Dla przypomnienia: co to jest certyfikat Kontroli Pochodzenia Produktu FSC? Certyfikat, ogólnie rzecz ujmując, jest przyznawany przez akredytowane jednostki tym firmom, które wprowadziły procedury umożliwiające śledzenie materiału certyfikowanego FSC.
Dlaczego firmy poddają się certyfikacji FSC?
Na świecie popyt na certyfikowane wyroby rośnie. Logo FSC staje się coraz bardziej rozpoznawalne na rynku, coraz więcej firm wykorzystuje je do oznaczania swoich produktów, jak również do promocji produktów i firmy. Jest także wiele innych korzyści z certyfikacji niż tylko zaspokojenie popytu na wyroby certyfikowane. Certyfikacja FSC stanowi wartość dodaną dla wyrobów firmy i jest dowodem, że dba ona o aspekty środowiskowe i społeczne w lasach, a przez to kreuje lepszy swój wizerunek. Certyfikacja może również pomagać firmie utrzymywać i rozszerzać kontakty handlowe na rynku światowym, gdzie odpowiedzialność środowiskowa i społeczna odgrywają coraz większą rolę.
Jakie firmy potrzebują certyfikatu?
Certyfikat Kontroli Pochodzenia Produktu jest dobrowolny i stosowany przez firmy, które chcą: produkować i sprzedawać materiały oraz produkty certyfikowane przez FSC; lub produkować i reklamować produkty certyfikowane przez FSC; lub prowadzić handel materiałami bądź produktami noszącymi oznaczenia FSC.
Certyfikat Kontroli Pochodzenia Produktu FSC nie jest konieczny w przypadku firm, które nie wchodzą w prawne posiadanie takich materiałów lub produktów, ale po prostu umożliwiają kupującemu i sprzedającemu: dokonanie transakcji bez wzięcia w posiadanie materiałów lub produktów certyfikowanych (są pośrednikami w kontaktach handlowych), wykonanie usługi na materiałach certyfikowanych powierzonych oraz transport materiałów lub produktów certyfikowanych.
Dostępność certyfikowanego papieru
Żeby rozpocząć produkcję certyfikowaną, drukarnie lub wydawcy muszą mieć dostęp do certyfikowanego papieru FSC. Proponujemy następujące rozwiązania:
Zakup lub dostawa bezpośrednio od certyfikowanego dostawcy.
Dostawca musi być certyfikowany bez względu na to, czy drukarnia kupuje papier bezpośrednio od zakładu papierniczego, czy od dystrybutora. Dostawcy certyfikowanego papieru FSC są zobowiązani do informowania o swoim numerze certyfikatu (np. SW-COC-000000). Certyfikat można uważać za ważny, jeśli informacja o numerze certyfikatu i dane firmy znajdują się w bazie danych firm certyfikowanych na stronie: www.fsc-info.org. Dostawców papieru certyfikowanego FSC mogą Państwo również znaleźć na stronie: www.fsc-paper.org.
Pozyskanie informacji od dostawcy certyfikowanego FSC odnośnie do rodzaju papieru, który może być dostarczany jako certyfikowany FSC. Bardzo możliwe, iż tylko część asortymentu dostawcy posiada certyfikat FSC. W tym przypadku, jeśli zależy nam na konkretnym asortymencie, musimy poszukać innego dostawcy.
Ogólne warunki do spełnienia w produkcji materiałów certyfikowanych FSC
Nazwa i logo FSC są prawnie zastrzeżonymi znakami towarowymi, których używanie jest obwarowane odpowiednimi wymogami. Celem tych zasad jest ochrona wiarygodności FSC i zapewnienie identyfikowalności na każdym etapie produkcji i sprzedaży. Aby rozpocząć produkcję materiałów certyfikowanych, drukarnie powinny wprowadzić system kontroli pochodzenia produktu zgodnie ze standardami FSC. Powinny też posiadać wewnętrzne pisemne procedury, które zapewnią, iż:
zarządzanie obejmuje właściwy podział obowiązków oraz szkolenia odpowiedniego personelu;
jest prowadzona dokumentacja zakupu certyfikowanego papieru;
papier certyfikowany FSC jest przechowywany oddzielnie od papieru niecertyfikowanego i nie ma ryzyka wymieszania się obu rodzajów na każdym etapie przetwarzania i produkcji, np. przez stosowanie charakterystycznych oznaczeń papieru certyfikowanego FSC czy numeracji partii produkcyjnej;
wszelkie zastosowanie logo czy znaków towarowych FSC jest zgodne z wymaganiami FSC oraz zaakceptowane przez jednostkę certyfikacyjną FSC.
Standardy certyfikacji kontroli pochodzenia produktu umożliwiają firmie rozpoczęcie produkcji materiałów certyfikowanych FSC, jak również późniejsze etykietowanie wyrobów wytworzonych w całości z certyfikowanego surowca FSC lub wytworzonych z mieszanego surowca certyfikowanego FSC i drewna kontrolowanego FSC.
Co zrobić, jeśli chcemy wmieszać materiał bez certyfikatu do produkcji wyrobów z certyfikatem FSC?
Począwszy od roku 2008 cały niecertyfikowany materiał, który mieszany jest z materiałem certyfikowanym podczas produkcji, musi pochodzić ze źródeł kontrolowanych, zgodnie z normą dotyczącą drewna kontrolowanego FSC (FSC-STD-40-005 wersja 2-1).
Norma wymaga, aby cały niecertyfikowany przez FSC materiał pochodził ze źródeł niekontrowersyjnych. Przedsiębiorstwa mogą tego dokonywać zarówno poprzez zaopatrywanie się w certyfikowany materiał z drewna kontrolowanego FSC, jak i samodzielnie przeprowadzając audyty dostawców. Jednakże druga opcja użyteczna jest wyłącznie dla przedsiębiorstw, które potrafią śledzić pochodzenie dostawy począwszy od surowca pozyskanego z lasu i jest ona niewykonalna w przypadku zakładów daleko posuniętych w łańcuchu dostaw takich jak drukarnie.
FSC umożliwia mieszanie papieru certyfikowanego i niecertyfikowanego (zwanego kontrolowanym FSC) w trakcie produkcji w ściśle określonych proporcjach. Główne różnice w porównaniu z wyżej opisanymi wymogami to:
Do produkcji certyfikowanej partii materiału (np. konkretnej publikacji) można użyć maksymalnie 50% masy włókien niecertyfikowanych. W tym przypadku całość publikacji może być deklarowana jako certyfikowana pod warunkiem, że dostawcy niecertyfikowanego papieru posiadają tzw. certyfikat drewna kontrolowanego FSC i zamieszczą kod tego certyfikatu na fakturach dostawy. Na chwilę tworzenia niniejszego tekstu bardzo niewielu dostawców posiada certyfikat drewna kontrolowanego (wg normy FSC-STD-40-005 na papier), więc może to być poważną przeszkodą w użyciu tego modelu certyfikacji.
W przypadku, jeśli materiał wejściowy certyfikowany jest oznaczony jako z „kredytu FSC” (np. na fakturach), w całości może on zostać uznany za certyfikowany. Jeżeli pochodzi z systemu progowego wg normy FSC-POL-40-004 lub z systemu procentowego (wedle normy FSC-POL-40-001), firma powinna wziąć pod uwagę procent materiału uwzględnionego na fakturze do kalkulacji procentu nakładu, który może zostać uznany za certyfikowany.
Biorąc pod uwagę powyższy fakt, przedsiębiorstwa te będą musiały rozpocząć poszukiwanie papieru wyłącznie certyfikowanego przez FSC bądź kontrolowanego FSC. To ostatnie prawdopodobnie będzie trudne do zrealizowania w najbliższej przyszłości, chociaż spodziewamy się, że dostępność takich materiałów na dłuższą metę będzie wzrastać z powodu zapotrzebowania, np. drukarzy, na certyfikowany materiał z drewna kontrolowanego. W związku z tym warto podkreślić, że dla niektórych firm w sektorze papierniczym możliwość dostarczania papieru kontrolowanego FSC może być intratnym interesem.
Kto może sprzedać surowiec kontrolowany FSC?
Jedynie firmy, które mogą zaznaczyć na fakturach sprzedaży surowca fakt posiadania certyfikatu drewna kontrolowanego, mogą dostarczać surowiec kontrolowany FSC. Kod takiego certyfikatu zaczyna się od liter CW (na przykład CW-COC-1234567) i musi być możliwy do znalezienia w bazie danych www.fsc-info.org. Jeśli go tam nie ma, to – mimo zapewnień dostawcy i przedstawiania kopii certyfikatów – certyfikat jest nieważny.
Niewielkie komponenty – potencjalne wyjście z sytuacji?
Nowa norma CoC FSC pozwala na wykorzystanie drobnych elementów, pochodzących z niekontrolowanego źródła (do 1% i do 5% w przypadku podjęcia specjalnych procedur oraz uzyskania aprobaty ze strony FSC). To może okazać się pomocne niektórym drukarzom w przypadku bardzo niewielkich elementów drukowanych materiałów (np. wkładka promocyjna wewnątrz książki) z niecertyfikowanego materiału.
Certyfikacja FSC w praktyce
We współpracy z Rainforest Alliance, NEPCon dostarcza usługi certyfikacji FSC już od 1997 r. Organizacja Rainforest Alliance jest wiodącą jednostką certyfikującą lasy na świecie w systemie FSC, ponadto wydała ponad 2300 certyfikatów dla firm, w tym ponad 600 dla drukarń. Dzięki współpracy NEPCon z Rainforest Alliance firmy mogą stosować logo Rainforest Alliance w połączeniu z logo FSC.
