Powszechne nieporozumienia w druku barwnikami sublimacyjnymi są związane z tuszami. Przeciętny człowiek zakłada, że proces druku bezpośredniego i z transferem wymaga zupełnie innego zestawu tuszy.
W rzeczywistości jednak zasadnicze różnice pomiędzy drukiem bezpośrednim barwnikami sublimacyjnymi i drukiem transferowym występują w urządzeniach drukujących, a niekoniecznie w składzie chemicznym tuszy.
Wraz z rozszerzeniem się rynku druku transferowego barwników sublimacyjnych, punkty druku (PSP) i dostawcy sprzętu drukującego starali się usprawnić proces sublimacji. Obejmuje to dodanie wewnętrznego urządzenia do utrwalania, a także poszerzenie gamy kompatybilnych podłoży, sublimacji na tekstyliach i niekonwencjonalnych powierzchniach takich jak szkło czy drewno. Główna różnica między tuszami z barwnikami sublimacyjnymi i transferowymi polega na wymaganej jakości i gamie barw.
Receptury chemiczne
W druku transferowym i bezpośrednim barwnikami sublimacyjnymi tusze nakładane są na papier transferowy albo bezpośrednio na drukowane podłoże. Różnica ta jest podstawą sprzeczności między procesami. Gdy tusz jest nakładany bezpośrednio na powlekany materiał, powłoka utrzymuje kroplę tuszu w miejscu do czasu sublimacji, która następuje za pomocą wewnętrznego urządzenia do utrwalania. Z kolei papier transferowy jest przeznaczony do utrzymywania kropli tuszu, dopóki nie zostanie ona przeniesiona do podgrzewanej prasy i nie ulegnie sublimacji na wtórne podłoże.
Niektóre komponenty tuszu w druku na papierze pozostają na nim podczas procesu transferu. Jeśli ten tusz stosuje się do druku bezpośredniego, składniki te zmieniają odcień barwników. Receptura tuszu jest dostosowana do druku bezpośrednio w taki sposób, aby to, co jest drukowane na tkaninie, miało właściwy kolor.
Ta mała różnica określa poziom jakości produktu końcowego. Obecnie są dostępne dwa zestawy tuszy, które dają podobne wyniki podczas drukowania bezpośredniego lub z transferem. Jednakże dla zastosowań o najwyższej jakości, w których gęstość optyczna kolorów i jakość wydruku są bardzo ważne, tusze zaprojektowane do druku z transferem nadal przewyższają tusze do druku bezpośredniego.
Historia tuszy z barwnikami sublimacyjnymi
Tusze transferowe pojawiły się na rynku dużo wcześniej niż tusze do druku bezpośredniego. Są powszechnie używane przez tych, którzy szukają produktów o wysokiej jakości. Podstawowe zastosowania obejmują oznakowania, odzież, tekstylia oraz wszystkie niestandardowe aplikacje, które wymagają tuszu o dużej przyczepności do podłoża i doskonałej jakości kolorów.
Druk bezpośredni pojawił się znacznie później jako proces bardziej uproszczony w stosunku do druku transferowego. Oszczędza on czas i pieniądze, eliminując etap drukowania na papierze, a następnie przeniesienie. Dzięki wewnętrznemu urządzeniu do utrwalania PSP mogły zmniejszyć również potrzebną powierzchnię w lokalu.
Bezpośredni druk z sublimacją barwników jest doskonały do flag i banerów w aplikacjach takich jak punkty zakupu (POP) i punkty sprzedaży, ze względu na doskonałą dwustronną penetrację tuszu. Bezpośredni druk nie może jednak konkurować z drukiem transferowym pod względem intensywności kolorów.
Druk cyfrowy został wykorzystany po raz pierwszy do zadrukowywania małych przedmiotów takich jak krawaty i apaszki. Zmieniło to sposób, w jaki przemysł ocenia druk tego typu produktów. Obecnie zarówno druk bezpośredni, jak i transferowy stosuje się do wielonakładowych prac w zależności od użytego materiału i dostępnego procesu.
Ponadto tusze z barwnikami sublimacyjnymi znajdują zastosowanie w sektorze druku wielkoformatowego. Na przykład firma Sawgrass wprowadziła niedawno na rynek wodny tusz dyspersyjny dla drukarek wielkoformatowych o nazwie Sublim Direct SPS. Tusze te zoptymalizowano do bardzo szybkiego druku na maszynach wielkiego formatu bez ograniczenia gamy kolorów. Dostępne są one w zestawie CMYK i doskonałe do zastosowań takich jak wystawy, flagi, POP i miękkie oznakowania z wykorzystaniem tkanin poliestrowych.
Tusze i urządzenia hybrydowe
Tusze do druku transferowego i bezpośredniego są bardzo podobne i dlatego mogą w praktyce być wykorzystywane w obu typach urządzeń drukujących. Jest to możliwe, ponieważ zaprojektowano je do pracy w głowicach tego samego typu.
Sprzęt wymagany do sublimacji, w tym elementy przechowujące, przetwarzające i ostatecznie drukujące, są podobne niezależnie od tego, czy urządzenie jest przeznaczone do druku bezpośredniego, czy transferowego. W związku z tym urządzenia do druku z transferem barwników sublimacyjnych są zdolne do druku bezpośredniego tuszami zawierającymi barwniki sublimacyjne i odwrotnie.
Doskonałym przykładem takiego tuszu jest LLC GO Xtreme Dye Ink Sub firmy Graphics One, specjalnie przeznaczony do urządzeń do druku zarówno bezpośredniego, jak i transferowego. Istnieją trzy odmiany tuszu w zależności od aplikacji: Xtreme Color, Xtreme Eco i Dots Xtreme.
Inną opcję stanowi drukarka ValueJet firmy Mutoh America, oferująca system z dwiema głowicami drukującymi (podwójny system tuszy), która pozwala na druk transferowy z jednej głowicy i druk bezpośredni z drugiej. Według producenta umożliwia to druk bezpośredni i transferowy tuszu z barwnikiem sublimacyjnym na tym samym materiale w celu lepszej penetracji zadrukowywanego podłoża.
Jeżeli weźmiemy pod uwagę podłoża, to prawdziwym problemem przełączania między tuszami na tej samej drukarce staje się wprowadzanie mediów do głowicy drukującej. Tusz do druku bezpośredniego został stworzony dla tkanin fabrycznie powlekanych, dlatego też nie funkcjonuje tak samo dobrze na papierze. Najczęściej występujące problemy to marszczenie, źle ukształtowane punkty i słaba charakterystyka suszenia.
Problemy te powodują marnotrawstwo zadrukowywanego materiału, jak również czasu i pieniędzy. Niedoświadczonemu drukarzowi trudno samodzielnie pokonać wiele z tych przeszkód.
Chemia tuszy musi być dostosowana do podłoża i urządzenia podającego. W przeciwnym wypadku uzyska się niewłaściwy rozlew kropli tuszu, rozmazania i inne problemy. Mniej oczywistym wyzwaniem jest podawanie i obsługa mediów takich jak papier i inne materiały stosunkowo stabilne, które zwykle nie będą współpracować z tkaninami. Sprowadza się to do kompromisu pomiędzy wydajnością a elastycznością. Niektóre delikatne tkaniny będą się marszczyły i darły w maszynach do druku bezpośredniego.
Najnowsze osiągnięcia
Sektor druku barwnikami sublimacyjnymi posiada jeszcze duży potencjał postępu technologicznego i innowacji. Nadal rosną jakość i wyrazistość kolorów tuszy przeznaczonych do druku transferowego i bezpośredniego. Najnowsze osiągnięcia to wzrost jakości i wyższa rozdzielczość przy większej szybkości drukowania i niższych kosztach.
Oprócz nowych receptur tuszy nastąpił postęp w sprzęcie do druku cyfrowego, który miał pozytywny wpływ na sektor druku barwnikami sublimacyjnymi. Produkowane są obecnie głowice drukujące o wyższej wydajności, w których można stosować tusze o wyższej lepkości. Wszystkie te ulepszenia spowodują, że druk cyfrowy stanie się normą w branży tkanin w ciągu najbliższych kilku lat.
Elementy druku takie jak tusze, media i sprzęt są wzajemnie uzależnione od siebie i prowadzą do wzrostu wydajności i jakości grafiki. Segment wyrobów włókienniczych nie jest wyjątkiem. Tusze wiodących producentów będą poszerzały ten niszowy sektor druku.
W ciągu ostatnich kilku lat znaczny wysiłek został włożony w opracowanie tuszy sublimacyjnych pozwalających na zwiększanie gęstości optycznej druku przy jednoczesnym utrzymaniu tej samej stabilności w głowicy drukującej. Dzięki temu drukarka będzie zużywać mniej tuszu, a co ważniejsze – można w niej będzie stosować papier o niższej gramaturze.
Nowa drukarka TX3250r VUTEk firmy EFI do bezpośredniego druku wyrobów włókienniczych i transferu barwników sublimacyjnych zawiera nowe szybkoschnące tusze, które umożliwiają uzyskanie wydajności do 100 m2 na godzinę. Nowe tusze są dostarczane w pięciolitrowych pojemnikach i dostępne w zestawie: CMYK, jasny cyjan, jasna magenta, jasny żółty i jasna czerń.
Oprócz tuszu Ink Xtreme GO firma Grafika One planuje wprowadzenie na rynek nowego zestawu tuszów Brite i bardziej odpornych na promieniowanie UV. W obu przypadkach tusze te będą przeznaczone do druku transferowego i bezpośredniego tkanin.
Wodne tusze Digital DTX firmy INX zoptymalizowano do druku tkanin na urządzeniach Epson stosujących głowice drukujące DX4/DX5. Tusze te dobrze współpracują z powlekanymi i niepowlekanymi materiałami z poliestru. W druku bezpośrednim barwnikami sublimacyjnymi wymagane jest wykorzystanie ogrzewanego kalandra do związania barwników z podłożem. Tusze DTX dają doskonałą korelację między gamą kolorów i trwałością w warunkach ekspozycji na zewnątrz. Tym samym są doskonałe dla wielkoformatowego przemysłu banerów i posterów.
W kwietniu firma Nazdar poinformowała o serii tuszy Lyson TX650 do druku transferowego, które są przeznaczone do produkcji odzieży sportowej, oznakowań miękkich i tekstyliów domowych. Cała gama drukarek wielkoformatowych produkowanych przez firmy Mimaki, Mutoh, Roland jest kompatybilna z tym zestawem tuszów. Dostępne są one w zestawie: CMYK, jasny cyjan, jasna magenta i oferują niezrównaną gamę kolorów i jakość – bardzo dobre dla druku większych nakładów.
Niektóre wielkoformatowe cyfrowe urządzenia do druku tekstyliów są w stanie zmieniać zestaw tuszy. Ta użyteczna funkcja staje się coraz bardziej popularna i pożądana przez PSP. Na przykład drukarka Mimaki Tx400-1800D stosuje trzy rodzaje tuszów: barwniki sublimacyjne, barwniki reaktywne, barwniki kwasowe. Negatywny wpływ na środowisko zmniejsza się, ponieważ tusze są oferowane w dwulitrowych pojemnikach i w opakowaniu do wielokrotnego użytku. Nowo opracowany tusz z barwnikami sublimacyjnymi ma niską emisję oparów i zapewnia wyższą jakość obrazu i jego rozdzielczość.
Wnioski
Chociaż różnica w składzie chemicznym pomiędzy tuszami z barwnikami sublimacyjnymi do druku transferowego i bezpośredniego jest niewielka, to jest nadal ważna dla punktów druku, które muszą zdecydować, czy tusze i proces są dla nich idealnym rozwiązaniem.
Punkty druku mogą ograniczyć się do jednego typu tuszu, szczególnie w przypadku klientów, dla których gama i jakość kolorów nie są czynnikami najważniejszymi.
Jednakże w przypadku wysokiej jakości odzieży, dekoracji wnętrz lub displayów oglądanych z bliskiej odległości w sprzedaży detalicznej czy na wystawach zasadnicza jest jakość druku. Media są czynnikiem decydującym, jeśli chodzi o druk sublimacyjny.
Papier transferowy i tkaniny to zasadnicze różnice pomiędzy dwoma procesami sublimacji barwników. Receptury tuszu są zoptymalizowane do każdego systemu druku, aby uzyskać najwyższą jakość kolorów na wykończonym materiale.
Na podstawie „Digital Output” nr 8/2011 opracował TG
