrafii postęp techniczny jest też dodatkowo spowodowany konkurencją mediów elektronicznych, a to ma duży wpływ na produkcję książek. Prognozowano, że tradycyjna książka zostanie zastąpiona książką elektroniczną, jednak fakty świadczą o czym innym. Przewiduje się, że nadal przekazywanie myśli będzie się odbywać w formie drukowanej i wyrób poligraficzny pozostanie podstawową formą nauczania, informacji i rozrywki. O tym, że zapotrzebowanie na książki nie ulega zmniejszeniu świadczy m.in. występująca już od pewnego czasu na świecie tendencja do instalowania wielkoformatowych offsetowych maszyn arkuszowych do drukowania książek, poza przystosowanymi do tego maszynami zwojowymi. Wielu europejskich wydawców książek przenosi swoje przedsiębiorstwa produkcyjne do innych krajów nie tylko ze względu na koszty, lecz także w celu otwarcia sobie nowych rynków zbytu. W Polsce te procesy są już w zasadzie zakończone i niedługo koszty dostosują się do poziomu UE, natomiast w Czechach, na Węgrzech, Ukrainie, w Rosji i innych krajach wschodnioeuropejskich następuje rozwój nowoczesnych drukarń i introligatorni do produkcji książek. W Ameryce po pewnym okresie zastoju ponownie inwestuje się w nowe technologie twardej oprawy książek szytych nićmi. Standardowe formaty umożliwiają stosowanie nowych systemów i kompletnych linii do produkcji książek. W Japonii natomiast w większości produkowane są klejone książki w miękkiej oprawie, najczęściej zaopatrzone w obwoluty lub banderole w celu podwyższenia ich wartości. Potencjał w dziedzinie twardej oprawy jest niewielki. W Azji głównie Singapur i Hongkong od dawna przodują w produkcji wysokiej jakości książek w twardej oprawie; teraz odczuwają one rosnącą konkurencję ze strony Chin, gdzie branża poligraficzna gwałtownie się rozwija. Obecnie w Chinach jest jedynie 70 offsetowych maszyn zwojowych do produkcji książek (w Japonii – ok. 1400!), lecz przewiduje się, że w najbliższych latach liczba ta wielokrotnie wzrośnie. O wielkim potencjale Chin świadczy m.in. fakt, że jeden z chińskich producentów książek w twardej oprawie już dziś produkuje na pięciu liniach do oprawy ponad 70 mln egzemplarzy rocznie. Sytuację na rynku książek w twardej oprawie ocenia się jako pozytywną. Widoczna jest tendencja do świadczenia kompletnych usług; czyni to wiele wydawnictw i drukarń, gdyż kompleksowy oferent ma większe szanse na rynku i nie jest uzależniony od poddostawców. Rynek twardej oprawy ukształtował się w postaci trzech zakresów: - duże nakłady produktów masowych (duże serie wydawnicze), - produkty wysokiej jakości i niszowe, - personalizowane szybkie wydania w niewielkich nakładach (do 500 egzemplarzy), np. sprawozdania roczne, katalogi, albumy. Nakłady produktów standardowych zmniejszają się, rośnie zapotrzebowanie na małe nakłady i produkty niszowe. Wymaga to jednak od przedsiębiorstw dużej elastyczności. W przypadku produktów standardowych w większych nakładach ma miejsce intensywna walka cenowa, wymuszająca w całym procesie produkcyjnym, także w zakresie twardej oprawy, postępującą automatyzację i sprawny przebieg produkcji. Przemysł poligraficzny opanował jednak zdolność do dynamicznego działania, co jest dobrą podstawą dalszego rozwoju produkcji książek, szczególnie książek w twardej oprawie, co najmniej w ciągu następnych kilkunastu lat. Na podstawie artykułu Klausa-Petera Nicolay „Trends in der Buchherstellung”, „Druckmarkt” nr 42/2006 opracował ZZ