Bezpośredni druk cyfrowy na tekstyliach – „zielony druk”

6 gru 2016 14:46

Cyfrowy druk na tekstyliach staje się coraz powszechniejszy i bardziej przemawia do wyobraźni kupujących. Ochrona środowiska zaczyna też odgrywać coraz większą rolę przy wyborze techniki drukowania. Rynek druku cyfrowego na tekstyliach zwiększa się z każdym rokiem, a co za tym idzie – poszerza się liczba opcji dostępna dla profesjonalistów w tej dziedzinie. Wszystko zaczęło się od prostego procesu sublimacji z transferem za pomocą drukarek elektrostatycznych. Następnie zaczęto stosować tonery i dyspersje wodne barwników sublimacyjnych do druku na poliestrach. Proces drukowania szybko ewoluował i objął bezpośredni druk barwnikami dyspersyjnymi, kwasowymi i reaktywnymi w dyspersjach wodnych, jak również tuszami na bazie rozpuszczalników, olejów i UV na całej gamie tkanin. Drukarze mają do wyboru ogromną liczbę opcji drukowania na tkaninach, co często jest bardzo mylące i wywołuje wrażenie zagubienia. Dominującym trendem jest bezpośredni druk na tekstyliach. Druk sublimacyjny traci dominującą pozycję, gdyż wymaga transferu grafiki. Pojawia się więc pytanie: co w rzeczywistości oznacza „bezpośredni druk”? Odpowiedź nie jest tak łatwa, jak by się to mogło w pierwszej chwili wydawać. W ostatnich miesiącach pojawiła się na rynku nowa gama drukarek do zadrukowywania tekstyliów. Niektóre z nich zaczęły być dostępne w USA dzięki partnerstwu z lokalnymi dystrybutorami. Ponadto znane firmy poszerzyły swoją ofertę druku na tekstyliach: Mutoh dzięki drukarce ViperTX do druku bezpośredniego, Roland dzięki drukarce sublimacyjnej Hi-Fi Express FP-740, również firma NUR Macroprinters zaczęła oferować ostatnio wersję drukarki rozpuszczalnikowej Tango DS do zadruku tekstyliów. Sublimacja barwników. Zanim zaczniemy się bliżej przyglądać opcjom druku bezpośredniego, należy najpierw przeanalizować proces sublimacji barwników. Nie jest on nowy, ale postęp technologiczny dokonany w ostatnich latach zmienił zakres jego zastosowania. Tusze z sublimacją barwników, nazywane także barwnikami dyspersyjnymi, są przeważnie nanoszone na papier transferowy, który następnie jest umieszczany na tkaninie i przepuszczany przez gorącą prasę, w której tusze przechodzą w fazę gazową i wnikają w tkaninę na stałe wiążąc się z jej włóknami. Przez całe lata druk transferowy z sublimacją barwników był podstawą wysokiej jakości w segmencie cyfrowego zadruku tkanin. Praktycznie każda drukarka wodna inkjet posiadająca głowice piezoelektryczne może zostać przekształcona w transferową drukarkę do sublimacji barwników. Jednakże producenci stworzyli drukarki wodne przeznaczone tylko do drukowania na tekstyliach ze specjalnym urządzeniem do podawania tkanin, co czyni zadruk tekstyliów łatwiejszym. Dokonany w ostatnich latach postęp technologiczny zmienił proces sublimacji barwników. Po pierwsze – producenci tuszy opracowali tusze sublimacyjne bazujące na olejach oraz rozpuszczalnikach. Nowość ta pozwoliła na druk transferowy z sublimacją barwników na wielkoformatowych drukarkach; np drukarka Gandinnovations Jeti 3300 DS o szerokości 126 cali posiada specjalistyczne tusze sublimacyjne na bazie rozpuszczalników i olejów. Drugim elementem było pojawienie się na rynku urządzeń, które mogą drukować bezpośrednio na niektórych tkaninach bez konieczności stosowania papieru transferowego. Przykładem tego typu systemów do zadruku tekstyliów jest wyprodukowana przez Vutek drukarka FabriVu oraz Artistri 3320 firmy DuPont. Opcje druku bezpośredniego. W broszurach reklamowych wielu drukarek do zadruku tekstyliów podkreślany jest fakt, że urządzenia te mogą drukować bezpośrednio na tkaninach posługując się różnymi typami tuszy wodnych. Stosując odpowiedni zestaw tuszy można wykonywać druk na całej gamie tkanin takich jak jedwab, nylon, bawełna i inne. Istnieje tu jednak pewna pułapka: chociaż tusz jest aplikowany bezpośrednio na tkaniny i nie trzeba posługiwać się papierem transferowym, to tkaniny po zadrukowaniu na wielu z tych urządzeń nadal muszą być poddawane obróbce termicznej lub traktowane parą, aby nastąpiło związanie tuszu z włóknami. Proces ten często nazywany jest drukowaniem „bezpośrednio na tkaninie.” Po tym zabiegu druk nadal musi być myty w celu usunięcia nadmiaru tuszu. Istnieją cztery podstawowe grupy tych tuszy. Barwniki dyspersyjne stosowane są do druku grafiki na poliestrze (jest to najpopularniejszy typ, stosowany także w systemach sublimacji z transferem), barwniki kwasowe stosowane są do druku na jedwabiach i tkaninach bazujących na nylonie, barwniki reaktywne są używane do zadrukowywania tkanin na bazie bawełny oraz tusze pigmentowe oferują dobrą stabilność UV i mogą być stosowane do druku na uszlachetnianych tkaninach bawełnianych, bawełnianej popelinie, tkaninie typu twill itp. Wiele drukarek do bezpośredniego zadrukowywania tekstyliów może pracować ze wszystkimi czterema typami tuszy, jednakże większość drukarzy używa w swojej drukarce tylko jednego typu, ponieważ zmiana rodzaju tuszu nie zawsze jest zabiegiem prostym czy tanim. Firma Leggett&Platt produkuje drukarkę UV do zadruku tekstyliów. Drukarka L&P Virtue wykorzystuje specjalny „proces zimnego sieciowania”. Producent twierdzi, że specjalny zestaw tuszy UV pozwala na bezpośredni zadruk wielu wrażliwych na temperaturę materiałów. Wybór tkanin. Druk bezpośredni na tkaninach można także wykonywać na niespecjalistycznych drukarkach inkjet. Sprzedawcy tkanin dostarczają powlekane materiały, które współpracują z wieloma różnorodnymi rodzajami tuszy, włączając w to rozpuszczalnikowe, ekorozpuszczalnikowe i UV. W niektórych przypadkach dodają oni papier przekładkowy do tkanin, by poprawić jakość podawania do maszyny lżejszych materiałów. Tkaniny powlekane produkowane są przez wiele firm. Powlekanie umożliwia zadruk tekstyliów nawet w zakładach, które nie są wyposażone w specjalistyczne drukarki. Chociaż prawdą jest, że tkaniny takie są o wiele droższe niż niepowlekane, to jednak nadal oszczędza się pieniądze – uwzględniając fakt, że nie ma już potrzeby stosowania papieru transferowego czy też gorącej prasy, nie trzeba wykonywać parowania po druku czy myć tkanin. Druk na tkaninach powlekanych zaczyna być coraz atrakcyjniejszą opcją dla firm, które stawiają pierwsze kroki w dziedzinie druku na tekstyliach. Tkaniny przystosowane do zadrukuowania tuszami rozpuszczalnikowymi i UV stają się szczególnie popularne w segmencie zadruku tekstyliów eksponowanych w warunkach zewnętrznych. Zarysowała się również tendencja do stosowania materiałów tekstylnych niepalnych; w przypadku niektórych aplikacji (np. grafiki na pokazy handlowe) jest to warunek konieczny. Wielu producentów tkanin oferuje materiały o różnym stopniu niepalności odpowiadającym lokalnym przepisom i regulacjom. Gdy pojawiły się zastrzeżenia na temat zanieczyszczania środowiska przez przemysł druku wielkoformatowego, niektóre tkaniny takie jak chociażby Evergreen firmy Dickson Coating zaczęły zyskiwać na popularności, ponieważ nie zawierają toksycznych związków stosowanych zwykle w powłokach na tkaninach. Jeżeli trend do odpowiedzialności za środowisko naturalne zacznie nabierać znaczenia, możliwe jest, że dostawcy podłoży dla druku wielkoformatowego odejdą od materiałów bazujących na polichlorku winylu w kierunku tkanin i tekstyliów. Dla niszowego rynku druku na tkaninach jest to potencjalnie bardzo dobra nowina. Na podstawie „Digital Graphics” z września 2007 opracował TG