Upowszechnianie się na przestrzeni ostatnich lat systemów sterowania barwą spowodowało i nadal powoduje powstawanie coraz to nowych rozwiązań programowych umożliwiających zastosowanie indywidualnych profili barw w różnych technikach reprodukcji poligraficznej. Według danych dostawców tych systemów w większości przypadków są one wykorzystywane w technologii offsetowej, w której, po upowszechnieniu się systemów bezpośredniego wykonywania form drukowych (CtP), stało się to poniekąd łatwiejsze, ale i konieczne. Cechą wspólną implementacji jest konieczność zachowania stabilności wszystkich etapów technologicznych.
Systemy bezpośredniego wykonywania form drukowych w technologii fleksograficznej są, jak na razie, mało rozpowszechnione, jednak pomimo tego stosowanie systemów CMS powoduje pośrednie obniżenie kosztów produkcji, m.in. przez skracanie czasów narządu oraz lepsze porozumienie z klientem w aspektach związanych z przyszłym wyglądem odbitki nakładowej pod względem kolorystycznym. Tegoroczne wprowadzenie normy ISO dla druku fleksograficznego (12647-6:2006) umożliwi standaryzację wszystkich etapów technologicznych, jakkolwiek, póki co, nie ma uniwersalnych profili barwowych opartych na normie ISO, które są dość powszechnie stosowane w przypadku technologii offsetowej. Sprawia to, że procesowi charakteryzacji należy poddać maszyny drukujące. W przypadku technologii offsetowej, w której normy ISO są powszechnie stosowane, można korzystać z ogólnodostępnych danych pomiarowych instytutu FOGRA opartych właśnie na normie ISO, co w pewien sposób upraszcza implementacje systemów sterowania barwą u klientów: w wydawnictwach, agencjach reklamowych itp.
Drukowanie fleksograficzne etykiet ma swoją specyfikę. Najbardziej wyróżniającą cechą charakteryzującą tę technologię jest występowanie w pracach więcej niż 4 farb. Oprócz standardowego CMYK-a drukuje się barwy dodatkowe (czasami więcej niż 4) - najczęściej w logach, tłach, ale także w przejściach tonalnych. Ponieważ istniejące próbniki barw specjalnych w pewien sposób rozwiązują problem poprawnego ich doboru (chociaż z tym bywa różnie - często występuje niekompatybilność próbników barw), dlatego w niniejszym tekście skupiono się na obrazach CMYK występujących w grafikach etykiet samoprzylepnych. Dodatkowo należy zwrócić uwagę na coraz większe gamuty urządzeń drukujących, co pozwala na reprodukcję również większości barw specjalnych, przy czym w niektórych przypadkach istnieją pewne ograniczenia softwareŐowe, związane z jednoczesnym ograniczeniem ilości podawanego atramentu zależnie od możliwości jego przyjęcia przez podłoże proofingowe oraz powiększenia gamutu w celu poprawnej reprodukcji barw specjalnych.
Profile ICC charakteryzują cały proces technologiczny, za pomocą którego uzyskuje się produkt końcowy - odbitkę drukarską. Cały cykl produkcji musi zostać poddany standaryzacji z określeniem czynników, które powinny zostać poddane reżimowi technologicznemu z podaniem dopuszczalnych odchyleń określonych parametrów (tolerancji). Tylko wówczas bowiem można mieć pewność, że daną gamę barw i odpowiednie zależności między nimi (charakteryzowane profilem ICC) uzyska się za każdym razem. Ważnym aspektem takiej standaryzacji jest jej całościowość, tzn. musi ona być stosowana zarówno przez wykonawcę końcowego wyrobu (drukarnię), jak i przez dostawców materiałów używanych w całym cyklu technologicznym.
Istnieje wiele czynników wpływających na powtarzalność procesów reprodukcji i samego drukowania, które ostatecznie decydują o powtarzalności odbitek w danym nakładzie oraz we wznowieniach. W przypadku powtarzalności odbitek z danego nakładu wpływ na nią mają już tylko parametry drukowania, natomiast w przypadku wznowień zarówno parametry etapu reprodukcji, jak i procesu drukowania.
Charakter drukowania fleksograficznego UV Technologia drukowania fleksograficznego uchodzi, obok rotograwiury, za najbardziej stabilną technikę drukowania. Przyczynia się do tego wysoka powtarzalność zarówno w danym nakładzie, jak i (nieco mniejsza) we wznowieniach (z tych samych form drukowych). Stanowi to ogromną zaletę tej technologii i predestynuje ją do drukowania szczególnie produktów opakowaniowych, w których niezmienność kolorystyczna jest nadzwyczaj istotna. Istnieje kilka cech technologii drukowania fleksograficznego etykiet, które wpływają na jej wysoką powtarzalność: - Prosta budowa zespołu drukującego oraz zespołu farbowego, wynikająca z wypukłego i elastycznego charakteru formy drukowej, a co za tym idzie stosowanych farb (ich właściwości reologicznych). Wypukłe elementy formy drukowej jednoznacznie stanowią miejsca drukujące. W przypadku drukowania offsetowego miejsca przyjmujące farbę bądź nieprzyjmujące jej różnią się praktycznie siłami napięć powierzchniowych i obecnością roztworu nawilżającego w miejscach niedrukujących. Farba musi się charakteryzować większą lepkością, a co za tym idzie, budowa zespołu farbowego maszyny offsetowej jest bardziej skomplikowana. Wobec tego istnieje więcej czynników, np. w postaci regulacji wałków zespołu farbowego w drukowaniu offsetowym, które wpływają na powtarzalność druku.
- Brak roztworu nawilżającego. Jak wspomniano wcześniej, dzięki wypukłości elementów drukujących na formie drukowej farba jest przyjmowana tylko przez te elementy. Niepotrzebny jest więc roztwór nawilżający i w związku z tym nie ma problemu występującego w technologii offsetowej (tradycyjnej) dotyczącego utrzymania odpowiedniej równowagi woda/farba, które tworzą emulsję w odpowiednich proporcjach.
- Brak problemów z przyjmowaniem farby przez farbę. Drukowanie fleksograficzne fotoutwardzalne polega na zastosowaniu lamp UV za każdym zespołem drukującym, wobec tego drukowanie takie ma charakter „mokro na sucho”: kolejna farba nakładana jest na poprzednio utrwaloną w ciągu ułamków sekundy. Mniejsze znaczenie ma (lub nie ma żadnego) interakcja poszczególnych warstw farb, co przyczynia się do poprawy powtarzalności barw drugo- i trzeciorzędowych.
- Praktyczny brak możliwości regulacji ilości podawanej farby przy stosowaniu określonych wałków anilox. W drukowaniu fleksograficznym nie ma strefowego charakteru podawania farby. Farbę można regulować (w bardzo niewielkim zakresie i nie jest to wskazane, gdyż wpływa na szybsze zużycie rakla i wałka anilox) za pomocą docisku rakla, który jest jednakowy na całej jego długości, oraz za pomocą zmiennego kąta jego ustawienia (w praktyce produkcyjnej niestosowane).
- Wąskowstęgowy charakter maszyny drukującej. Maksymalna szerokość wstęgi zadrukowywanego podłoża może wynosić kilkadziesiąt centymetrów. Przy tak niewielkiej szerokości cylindrów formowych nie występuje zjawisko ugięcia cylindrów, powodujące nieznacznie większy nacisk drukujący na środku cylindra niż na jego obrzeżach. Przyczynia się to do niemalże idealnie równomiernej grubości warstwy farby i dot gainu w poprzek kierunku drukowania.
- Niewielkie średnice cylindrów formowych sprzyjają równomiernej grubości warstwy farby w kierunku drukowania.
- Stosowanie liniatur mniejszych lub równych 54 l/cm, a więc mniejszych od standardowo stosowanych w technologii offsetowej, sprzyja powtarzalności poszczególnych etapów.
- Zastosowanie farb fotoutwardzalnych wpływa na niewielkie wahania ich lepkości, która jest zależna tylko od temperatury (farby UV nie posiadają rozpuszczalników). Wobec powyższego można przyjąć, że na powtarzalność drukowania przy wznowieniach praktyczny wpływ mają wałki anilox oraz wykonanie formy drukowej. Pewnym problemem może być poprawne i powtarzalne ustawienie tłoczenia (nacisku drukującego) w maszynie, ponieważ nie posiada ona wskaźników czy też przyrządów wskazujących siłę tłoczenia. Wobec tego ustawienia takiego dokonuje się „na oko”, m.in. obserwując specjalne paski kontrolne znajdujące się po obu krańcach wstęgi. Ponadto istotne jest dokładne przyklejenie formy drukowej do cylindra formowego za pomocą taśmy dwustronnie klejącej, której właściwości wpływają na przenoszenie farby oraz dot gain. cdn.
