Deformacje papieru – część II

6 gru 2016 14:56

Dla wysokiej jakości drukowania niezbędne jest, aby zastosowane podłoże zachowywało stabilność wymiarową, arkusze układały się w sposób płasko-równoległy i nie wykazywały żadnych odkształceń. Deformacje arkuszy papieru prowadzą zawsze do wadliwego odtworzenia obrazu i zaburzenia prawidłowego przebiegu procesu drukowania. W zależności od rodzaju powstających różnic wilgotności deformacje papieru mogą przybierać różne formy: n pęcznienie i pofalowanie krawędzi arkuszy, które powstaje wtedy, kiedy stos papieru ma mniejszą wilgotność niż pomieszczenie, w którym się znajduje; n wybrzuszanie się arkusza w jego środkowej części, tzw. talerzowanie, które powstaje wtedy, kiedy stos papieru ma większą wilgotność niż pomieszczenie, w którym się znajduje. Powoduje to wysychanie krawędzi i powstawanie tym samym wybrzuszenia pośrodku arkusza. Papiery powlekane jednostronnie wybrzuszają się z powodu różnicy podatności na pęcznienie obu stron. Wzrost wilgotności powoduje wyginanie się niepowlekanej strony na zewnątrz, a powierzchni powlekanej do wewnątrz. Zbyt niska wilgotność powoduje proces odwrotny. Zastosowanie papieru, który ma pofalowane brzegi lub wybrzuszenia powoduje, że w trakcie procesu drukowania, pod wpływem oddziaływania sił nacisku, szczególnie w trakcie kontaktu pomiędzy cylindrem drukowym i dociskowym, takie arkusze prostują się. Prowadzi to do powstawania zmarszczeń. W ekstremalnych przypadkach fałdy takie mogą powstawać od początku lub środka arkusza aż do jego końca. Do powstawania zmarszczeń papieru może jednak dochodzić także z innych powodów: n wadliwego ustawienia samonakładaka; n zbyt luźno ustawionych łapek, które powodują fałdy; n za wysokiego docisku, powodującego powstawanie fałdek wzdłuż osi cylindra za strefą drukowania, szczególnie przy zadruku podłoży o niskiej gramaturze; n zgromadzenia ładunków elektrostatycznych w papierze, co powoduje klejenie się arkuszy do cylindra, a przez to powstawanie fałdek w kierunku do końca obrazu drukowego. Papier wykazuje czasami skłonność do rolowania się z powodu specyficznego rozmieszczenia na jego powierzchni elementów pokrytych bardzo dużą ilością farby. Jeśli obszary tego typu są rozmieszczone w sposób tworzący pasy, to mogą powodować tendencję do podwijania się papieru. Deformację papieru powoduje również ciągły kontakt papieru w trakcie procesu drukowania z roztworem zwilżającym. Szacuje się, że kilka procent ogólnej ilości roztworu wsiąka w jego powierzchnię, co z czasem może powodować pęcznienie włókien i prowadzić tym samym do zmian wymiarów arkusza. Stopień podatności na deformację zależy oczywiście od jakości papieru i jego wsiąkliwości. Ważne jest również właściwe ułożenie włókien w arkuszu. Rozszerzalność papieru jest zawsze większa w kierunku prostopadłym do kierunku włókien. Dlatego ich ułożenie w stosowanym do drukowania papierze powinno być równoległe do dłuższego boku tak, aby w sytuacji zmiany jego wymiarów można było dokonać odpowiedniej korekty na maszynie. W trakcie jednokrotnego przejścia arkuszy przez maszynę problem deformacji nie odgrywa bardzo dużej roli, dlatego na maszynach wielokolorowych stosuje się również papiery o ułożeniu włókien prostopadłym do dłuższego boku. Artykuł sponsorowany Fragment książki Ewy Rajnsz „Barwy druku. Offset arkuszowy”