Cztery dni, ok. 56 tys. odwiedzających, ponad 470 wystawców, ponad 800 autorów, przeszło 600 akredytowanych dziennikarzy i twórców treści internetowych, 900 spotkań, prezentacji, warsztatów, 30 tys. widzów TV Targowej – tak w skrócie można podsumować 27. Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie.
Mottem tegorocznej edycji, przypadającej na obchody 120. rocznicy urodzin Witolda Gombrowicza, był cytat pochodzący z utworu Operetka – „Zrzućcie maski! Zwykłymi stańcie się ludźmi!”. W ten sposób organizatorzy podkreślili, że wbrew otaczającej rzeczywistości, powszechnemu szufladkowaniu i stereotypom Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie są miejscem, w którym miłośnicy literatury – bez względu na wiek, pochodzenie czy światopogląd – mogą swobodnie spotykać się i dzielić swoją pasją.
Ponad 900 godzin spotkań
Łączny czas trwania wydarzeń wpisanych w program tegorocznych targów wynosił ponad 900 godzin. Gdyby spotkania odbywały się jedno po drugim, trwałyby bez przerwy przez ponad miesiąc! Były to m.in. rozmowy z autorkami i autorami w ramach Spotkań z Literaturą Piękną, Young Adult, Fantastyką, Non-fiction, Festiwalu Literatury Kobiecej, Górskiej i Podróżniczej, Festiwalu Mroczne Historie oraz Dziecięcej i Młodzieżowej Strefy Literackiej, a także liczne warsztaty, dyskusje i panele.
W ciągu czterech dni z czytelnikami spotkało się kilkuset topowych pisarzy i pisarek z kraju i z zagranicy, m.in.: Chris Carter, Wojciech Chmielarz, Lars Saabye Christensen, Jakub Ćwiek, Katarzyna Bonda, Jacek Dukaj, Sabina Jakubowska, Aneta Jadowska, Toshikazu Kawaguchi, Karl Ove Knausgård, Roma Ligocka, Maja Lunde, Elżbieta Łapczyńska,
Joanna Kuciel-Frydryszak, Katarzyna Puzyńska, Magdalena Majcher, Jakub Małecki, Robert Małecki, Łukasz Orbitowski, Mateusz Pakuła, Claudia Piñeiro, Radek Rak, Beata Sabała-Zielińska, Vincent V. Severski, Andrzej Stasiuk, Wit Szostak, Olga Tokarczuk, Szczepan Twardoch, Krzysztof A. Zajas.
Część odwiedzających chcąca otrzymać autograf od ulubionego autora lub autorki przybyła pod EXPO Kraków już o godzinie 5.00 rano, mimo że targi otwierane były o godz. 10.00. Spotkania dostarczały wielu pozytywnych wrażeń również samym autorom, którzy, tak jak prof. Jerzy Bralczyk, chętnie dzielili się opinią: Na Międzynarodowych Targach Książki w Krakowie jestem, nie wiem, po raz który, i nie wyobrażam sobie, żeby mnie tu nie było. Lubię to i to jest dla mnie oczywiste, że tu jestem. Atmosfera, organizacja, wszystko to jest zawsze na najwyższym poziomie i po części czuję się człowiekiem tych targów.
Młoda literatura na targach!
Rosnące zainteresowanie literaturą young adult na Międzynarodowych Targach Książki w Krakowie można było dostrzec już dwa lata temu, kiedy to młodzi czytelnicy zdominowali targi, a media zaczęły coraz głośniej zadawać pytanie, czy aby na pewno Polacy nie czytają książek. Rok temu organizatorzy targów, którzy bacznie śledzą trendy wydawnicze, jako pierwsi w kraju postanowili stworzyć specjalną przestrzeń, w której najbardziej poczytne autorki mogły spotkać się ze swoimi czytelnikami! Dodatkowe 3000 m2 szybko okazało się strzałem w dziesiątkę, dlatego i w tym roku nie mogło zabraknąć hali namiotowej Karpaty. Na wybrane spotkania, które się w niej odbywały, obowiązywały limitowane bezpłatne vouchery, które w dystrybucji pojawiły się na początku października. Większość z nich została pobrana w niespełna godzinę – tak wielkim zainteresowaniem cieszą się spotkania z autorkami young adult i new adult.
Ogromne zainteresowanie literaturą wśród młodych podkreślane było na każdym kroku. Jak zauważył Robert Utkowski z Muzeum Gombrowicza we Wsowej: Gdy patrzę na tych młodych ludzi, którzy szturmują bramy targów każdego poranka, to jestem zachwycony. Opowiadamy takie niestworzone czasami historie, że młodzi ludzie nie czytają, że młodzi ludzie są daleko od tej literackiej kultury, a to nieprawda.
Branżowy dialog
27. Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie wzbudziły zainteresowanie zarówno wśród indywidualnych czytelników, jak i szeroko pojętych branż wydawniczej i poligraficznej. Wszystko za sprawą programu oferującego szeroki wachlarz dyskusji i warsztatów przygotowanych m.in. przez Polską Izbę Książki, Bibliotekę Narodową, Wojewódzką Bibliotekę Publiczną w Krakowie, Lustro Biblioteki oraz Krakowskie Biuro Festiwalowe w ramach Kongresu Książki. Rozmowy koncentrowały się na najistotniejszych kwestiach współczesnego rynku książki oraz wyzwaniach, jakie niesie ze sobą rozwój nowych technologii i zmiany legislacyjne. Podczas licznych spotkań omówiono m.in. praktyczne aspekty związane z wykorzystaniem zaawansowanych narzędzi informatycznych w branży wydawniczej, zastanawiano się nad przyszłością e-commerce oraz zaprezentowano innowacyjne rozwiązania w pracy bibliotek. Program obejmował warsztaty programistyczne, rozmowy o literaturze dziecięcej, potencjale książki obrazkowej w edukacji oraz roli sztucznej inteligencji we współczesnej kulturze.
Dziecięcy i młodzieżowy świat literatury na targach
Podczas Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie dzieci oraz ich opiekunowie mieli możliwość zapoznania się z szeroką ofertą książek wystawców, którzy zaprosili do udziału w targach popularnych autorów i autorki. Uczestnicy mieli możliwość spotkania się m.in. z Julią, Sarą, Wiktorem i Andrzejem Żyrackimi (Zaczarowany Świat Sary), Justyną Bednarek, Katarzyną Bereniką Miszczuk, Sylwią Bies, Martą Galewską-Kustrą, Martą Guzowską, Klaudią Halejcio, Filipem Ilukowiczem, Bogusiem Janiszewskim, Roksaną Jędrzejewską-Wróbel, Grzegorzem Kasdepke, Kasią Keller, Rafałem Kosikiem, Katarzyną Kozłowską, Nikolą Kucharską, Anke Kuhl, Katheriną von der Gathen, Nelą Małą Reporterką, Agnieszką Mielech, Adamem Mirkiem, Urszulą Młodnicką i Agnieszką Waligórą, Marianną Oklejak, Asią Olejarczyk, Tomaszem Samojlikiem, Marianną Schoett, Zofią Stanecką, Agnieszką Stelmaszyk, Barbarą Supeł, Marcinem Szczygielskim, Piotrem Szwedem, Rochem Urbania- kiem, Adamem Wajrakiem, Anną Włodarkiewicz i Yvette Żółtowską-Darską.
Konkurs im. Jana Długosza
Pierwszego dnia targów, podczas uroczystej gali w Teatrze Ludowym w Krakowie ogłoszono laureata 27. Konkursu o Nagrodę im. J. Długosza organizowanego w ramach Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie. Został nim Piotr Pytlakowski, autor książki Strefa niepamięci wydanej przez Wydawnictwo Agora.
Celem Konkursu o Nagrodę im. J. Długosza jest popularyzacja książek z dziedziny szeroko rozumianej humanistyki, poprzez aktywizowanie i motywowanie obecnych na polskim rynku wydawnictw do publikowania dokonań naukowców i badaczy. Do 2022 roku konkurs koncentrował się przede wszystkim na literaturze naukowej. Od 2023 r. do udziału zapraszani są również wydawcy książek popularnonaukowych.
Kolejna edycja już za rok
Kolejna edycja targów odbędzie się już za rok, wcześniej jednak organizatorzy zapraszają na Festiwal i Targi Gier Planszowych BookGame, które odbędą się w dniach 21-23 marca 2025 r. w EXPO Kraków.
Opracowano na podstawie materiałów organizatora