Sztuczna inteligencja w biurze i fabryce
19 kwi 2023 12:50

31 marca br. Polski Instytut Rozwoju Biznesu zorganizował internetowy webinar zatytułowany „Przemysł 4.0 – branża produkcyjna i jej wyzwania”. Grono zaproszonych prelegentów podzieliło się z uczestnikami wiedzą i spostrzeżeniami na temat nowych technologii i innowacji wykorzystywanych w biznesie. Wydarzenie było skierowane do przedstawicieli zakładów przemysłowych i produkcyjnych zainteresowanych skorzystaniem z zalet cyfrowej transformacji. 

ADMA: jak zbudować Fabrykę 4.0

Pierwszym prelegentem był Piotr Kaczmarek-Kurczak, który opowiedział zgromadzonym o transformacji cyfrowej firm przemysłowych w oparciu o model ADMA. Problemem polskich firm jest opieranie produktywności na zwiększaniu liczby maszyn przypadających na jednego pracownika, nie zaś na poprawie efektywności samej produkcji – tłumaczył. – Niższa od konkurencji cena to za mało, jeśli nie wiąże się z nią zwiększanie własnego wkładu intelektualnego w procesy produkcyjne.

Jedną z dróg do stworzenia Fabryki 4.0 – opartej na procesach produkcyjnych wykorzystujących nowoczesne technologie – jest ADMA TranS4MErs. To projekt mający na celu wspomaganie przedsiębiorstw produkcyjnych w transformacji cyfrowej poprzez oferowanie usług o charakterze doradztwa biznesowo-technicznego, tj. audytu technologicznego, mentoringu oraz innowacyjnego procesu szkoleń. 

Audyt ADMA dotyczy siedmiu wyszczególnionych obszarów. Są to:

1. Zaawansowane Technologie Produkcyjne – stosowanie jak najnowocześniejszych maszyn i linii produkcyjnych w celu stworzenia unikalnych, innowacyjnych rozwiązań

2. Fabryka Cyfrowa – umożliwianie przepływu informacji dotyczących wszystkich faz procesu produkcyjnego i łączenie ludzi, urządzenia i produkty z wykorzystaniem Internetu rzeczy, dostępu do chmury obliczeniowej, sztucznej inteligencji i rozbudowanego systemu informatycznego

3. Fabryka Ekologiczna – wszelkie działania na rzecz zrównoważonego rozwoju i rozwiązania wpisujące się w zasady Gospodarki Obiegu Zamkniętego

4. Kompleksowa inżynieria zorientowana na klienta – odpowiadanie na potrzeby klienta i działania ukierunkowane na wzrost jego satysfakcji oraz rentowności

5. Organizacja skupiona na ludziach – włączanie pracowników do aktywnego udziału w procesie zbierania informacji, analizowania i planowania strategicznego, związanego z udoskonalaniem obecnych produktów i tworzeniem nowych

6. Inteligentna produkcja (Smart Manufacturing) – tworzenie zintegrowanych systemów łączących różne części składowe produkcji i wytwarzania, zdolnych do szybkiego reagowania na zmieniające się potrzeby rynku, ewolucję sieci dostaw czy technologii w samej fabryce

7. Fabryka otwarta, skoncentrowana na łańcuchu wartości – łączenie, poprzez łańcuch wartości, dostawców surowców i materiałów, producentów, podmiotów usługowych dostarczających usługi techniczne, finansowe, biznesowe i końcowych klientów 

Automatyzacja procesów biznesowych w oparciu o RPA

Jako druga z prelekcją zatytułowaną „Automatyzacja procesów biznesowych przy wykorzystaniu technologii Robotic Process Automation” wystąpiła Julia Siderska, adiunktka na Politechnice Białostockiej i ekspertka Fundacji Platforma Przemysłu Przyszłości. Transformacja cyfrowa to przełomowe podejście do prowadzenia biznesu, które przyczynia się do powstania innowacyjnych procesów i modeli biznesowych – zagaiła prelegentka. Jednym z globalnych trendów cyfryzacji jest robotyzacja. Kojarzona dotychczas głównie z robotami przemysłowymi, coraz częściej jest obecna również w sektorze usług, ponieważ zalicza się do niej również oprogramowanie automatyzujące powtarzanie prostych, żmudnych działań biurowych. 

Pod pojęciem RPA kryją się cyfrowe roboty, które świetnie sprawdzają się w zadaniach biurowych. Roboty wspierają pracowników w realizacji zadań i procesów biznesowych: cyfrowy pracownik pracuje na komputerze i systemach IT zastępując człowieka, korzysta z istniejących systemów IT, przegląda je i – co najważniejsze – bezbłędnie realizuje powierzoną pracę. Badania i analizy wskazują, że jest krokiem na ścieżce ku hiperautomatyzacji, co pozwoli odciążyć pracowników od powtarzalnych i zbędnych czynności, wyzwolić ich kreatywność dla dobra rozwoju firmy.

Rynek RPA stale rośnie. Prognozy wskazują, że do 2025 r. jego wartość zwiększy się aż trzykrotnie; wynika to z faktu, że firmy dysponują bardzo dużą liczbą zbiorów danych, procesów i dokumentów, a wyzwaniem dla menedżerów jest rosnąca niechęć pracowników do wykonywania żmudnych i czasochłonnych zadań. Roboty (boty, cyfrowi pracownicy, digital workerzy) wdrażane są zwykle w sektorze usługowym (banki, księgowość, finanse), ale coraz częściej trafiają do branż przemysłowych, logistycznych, energetycznych itd. 

Wdrożenie robotyzacji jest możliwe tam, gdzie mamy do czynienia ze schematycznymi procesami: fakturowaniem, wyszukiwaniem danych, tworzeniem i wysyłaniem maili, zamawianiem materiałów do produkcji, weryfikacją stanów magazynowych i dostępności towarów względem zamówień, koordynacją procesów produkcyjnych i stanu ich realizacji – mówiła Julia Siderska. Zaletą tych narzędzi – oprócz oszczędności czasu i kosztów – jest eliminacja błędów oraz możliwość „wyszkolenia” cyfrowego pracownika w ciągu zaledwie kilku 

tygodni. Robot działa jak normalny pracownik z określonymi uprawnieniami, za to precyzyjniej i wydajniej. Naturalnie jego wdrożenie w firmie wymaga przełamania określonych barier; oprócz technicznych i finansowych (np. zbyt duży udział dokumentów papierowych, brak odpowiedniej standaryzacji i optymalizacji procesów, wysokie koszty wdrożenia i utrzymania technologii) należy do nich niechęć pracowników, związana głównie z obawą przed zwolnieniem. 

IPO: cyfrowy szef produkcji

Mateusz Kot, zastępca dyrektora handlowego w firmie IPOsystem, opowiedział o zaletach autonomicznego systemu decyzyjnego, który samodzielnie, bez udziału planistów tworzących harmonogramy produkcji oraz osób dozoru bezpośredniego zarządza pracą pracowników i maszyn w halach produkcyjnych. 

Stały napływ nowych zleceń, spadek jednostkowych nakładów i rosnąca liczba niestandardowych zamówień w połączeniu z absencją pracowników, awariami, zatorami czy brakami magazynowymi oznaczają konieczność stałego dopasowywania procesów produkcyjnych do potrzeb chwili. Jak podkreślał Mateusz Kot: IPOsystem w czasie rzeczywistym podejmuje optymalne decyzje dotyczące kolejności realizacji i doboru zasobów dla poszczególnych czynności technologicznych. Każdy pracownik, po zgłoszeniu się do systemu, otrzymuje natychmiast polecenie realizacji najlepszej w danym momencie operacji technologicznej. Stosownie do liczby zleceń, terminu realizacji i priorytetów, mocy osobowych oraz ilości materiałów, ten oparty na sztucznej inteligencji cyfrowy robot przez cały czas zmiany produkcyjnej autonomicznie decyduje, kto ma wykonywać daną pracę i przy użyciu jakich zasobów, kontaktując się z pracownikami za pośrednictwem terminali, tabletów, smartfonów czy komputerów i przekazując im jasne polecenia wykonania ściśle określonych zadań. 

IPOsystem stanowi uzupełnienie systemów klasy ERP w zakresie aktywnego planowania zasobów i sterowania procesami produkcyjnymi. Dostarcza menedżerom wiarygodne i aktualne (w trybie online) informacje o zasobach, zleceniach produkcyjnych, terminach realizacji zleceń, rzeczywistym czasie pracy, kosztach, wynikach kontroli jakości, brakach produkcyjnych, awariach itp. Dane generowane przez IPOsystem stanowią kompletną informację o procesach produkcyjnych w firmie, która go wdrożyła.

Dopełnieniem interesującego zestawu prelegentów i poruszanych tematów był wykład mgr inż. Iwony Sorbian z Instytutu Zorganizowanego Rozwoju poświęcony metodom zwiększania udziału świadomych decyzji w naszych działaniach (także biznesowych). To niezwykle istotne, ponieważ – jak podkreślała prelegentka – aż za 95 proc. naszych decyzji odpowiada nasza podświadomość.

Tomasz Krawczak