Ponieważ farba jest podstawą każdego druku, to właściwości farb muszą być dostosowane do wymagań stawianych przez technikę drukowania offsetowego, tak aby zapewnić ich właściwe przenoszenie poprzez formę drukową na podłoże.
Środki pomocnicze
Substancje pomocnicze stosuje się w farbach głównie w celu nadania im odpowiednich właściwości, umożliwiających przystosowanie ich do procesu drukowania.
Niektóre środki pomocnicze w razie potrzeby można dokładać również do gotowej już farby.
W czasie produkcji do farb dodaje się:
– suszki, które indukują i przyspieszają proces schnięcia oksydacyjnego farby. Najczęściej są to sole różnych metali, m.in. kobaltu i manganu, które powodują schnięcie powierzchniowe lub utrwalanie farby w masie;
– woski, odpowiedzialne głównie za odporność na ścieranie i na inne obciążenia mechaniczne utrwalonej warstwy farby. Jednak zbyt duża ich zawartość może powodować obniżenie połysku lub problemy z przyjmowaniem kolejnych warstw farby;
– środki intensyfikujące dyspergowanie;
– wypełniacze, antyoksydanty i oleje, ustalające docelowe właściwości reologiczne farby;
– inhibitory, opóźniające schnięcie oksydacyjne. Stosowane są głównie w farbach typu fresh jako substancje zapobiegające zasychaniu farby na wałkach i w kałamarzu.
Farby dostarczane są do drukarni w wersji gotowej do druku i nie zaleca się ich modyfikowania. Jeżeli jednak zaistnieje potrzeba dostosowania ich właściwości do specyficznych warunków produkcji, drukarz może zastosować następujące środki pomocnicze:
– pastę przeciwko odciąganiu arkuszy w stosie,
– dodatki redukujące ciągliwość farb i zapobiegające wyrywaniu włókien z podłoży wrażliwych,
– pasty rozrzedzające farbę,
– różne rodzaje suszek.
Środki pomocnicze dodawane do gotowych farb należy zawsze stosować w ilościach zalecanych przez producenta, ponieważ mogą spowodować efekt odwrotny od zamierzonego i pogorszyć właściwości farby.
Metody produkcji farb
Rozróżnia się dwie metody produkcji farb w zależności od postaci zastosowanego pigmentu:
– z pigmentów suchych,
– z mokrych past pigmentowych.
Produkcja z suchych pigmentów
Do produkcji stosuje się pigmenty w postaci suchego proszku, który łączy się razem ze spoiwami i rozpuszczalnikami. Mieszankę dysperguje się wstępnie w mieszadle talerzowym, tzw. disolwerze, gdzie następuje wstępne rozdrobnienie i zwilżenie cząsteczek pigmentów przez spoiwo.
Dokładne rozdrobnienie cząstek pigmentów ma ogromne znaczenie dla jakości farby. Wielkość cząstek pigmentu w gotowych farbach arkuszowych nie powinna przekraczać 0,01-0,5 µm i jest ona różna w zależności od konkretnego koloru pigmentu. Im lepiej jest utarty pigment i drobniejsze są jego cząstki, tym farba jest bardziej transparentna, błyszcząca i zapewnia wyższą intensywność druku.
W trakcie wstępnego dyspergowania w disolwerach duże agregaty i aglomeraty pigmentów zostają rozbite na drobne cząstki i otoczone spoiwem. Ponieważ w trakcie procesu do pasty przedostają się drobne pęcherzyki powietrza, odstawia się ją na kilka godzin.
Po takim wstępnym dyspergowaniu pigment nie jest jeszcze dostatecznie rozdrobniony i równomiernie rozdzielony w masie, dlatego poddawany jest kolejnym etapom dyspergowania.
Proces ten odbywa się w specjalnych młynach kulowych, gdzie malutkie kulki stalowe o średnicy maks. 2 mm ucierają pigmenty. Prowadzi to zarówno do bardzo równomiernego rozdzielenia cząstek pigmentów, jak i jeszcze dokładniejszego zwilżenia ich przez spoiwo.
W trakcie ucierania farby ważna jest odpowiednia regulacja temperatury, którą dobiera się w zależności od wymaganego stopnia transparentności gotowych farb. Np. farby czarne produkowane są w temperaturze ok. 95°C, a farby triadowe żółte, które muszą być wysoko transparentne, w temperaturze 75°C. cdn.
Ewa Rajnsz
Artykuł sponsorowany
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
