W kolejnym odcinku podcastu „Rozmowy o druku” eksperci branży poligraficznej zaproszeni do dyskusji przez Canon Polska przyjrzeli się procesom, jakie zachodzą obecnie na rynku książki. Goście dziennikarza Jakuba Łukowskiego, omawiając mechanizmy panujące w branży, wskazali na rosnące zainteresowanie self-publishingiem. Co tak naprawdę oznacza sytuacja, w której autor wchodzi w rolę wydawcy? Czy tradycyjne wydawnictwo traci na znaczeniu?
„Rozmowy o druku” to cykl podcastów, w których goście Canon Polska dyskutują na tematy, którymi żyje branża poligraficzna. W poprzednich odcinkach serii rozmowy dotyczyły m.in. nowych tendencji w technologiach druku oraz wpływu cyfryzacji i modelu pracy hybrydowej na sytuację dostawców urządzeń drukarskich. W najnowszym odcinku eksperci z branży wydawniczej i drukarskiej przyjrzeli się kluczowym uwarunkowaniom, jakie towarzyszą dzisiaj wydawaniu, drukowaniu i promowaniu książek.
Rynek wydawniczy odzyskał równowagę
Dla gości zgromadzonych w studiu: Przemysława Rychlewskiego, konsultanta Lean Management & Manufacturing, Leszka Sienickiego, technologa z drukarni cyfrowej Sowa i Michała Młynarczyka, eksperta od druku produkcyjnego małego formatu w Canon Polska, niezwykle znaczące okazały się tendencje ukształtowane jeszcze w okresie pandemii. W tym niełatwym okresie rynek książki przeżywał rewolucję. Cieszyły statystyki dotyczące czytelnictwa, ale towarzyszyło im załamanie łańcucha dostaw. Obecnie sytuacja jest unormowana. W opinii ekspertów boom czytelniczy mamy za sobą.
Michał Młynarczyk, przypominając euforię panującą na rynku czytelniczym w czasie lockdownu, powołał się na najnowsze dane Biblioteki Narodowej. Zgodnie z nimi w 2022 roku w Polsce wydano 32 408 tytułów książek, co jest liczbą nieznacznie niższą niż w 2021 roku, kiedy to wydano 33 957 tytułów. Liczba czytanych i kupowanych książek w tamtym okresie była znacznie większa niż w latach poprzednich. W kolejnych miesiącach spadała liczba wydanych i drukowanych tytułów, co wynikało z problemów logistycznych i braku papieru. Następnie kluczowe znaczenie dla rynku czytelniczego miał fakt, że wyszliśmy z domu, a czytanie przestało być jedyną formą spędzania wolnego czasu – mówił przedstawiciel Canon Polska.
Obecny powrót do normalności oznacza optymalne, „zdrowsze” koszty produkcji książki.
Wysokie koszty papieru w drugim stadium pandemii spowodowały, że drukarnie i wydawnictwa musiały ograniczyć produkcję. Sytuacja zaczęła się jednak stopniowo normalizować, ceny papieru spadły, a produkcja wydawnicza ustabilizowała się – stwierdził Leszek Sienicki z drukarni cyfrowej Sowa.
Własna książka – jak ją wydać? Self-publishing w pigułce
Kolejny wątek poruszony w dyskusji ekspertów dotyczył coraz popularniejszego zjawiska na rynku wydawniczym – self-publishingu. Twórcy stają dzisiaj przed szansą, aby uniezależnić się od wydawców, promotorów i tradycyjnych kanałów sprzedaży. Self-publishing, który oznacza wejście twórcy w rolę wydawcy, a nawet własnego promotora, szczyty popularności przeżywał właśnie w trakcie pandemii. Według danych firmy IMKER w okresie od marca do maja 2020 roku liczba wydanych samodzielnie tytułów zwiększyła się o 110 proc., a liczba sprzedanych książek o 185 proc. w porównaniu do analogicznego okresu w 2019 roku[1]. Czy utrzymująca się popularność tej metody wydawniczej oznacza, że wydawnictwo przestaje być autorowi potrzebne?
O tym, z czym zmaga się twórca decydujący się na samodzielne wydanie książki, opowiadał w studiu Przemysław Rychlewski, który odwołał się do własnych doświadczeń związanych z samodzielnie wydanym debiutem książkowym.
Decyzja o samodzielnym wydaniu książki nie oznacza, że autor nie potrzebuje już usług ze strony profesjonalnego wydawnictwa. Pomoc jest niezbędna i dotyczy takich aspektów jak: skład, korekta, projekt okładki, kwestie związane z formatem i przede wszystkim z nakładem… – stwierdził gość w studiu.
Mimo tego na rynku nie brakuje osób, które mają ambicje uniezależnienia się od wydawcy. Rośnie liczba autorów odwiedzających drukarnię z gotowym pomysłem na książkę, którą czasem chcą wydrukować wyłącznie dla siebie, w minimalnym nakładzie, np. 20 egzemplarzy. Profesjonalna drukarnia zdobywa więc istotną rolę w procesie wydawniczym i autorzy będą korzystać z jej usług. To ona potrafi zadbać o ostateczną formę wydawniczą, jaką przybierze książka.
Self-publishing, o którym rozmawiali goście podcastu Canon Polska, jest trwałym trendem na rynku wydawniczym, bo stał się możliwy. Rośnie popularność platform ułatwiających ten proces, a także liczba profesjonalnych drukarń czy firm, które wspierają twórców w samodzielnym wydawaniu książek. Nie zmienia to faktu, że wydawnictwa nadal zajmują trwałą pozycję na rynku. Autorzy de facto zyskali więc liczne możliwości wsparcia w procesie wydawania własnego tytułu.
Wszystkie kwestie omówione podczas spotkania zarejestrowane są na nagraniu z rozmowy.
Podcast jest dostępny pod linkiem: https://www.canon.pl/business/insights/articles/druk-ksiazek-podcast/
Opracowano na podstawie informacji firmy Canon
[1] https://imker.pl/biuro-prasowe/self-publishing-rosnie-w-sile/
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
