Ekologiczna alternatywa dla farb solwentowych
16 lip 2021 08:30

Firma Reprograf-Grafikus jest powszechnie znana jako dystrybutor urządzeń i materiałów dla poligrafii, w tym farb drukarskich. Natomiast mniej znana wydaje się jej działalność w roli producenta farb do druku. Na nasze pytania o tę część firmowego portfolio odpowiada Violetta Kwitowska, dyrektor techniczny i ds. zarządzania produkcją w firmie Reprograf-Grafikus.

Jakie były przyczyny podjęcia przez firmę takiej inicjatywy? Jakiego rodzaju farby produkuje?

––––––––––

Violetta Kwitowska: Firma Reprograf po połączeniu z Grafikusem, a wcześniej z INK Polska zawsze miała w swoim portfolio wszystkie rodzaje farb graficznych, a farby wodne były produkowane od podstaw przez naszą firmę przy użyciu komponentów czołowych koncernów chemicznych takich jak na przykład BASF. Oczywiście dotyczyło to farb wodnych do podłoży wsiąkliwych typu papier, a obecnie rozszerzyliśmy ofertę o farby wodne do podłoży niewsiąkliwych typu folie: polietylenowe i polipropylenowe.

Farby tego typu mają częściowo zastąpić farby solwentowe, które niestety nie należą do farb ekologicznych w szeroko pojętym łańcuchu zrównoważonego rozwoju.

Ze względu na wszechobecny trend ekologiczny szczególnie interesująca wydaje się seria farb wodnych dla fleksografii serii WF40, określanych jako ekologiczny zamiennik farb rozpuszczalnikowych do druku na folii. Poprosimy o bliższe informacje na ich temat. 

––––––––––

Violetta Kwitowska: Może zacznę od rozszerzenia skrótu WF40: W – woda, F – Folia i tak są definiowane wszystkie nasze serie farbowe. Są to farby wodne stosowane do polietylenu na bazie układów akrylowych. Mogą one zastąpić alternatywnie farby solwentowe. Oczywiście nie dotyczy to zaawansowanych prac triadowych do druku zdjęć, ale w przypadku apli czy tekstu te farby są ekologicznym rozwiązaniem. Farby te mogą być stosowane także na papierach, dlatego stosowanie tej samej serii na papier oraz folię polietylenową przyczynia się do ograniczenia posiadanych zapasów magazynowych. Bardzo ważną kwestią w przypadku farb wodnych są także odporności na różnego rodzaju czynniki zewnętrzne, które należy brać pod uwagę stosując farby akrylowe. 

Obecnie zmieniające się ustawodawstwo w zakresie BDO powoduje poszukiwanie tego typu rozwiązań w celu łatwiejszego utylizowania towarów bezpiecznych, czego nie można powiedzieć o farbach solwentowych należących do grupy z rozszerzeniem kodu odpadu niebezpiecznego (opakowania po farbach solwentowych też posiadają kod towaru niebezpiecznego).

Czy – i jeśli tak, to czym – farby te różnią się od farb innych producentów? Czy rzeczywiście można nimi zastąpić tradycyjne farby rozpuszczalnikowe bez wprowadzania zmian w maszynie drukującej i bez obaw o jakość druku?

––––––––––

Violetta Kwitowska: Farby firmy Reprograf-Grafikus są opracowane na podstawie sprawdzonych w praktyce formulacji, stosowanych w bardzo różnych branżach finalnego klienta. Znane są nasze rozwiązania w branży budowlanej, gdzie ważną kwestią jest na przykład wodoodporność nadruku lub inne odporności, które musi posiadać nadruk. Oczywiście nie da się zastąpić farb solwentowych farbami wodnymi w każdym przypadku, ale ciągłe prace rozwojowe pozwalają zmieniać ten proces. 

Ważną sprawą jest zastosowanie wyższych temperatur suszenia oraz większa dyscyplina w przypadku mycia aniloksów i innych części maszyny. Wynika to z faktu, że inna jest temperatura parowania wody, a inna alkoholu etylowego czy octanu etylu, które są bardzo lotnymi związkami w porównaniu z wodą.

Należy też wspomnieć, że farby wodne odporność końcową uzyskują po okresie sezonowania po 72 godzinach od wykonania nadruku. Farby te są uniwersalne, dlatego – jak już mówiłam – stosowanie tej samej serii na papier oraz folię polietylenową jest też przyczyną ograniczenia posiadanych stoków magazynowych.

Czy klienci są zainteresowani ich stosowaniem? Jakie są największe korzyści z zastosowania farb WF40? Czy są jakieś różnice pomiędzy farbami WF40 i WF50?

––––––––––

Violetta Kwitowska: Coraz więcej klientów jest zainteresowanych farbami wodnymi, ponieważ wzrastające opłaty za emisję związków lotnych do atmosfery zwracają uwagę drukarni, szczególnie w przypadku nowych inwestycji budowlanych.

Różnice pomiędzy dwiema seriami farb wodnych WF40 i WF50 wynikają z różnych odporności tych farb na czynniki zewnętrzne takie jak woda, kwas mlekowy, masło itp. Seria WF50 ma lepsze parametry odpornościowe. Oczywiście odporności farb są związane także z zastosowaniem odpowiednich pigmentów, które je posiadają. 

W zależności od zastosowanego koloru indeksu pigmentu (CI) odporności farb są różne w skali od 1 do 5 dla czynników zewnętrznych poza światłem oraz dla światłoodporności według skali bawełnianej od 1 do 8.

W trend ekologiczny wpisuje się również autorski program firmy Reprograf-Grafikus dotyczący zagospodarowania farb resztkowych. Poprosimy o jego przybliżenie naszym czytelnikom.

––––––––––

Violetta Kwitowska: Nasza firma we współpracy z klientami pomaga im wykorzystywać farby resztkowe, które zostały w magazynie po procesie produkcyjnym w drukarni, a które można przerobić na inne kolory potrzebne do kolejnych projektów. Przy użyciu oprogramowania do spektrofotometrów INK Formulation tworzymy nowe receptury i zmniejszamy ilość farb z magazynów klienta, które trafiłyby do utylizacji. Dotyczy to farb fleksograficznych wodnych i solwentowych. Fakturowany jest tylko dodatek uszlachetniający farbę resztkową, więc ma to również sens ekonomiczny. Często wykorzystujemy też opakowania z recyklingu w celu ograniczenia przekazywania opakowań do utylizacji.

Chciałabym dodać, że nasza firma ma w swoim portfolio inne ekologiczne produkty jak lakiery dyspersyjne o właściwościach bakteriobójczych, co jest tak ważne w świetle trwającej pandemii oraz farby offsetowe typu Bofood do bezpośredniego kontaktu z żywnością firmy Epple, a także płyty fleksograficzne wodnowymywalne. 

Jednak pomimo że rynek wymusza tworzenie produktów ekologicznych, klient nie zawsze chce ponieść nieco wyższe koszty ich tworzenia w celu zastosowania lepszego dla planety produktu. 

Dziękuję za rozmowę.

***

Pomimo takiego zastrzeżenia wyrażonego przez naszą rozmówczynię warto podkreślić, że są klienci, którzy przedkładają walory ekologiczne produktu ponad oszczędność kosztów. Firma Polipak ze Środy Wielkopolskiej, będąca jednym z największych producentów worków z folii polietylenowej w Europie Środkowo-Wschodniej o 30-letniej tradycji, zdecydowała się zamienić dotychczas stosowane tradycyjne farby rozpuszczalnikowe na wodne produkowane przez Reprograf-Grafikus. 

Tak tłumaczy tę decyzję Magdalena Sobota, dyrektor ds. zakupów w firmie Polipak: Dzięki długoletniej współpracy z firmą Reprograf, korzystając z ich doświadczenia i fachowej pomocy, we wspólnej trosce o środowisko naturalne mogliśmy jako firma przejść na farby wodne. Wspólnie wykonywane próby, a także pomoc firmy Reprograf w doborze odpowiednich zamienników zarówno pod względem technologicznym, jak i kolorystycznym pozwoliły nam na płynną zamianę tradycyjnych farb solwentowych na farby wodne. Używając ich do produkcji, wyeliminowaliśmy wydzielanie lotnych związków organicznych (LZO). W farbach wodnych jako rozpuszczalnika używa się wody. Dzięki zastosowaniu tego typu farb wyeliminowaliśmy strefy wybuchowe wokół maszyn drukujących, znacznie poprawiając bezpieczeństwo w naszej firmie.

Należy mieć nadzieję, że takie podejście do tematu ekologicznej produkcji w poligrafii stanie się wkrótce powszechne.

Opracowanie: IZ