Podstawowymi technologiami, na których oparty będzie rozwój rynku druków wielkoformatowych w najbliższych latach, sš: druk tuszami wodnymi, druk solwentowy (tuszami na bazie rozpuszczalników) oraz druk UV. Najważniejszym czynnikiem powodujšcym upowszechnienie druku wielkoformatowego jest rozwój techniki cyfrowej i towarzyszšcy jej szybki spadek cen drukarek cyfrowych oraz mediów wykorzystywanych do produkcji reklam. Technika cyfrowa dzięki swoim zaletom zdecydowanie zwiększa elastycznoć drukarń, umożliwia produkcję niewielkich nakładów, personalizację zleceń i znacznie przyspiesza czas ich realizacji. Dzięki rozwojowi techniki cyfrowej druk wielkoforma-towy wypiera tradycyjny sitodruk i znajduje zastosowanie w takich obszarach jak produkcja reklam na pojazdach, produkcja billboardów, reklamy banerowe, reklamy okienne czy podłogowe. Zakres zastosowania tej techniki w reklamie jest obecnie tak szeroki, że praktycznie zależy wyłšcznie od inwencji twórczej samego wykonawcy.
Staje się ona idealnym rozwišzaniem dla wykonawców, którzy majš pilne, tzw. na wczoraj zlecenia druku profesjonalnie wyglšdajšcych materiałów handlowych.
Równolegle z rozwojem rynku cyfrowego zwiększa się atrakcyjnoć oferty nie tylko producentów urzšdzeń drukujšcych, ale również mediów wykorzystywanych do produkcji reklam, takich jak: banery (frontlite, backlite, mash), papiery billboardowe (blue back, white back, citilight) oraz folie samoprzylepne (używane do aplikacji wewnętrznych i zewnętrznych oraz laminaty). Szczególnie interesujšcy jest rozwój druku wielkoformatowego z wykorzystaniem folii samoprzylepnych, ponieważ spowodował on prawdziwš rewolucję w produkcji i stosowaniu tego medium. Poniżej przedstawiamy możliwoci i zalety wykorzystania folii samoprzylepnych w druku wielkoformatowym, a także krótkš charakterystykę tego rynku w Polsce.
Dostępnoć materiału
Na rynku polskim obecni sš głównie trzej znani wiatowi producenci folii samoprzylepnych: Orafol, MAC-Tac i Avery Dennison. Sprzedaż produktów pozostałych producentów na naszym rynku jest praktycznie ladowa. W przeciwieństwie do innych materiałów, takich jak na przykład banery, nie notuje się większej sprzedaży folii samoprzylepnych sprowadzanych z Dalekiego Wschodu. Nie ma również rodzimej produkcji folii samoprzylepnych, co jest prawdopodobnie spowodowane koniecznociš bardzo dużych nakładów inwestycyjnych i stopniem skomplikowania produkcji tego materiału. Każdy z wymienionych producentów oferuje za porednictwem swoich polskich przedstawicieli pełnš gamę folii samoprzylepnych: poczšwszy od ekonomicznych folii monomerowych, poprzez polimerowe, na wysokiej jakoci foliach wylewanych kończšc (te ostatnie sš produkowane tylko przez Orafol i Avery Dennison). Oferowane folie zaspokajajš praktycznie wszystkie potrzeby rodzimych producentów reklam, wród których można wymienić takie zastosowania jak: proste szyldy reklamowe, systemy wystawiennicze, grafika okienna, oklejanie pojazdów, grafika podłogowa oraz zabezpieczenia reklam przed działaniem czynników atmosferycznych lub uszkodzeniami mechanicznymi (tu ciekawostka: dostępne sš nawet ăfolie antygraffitiÓ).
Sposób konfekcjonowania
Obecnie rozpowszechnienie technologii druku wielkoformatowego z wykorzystaniem ploterów rolowych jest na tyle duże, że producenci konfekcjonujš folie cyfrowe prawie wyłšcznie w rolach (standardowo w nawojach 50 mb). Jest to również zwišzane z niedoskonałociš technologii tzw. tablicowego druku solwentowego, która powoduje, że wcišż nie jest jeszcze możliwy druk dobrej jakoci na materiałach giętkich. W zwišzku z tym nie sš dostępne w ogólnej sprzedaży folie cyfrowe w postaci arkuszy. Jest to charakterystyczna różnica pomiędzy cyfrowym drukiem wielkoformatowym a drukiem tradycyjnym (sitodruk lub offset), gdzie zastosowanie folii samoprzylepnych w arkuszach jest powszechne.
Łatwoć wydruku, transportu i aplikacji
Obecne zaawansowanie techniczne ploterów solwentowych pozwala uzyskać efekt porównywalny jakociowo, a w wielu wypadkach nawet lepszy niż przy produkcji reklam tradycyjnš metodš polegajšcš na wyklejaniu kolorowymi foliami dekoracyjnymi (tzw. foliami ploterowymi). Jej zastosowanie pozwala na duże oszczędnoci czasu, ponieważ nie jest konieczne Đ tak jak w tradycyjnej technice Đ ani czasochłonne wycinanie kształtów czy liter, ani stosowanie specjalnych papierów i folii transportowych do przenoszenia wyciętych kształtów na ostateczne podłoże. Dzięki temu aplikacja folii cyfrowej jest znacznie szybsza. Wydrukowana reklama jest przenoszona bezporednio na podłoże i w zdecydowanej większoci przypadków nie ma już koniecznoci dodatkowego używania materiału transferowego.
Koszty
Specyfika druku cyfrowego pozwala otrzymać gotowe prace niskonakładowe przy znacznej redukcji kosztów całkowitych, co wynika z braku kosztów stałych (brak tzw. analogowych form porednich Đ siatki lub płyty). W zwišzku z tym jednostkowy koszt wydruku przy nakładzie jednego egzemplarza jest porównywalny z kosztem wydruku przy nakładzie 100 sztuk.
Najważniejszš przyczynš spadku cen produkcji solwentowej jest obniżka cen drukarek oraz towarzyszšcy jej spadek cen materiałów eksploatacyjnych i mediów reklamowych. To on spowodował, że w cišgu ostatnich 2 lat cena zadruku 1 m2 w technice cyfrowej spadła o ok. 50%.
W przypadku folii samoprzylepnych do druku cyfrowego dodatkowym czynnikiem obniżajšcym koszty produkcji w porównaniu z tradycyjnymi technikami jest fakt, że przy folii cyfrowej odpady produkcyjne sš nieporównywalnie mniejsze niż przy dotychczasowej technice (patrz: wycinanie kształtów i liter na foliach ploterem tnšcym), jak również nie ma koniecznoci wielowarstwowego nakładania folii (standard przy foliach ploterowych), co także powoduje zwiększenie efektywnoci i niższy koszt tego rodzaju produkcji.
Dystrybucja folii samoprzylepnych w Polsce
Klienci mogš zaopatrywać się w folie do druku cyfrowego u generalnych importerów lub u ich przedstawicieli na terenie całego kraju (nie ma możliwoci zakupu folii bezporednio u producenta). Punkty dystrybucyjne sš dostępne praktycznie w każdym miecie powyżej 50 000 mieszkańców. Tutaj klienci mogš odbierać folie osobicie i mogš również prosić o przycinanie na wymiar (nie ma koniecznoci zakupu pełnych opakowań po 50 mb; w niektórych przypadkach 1 m2 folii może kosztować nawet 70-80 złotych!). Powszechnie sš stosowane również zamówienia telefoniczne Đ towar dowożony jest najczęciej następnego dnia roboczego po zleceniu klienta na koszt dostawcy.
Informacje o ofercie i lokalnych punktach sprzedaży można uzyskać za porednictwem stron internetowych dystrybutorów generalnych lub kontaktujšc się z nimi telefonicznie.
Zakończenie
Mimo dynamicznego rozwoju druku wielkormatowego z wykorzystaniem folii cyfrowych należy mieć wiadomoć, że niezależnie od wszystkich zalet techniki cyfrowej nadal będš istniały zastosowania, w przypadku których jeszcze przez wiele lat niezbędne będzie wykorzystanie tradycyjnych folii dekoracyjnych (ploterowych). Dotyczy to wszystkich aplikacji, przy których wymagana jest wieloletnia wytrzymałoć reklamy oraz wysokie i trwałe nasycenie kolorów. Niemniej druk solwentowy jest obecnie najdynamiczniej rozwijajšcym się segmentem reklamy zewnętrznej i ta tendencja utrzyma się przez następne lata. Zapewne żadna inna technologia drukowania, również druk UV (patrz: niedostosowanie do drukowania na powierzchniach giętkich), nie będzie w stanie osišgnšć tak dynamicznego rozwoju, zwłaszcza w odniesieniu do reklam na powierzchniach giętkich, a więc najczęciej wykorzystywanych w reklamie zewnętrznej.
Maciej Skalski, Business Unit Manager Tadeusz Sudczak, Key Account Manager Dział Materiałów Samoprzylepnych Europapier-Impap Sp. z o.o.
