Mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią 99,8 proc. wszystkich firm w Polsce i to właśnie ta grupa podmiotów może liczyć na znaczące wsparcie ze środków unijnych na lata 2014-2020. Do tych przedsiębiorstw głównie skierowane były XXX Poligraficzne Konfrontacje, których temat brzmiał „Dotacje na innowacje w poligrafii 2014-2020”. Zaprezentowane zostały nie tylko aktualne informacje o możliwościach pozyskania dofinansowania dla sektora MŚP – ze szczególnym uwzględnieniem branży poligraficznej i produkcji opakowań – ale również dyskutowano, jak od strony praktycznej sprostać wysokim wymaganiom nowej perspektywy unijnej. Poniżej przedstawiamy niektóre z prezentowanych zagadnień.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju, Iwona Wendel potwierdziła, że przedsiębiorcy, obok samorządów, pozostaną największymi beneficjentami funduszy unijnych w nowej perspektywie. Jako że znaczna część środków dostępnych dla firm zostanie przeznaczonych na innowacje i prace badawczo-rozwojowe, wiceszefowa MIiR podkreśliła konieczność wyboru konkretnych obszarów, do których trafią te fundusze. Zainwestujemy je w dziedziny, które pozwolą Polsce i województwom rozwinąć tkwiący w nich potencjał. Na poziomie krajowym wyznaczono 19 takich obszarów. Poza tym każde z województw wskazało własne –poinformowała. Te dziedziny to inteligentne specjalizacje. Na poziomie krajowym wskazano je w Programie Rozwoju Przedsiębiorstw do 2020 r. Zawierają się w 5 działach: zdrowe społeczeństwo, biogospodarka rolno-spożywcza, leśno-drzewna i środowiskowa, zrównoważona energetyka, surowce naturalne i gospodarka odpadami oraz innowacyjne technologie i procesy przemysłowe. Ponadto każde z województw wyznacza swoje obszary (w zależności od regionu od 3 do 9), w które chce intensywnie inwestować. Wiceminister podkreśliła, że definiowanie inteligentnych specjalizacji to proces, który wciąż trwa, a nie pojedyncza decyzja: W przyszłości mogą pojawić się nowe dziedziny, w które będzie warto zainwestować. Zaznaczyła również, że ten nowy sposób myślenia o rozwoju ma sprawić, że w Polsce powstaną przełomowe innowacje. Mówimy o innowacjach, które będą wynikać z potencjału naszych naukowców i zostaną skomercjalizowane w polskiej gospodarce.
Anita Wesołowska, z-ca dyrektora Departamentu Konkurencyjności i Innowacyjności Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, przedstawiła szczegóły Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. Zadaniem tego programu jest podniesienie innowacyjności i konkurencyjności polskiej gospodarki poprzez: wsparcie przedsiębiorstw w działalności badawczo-rozwojowej, zwiększenie nakładów prywatnych na działalność w sektorze badań i rozwoju, podniesienie jakości i interdyscyplinarności badań naukowych, a także zwiększenie stopnia ich komercjalizacji. Dyrektor Wesołowska podkreśliła, że Inteligentny Rozwój ma wspierać cały proces powstawania innowacji: od fazy tworzenia się pomysłu, poprzez etap prac badawczo-rozwojowych, przygotowanie prototypu, aż po komercjalizację wyników badań. Omówiła także szczegóły działań skierowanych do przedsiębiorców, m.in. wsparcie przedsiębiorstw przez fundusze venture capital, sieci aniołów biznesu, fundusze kapitału zalążkowego, projekty B+R inicjowane przez firmy lub jednostki naukowe, bon na innowacje, otwarte innowacje, wsparcie B+R z udziałem funduszy kapitałowych, sektorowe programy B+R, wsparcie inwestycji w infrastrukturę B+R przedsiębiorstw, wsparcie wdrożeń wyników prac B+R, fundusz gwarancyjny dla wsparcia innowacyjnych przedsiębiorstw, kredyt na innowacje technologiczne, wsparcie promocji oraz internacjonalizacji innowacyjnych przedsiębiorstw, wsparcie ochrony własności przemysłowej przedsiębiorstw, internacjonalizacje Krajowych Klastrów Kluczowych. Zaskoczeniem było m.in. wyłączenie dofinansowań na inicjatywy klastrowe, które nie otrzymały akceptacji Komisji Europejskiej w toku negocjacji. W trakcie sesji pytań przeprowadzono dyskusję m.in. nad systemem oceny projektów. W Ministerstwie trwają prace nie tylko nad powszechnym wprowadzeniem Paneli Eksperckich, ale również wizyt monitorujących w firmach wnioskodawców już na etapie aplikowania o unijne środki. Gorąca dyskusja dotyczyła także wyłonienia ekspertów branżowych, którzy będą odpowiedzialni za merytoryczną ocenę projektów innowacyjnych w branży poligraficznej i produkcji opakowań.
Marta Leśniak, z-ca dyrektora Departamentu Koordynacji Strategii i Polityk Rozwoju w MIiR, przedstawiła niezwykle ważną rolę Regionalnych Programów Operacyjnych. W latach 2014-2020 na realizację 16 Regionalnych Programów Operacyjnych przeznaczono 31,3 mld euro środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego – poinformowała. Szacuje się, że dla firm zostanie przeznaczona kwota w wysokości ponad 7 mld euro środków unijnych. RPO będą realizowały działania zwiększające konkurencyjność przedsiębiorstw poprzez inwestycje oraz rozwój kadr i kompetencji, a także wzmacniały regionalne inteligentne specjalizacje, głównie w zakresie innowacji oraz prac B+R. Prelegentka przedstawiła też informacje w zakresie planowanych działań oraz warunków otrzymania wsparcia przez przedsiębiorców w ramach RPO 2014-2020, a także zmiany w stosunku do działań z perspektywy 2007-2013. Szczególnie ważne jest wskazanie 7 województw, które jako pierwsze zakończyły negocjacje z Komisją Europejską. Są to: dolnośląskie, śląskie, łódzkie, kujawsko-pomorskie, lubuskie, opolskie i wielkopolskie. To właśnie w tych województwach zostaną uruchomione pierwsze konkursy dla firm.
Paulina Zadura-Lichota, dyrektor Departamentu Rozwoju Przedsiębiorczości i Innowacyjności PARP poinformowała, że w okresie 2014–2020 Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości będzie uczestniczyła w realizacji trzech programów operacyjnych: „Inteligentny rozwój” (zastąpi „Innowacyjną gospodarkę”), „Polska Wschodnia” oraz „Wiedza, edukacja, rozwój”. PARP w latach 2007-2013 zawarło z beneficjentami 16,8 tys. umów o dofinansowanie, a udzielone wsparcie przekroczyło 35,7 mld zł. Najważniejszym programem mijającej perspektywy był oczywiście Program Operacyjny Inteligentny Rozwój, w ramach którego wsparcie otrzymało 15,4 tys. wnioskodawców na łączną kwotę 22,47 mld zł. Wsparcie było także udzielane w ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej (10,57 mld zł wsparcia dla 296 wnioskodawców) oraz Program Kapitał Ludzki, w ramach którego wsparto 1058 beneficjentów na łączną kwotę 2,65 mld zł. Natomiast w latach 2014-2020 PARP będzie odpowiedzialny w głównej mierze za realizację II i III osi Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. Dyrektor przedstawiła szczegóły planowanych działań i konkursów zaznaczając jednocześnie, że nadal trwają negocjacje z Komisją Europejską, Ministerstwem Gospodarki oraz Ministerstwem Infrastruktury i Rozwoju. Wśród zaprezentowanych szczegółów największą uwagę wzbudził program „Badania na rynek”. Wsparcie będzie udzielane na działania inwestycyjne związane z wdrożeniem wyników własnych bądź zakupionych prac B+R, w uzasadnionych przypadkach także na prace rozwojowe związane z dostosowaniem posiadanej technologii i niezbędne do realizacji wdrożenia. Minimalna wartość dofinansowania to 4 mln zł, a maksymalna 20 mln zł. Ogłoszenie konkursu jest planowane w sierpniu br. Oprócz tego prelegentka szczegółowo omówiła planowane do ogłoszenia konkursy w ramach działań: Wsparcie Ochrony Własności Przemysłowej, Bony na Innowacje, Rozwój Innowacyjnych Usług dla Biznesu, Internacjonalizacja Klastrów, INNO_LAB, Polskie Mosty Technologiczne, Wsparcie Promocji oraz Internacjonalizacja Innowacyjnych Przedsiębiorstw, STARTER – akceleracja nowo powstałych przedsiębiorstw, BIZ_NEST – syndykaty, Fundusz Innowacji oraz 4Stock. Omówiła także Program Operacyjny Polska Wschodnia 2014-2020, którego celem jest wzrost konkurencyjności i innowacyjności makroregionu Polski Wschodniej. W kolejnym punkcie programu omówiła rolę PARP w ramach wdrożenia Programu Operacyjnego Wiedza, Edukacja, Rozwój (POWER). PARP będzie wspierał rozwój przedsiębiorczości i te działania w zakresie wiedzy, edukacji i rozwoju, które będą wpływały na zakładanie i umacnianie działalności przedsiębiorstw. Zmienią się natomiast sposoby, mechanizm i warunki wspierania osób i przedsiębiorstw ze środków europejskich w zakresie rozwoju kapitału ludzkiego. Wsparcie zostanie ograniczone do sektora MSP, zapewnione zostaną jednolite standardy świadczenia usług na rzecz tego sektora i będą to wyłącznie usługi doradcze i szkoleniowe.
„Wsparcie oferowane przez BGK w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój” predstawiła Magdalena Kasprzak – ekspert w Departamencie Programów Europejskich BGK. BGK w latach 2014-2020 będzie odpowiedzialny za realizację Kredytu na innowacje technologiczne – stanowiącego kontynuację Kredytu Technologicznego, Funduszu Gwarancyjnego oraz Funduszu Funduszy Venture Capital, w ramach którego wsparcie otrzymają mikro, małe i średnie firmy będące we wczesnych etapach rozwoju oraz w fazach wzrostu poprzez rozwój rynku kapitału podwyższonego ryzyka, który wypełni lukę w finansowaniu przedsiębiorstw innowacyjnych i ryzykownych. Natomiast Fundusz Gwarancyjny ma za zadanie ułatwić pozyskanie finansowania zewnętrznego na projekty polegające na wdrożeniu innowacji wynikających z prac badawczo-rozwojowych. Gwarancje pokryją ryzyko kredytowe do wysokości 80 proc. Maksymalna kwota udzielonej gwarancji to 5,5 mln zł w procedurze uproszonej oraz 50 mln zł w trybie indywidualnym. Gwarancje zostaną udzielone bez prowizji. Najbardziej interesujące były informacje na temat „Kredytu na innowacje technologiczne”, który będzie kontynuacją hitu dotacyjnego ostatnich lat o nazwie „Kredyt Technologiczny”. Nowością będzie m.in. wzrost maksymalnej dotacji do 6 mln zł oraz ocena technologii dokonywana przez zewnętrznych ekspertów branżowych. Ważną zmianą będzie także wprowadzenie trybu konkursu zamkniętego i kryteriów punktów, które mają ułatwić procedury dostępu do dofinansowania.
Paweł Szarubka, dyrektor Działu Funduszy Europejskich w firmie Integrator Systemów Poligraficznych Sp. z o.o., szczegółowo omówił najważniejsze zmiany w zasadach udzielania dotacji unijnych dla przedsiębiorców z uwzględnieniem specyfiki branży poligraficznej i produkcji opakowań, strategię prac przygotowawczych w zakresie planowanych projektów inwestycyjnych i zaprezentował na bazie swoich doświadczeń najważniejsze elementy decydujące o sukcesie projektów w latach 2014-2020.
Organizatorem jubileuszowych Konfrontacji, które odbyły się 29 stycznia br. w Warszawie, było tradycyjnie Stowarzyszenie Absolwentów IPPW, współorganizatorem Integrator Systemów Poligraficznych Sp. z o.o., a partnerem naukowym Zakład Technologii Poligraficznych IMiP WIP PW. Poligrafika była jednym z partnerów medialnych.
Skróty pochodzą od redakcji