Jeszcze do niedawna bezpieczeństwo opakowań, również tych do kontaktu z żywnością, opierało się głównie na spełnieniu szeregu wymagań zapisanych w formie rozporządzeń oraz dyrektyw. Pomimo że technologie związane z bioaktywnością są znane już od kilkunastu lat, były traktowane bardziej jako projekty naukowe lub ciekawostki. Obecnie znajdują coraz większe zastosowanie w różnych wyrobach konsumenckich, począwszy od tekstyliów i kosmetyków aż do urządzeń gospodarstwa domowego, a finalnie również w przemyśle poligraficznym.
Czas związany z pandemią wirusa SARS-CoV-2 pokazał nam ostatecznie, że właściwości gotowych opakowań są sprawą nadrzędną, która dodatkowo zwiększy bezpieczeństwo potencjalnego konsumenta. Opakowania spożywcze z warstwami bioaktywnymi mogą chronić przed rozwojem drobnoustrojów chorobotwórczych, jak również przed przenoszeniem zakażeń poprzez kontakt konsumentów z takim opakowaniem. Zapewnienie dobrych właściwości bioaktywności bez wpływu na inne funkcje powłoki opakowania wymaga spełnienia wielu kryteriów i odpowiedniego wyboru nie tylko rodzaju, ale i formy środka bioaktywnego.
Obecnie w branży poligraficznej najważniejszym wymaganiem warstwy ochronnej jest bez wątpienia wykazywanie wystarczającej bioaktywności i jej stałości w czasie, co oczywiście powinno być potwierdzone odpowiednimi wynikami z niezależnych jednostek badawczych. Należy również zaznaczyć, że zmienne warunki (temperatura, wilgotność, promieniowanie UV światła dziennego) nie powinny wpływać na skuteczność działania powłoki. W konsekwencji takie produkty powinny wykazywać nietoksyczność dla ludzi, zwierząt oraz naturalnego środowiska. Zastosowanie warstw bioaktywnych w wyrobach poligraficznych powinno również zapewnić odporność na ścieranie, porównywalne z typowymi warstwami zabezpieczającymi stosowanymi w przemyśle poligraficznym, a także odpowiednią transparentność i głębię kolorów.
Firma Print Coatings Polska Sp. z o.o. stworzyła serię lakierów dyspersyjnych zawierających w swoim składzie specjalnie wprowadzone dodatki zapewniające właściwości antybakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe – ANTIVIR. Lakiery te są przeznaczone dla branży poligraficznej, a ich działanie przeciwbakteryjne jest udowodnione i potwierdzone w niezależnym laboratorium mikrobiologicznym w W. Brytanii.
Warstwa zaaplikowanego lakieru skutecznie i w sposób ciągły redukuje rozwój bakterii oraz drobnoustrojów. To, co odróżnia lakiery Print-Coat ANTIVIR od lakierów konkurencji, to przede wszystkim wyniki oparte na analizie powierzchni porowatych materiałów takich jak papier czy karton, stosowanych najczęściej w przemyśle poligraficznym. Badania zadrukowanych podłoży zgodne z ISO 20743: 2013 (norma dotycząca przeciwbakteryjnych właściwości materiałów porowatych) zostały przeprowadzone na dwóch typach bakterii:
– pałeczka okrężnicy (Escherichia coli), która należy do grupy bakterii gram-ujemnych, oraz
– gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus), który należy do grupy bakterii gram-dodatnich (fot. 1).
Badania w niezależnym laboratorium mikrobiologicznym potwierdziły skuteczność antybakteryjną na poziomie 99,97 proc. w przypadku pałeczki okrężnicy oraz 99,95 proc. w przypadku gronkowca złocistego. Przykładowe zdjęcie badania prezentuje fot. 2.
Proces ochronny rozpoczyna się od momentu aplikacji lakieru na podłoże drukowe i po 24 godzinach osiąga niemal szczytową efektywność. Dodatkowo lakiery są poddawane obecnie badaniom przeciwwirusowym, które potwierdzą ich działanie na najczęściej stosowanych materiałach drukowych.
Głównym celem lakieru ANTIVIR jest zapobieganie przenoszeniu się bakterii i wirusów z zadrukowanych podłoży oraz podniesienie bezpieczeństwa ich użytkowania. Lakiery z serii ANTIVIR doskonale sprawdzą się na opakowaniach farmaceutycznych i spożywczych, ulotkach, grach planszowych, książkach i książeczkach dla dzieci oraz wszelkich innych materiałach poligraficznych dostępnych w komercyjnym, a przede wszystkim wielokrotnym użyciu. Seria ANTIVIR spełnia najbardziej restrykcyjne wymagania odnoszące się do opakowań spożywczych, m.in. Art. 3 Rozporządzenia 1935/2004.
Zastosowanie takich powłok na drukowanych opakowaniach nie będzie miało większego wpływu na finalne koszty produkcji, natomiast z całą pewnością zapewni ochronę mikrobiologiczną każdemu klientowi.
Opracowano na podstawie materiałów firmy Print Coatings Polska
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
