Formy organizacyjno-prawne inwestycji zagranicznych w Rosji, na Ukrainie i Białorusi
6 gru 2016 14:45
Formy organizacyjno-prawne podmiotów, które może tworzyć na terenie tych krajów inwestor zagraniczny, w tym i polski, specjalnie się nie różnią od form podmiotów prawnych, które pozwala tworzyć prawo polskie w naszym kraju. Inwestor zagraniczny może tworzyć w każdym z tych krajów następujące podmioty: spółkę akcyjną (typu zamkniętego lub otwartego), spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, spółkę z dodatkową odpowiedzialnością. Ponadto w Rosji i na Ukrainie: towarzystwo pełne (analog polskiej spółki jawnej) lub towarzystwo na wierze (spółka komandytowa). Na Białorusi i Ukrainie inwestorzy zagraniczni mogą również tworzyć przedsiębiorstwa. Podmioty zagraniczne mogą otwierać w tych krajach swoje przedstawicielstwa (oddziały). Ze względów praktycznych do najpopularniejszych form podmiotów zalicza się spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. W myśl przepisów prawa naszych wschodnich sąsiadów spółką z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółka, której kapitał zakładowy dzieli się na udziały o wysokości określonej w dokumentach założycielskich, a jej wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki i ponoszą ryzyko szkody w związku z działalnością spółki jedynie w zakresie wartości przysługujących im udziałów. Kapitał zakładowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością dzieli się na udziały o równej lub nierównej wartości nominalnej, których wysokość określa się w dokumentach założycielskich. Wspólnik może mieć tylko jeden udział. Wysokość udziałów wspólników wyraża się w wartości nominalnej oraz w stosunku procentowym lub ułamkowym do wartości nominalnej kapitału zakładowego. Zawiązać spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Rosji i na Ukrainie może jedna lub więcej osób, a na Białorusi co najmniej dwie osoby. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę gospodarczą (spółkę akcyjną, spółkę z ograniczoną lub dodatkową odpowiedzialnością). W celu zawiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością założyciele zawierają umowę założycielską oraz zatwierdzają statut spółki, które stanowią dokumenty założycielskie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W spółce jednoosobowej jedynym dokumentem założycielskim jest statut. Minimalna wysokość kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wynosi co najmniej 100 płac minimalnych w Rosji i na Ukrainie, czyli odpowiednio 300 i 4500 USD, a na Białorusi dla spółki z udziałem zagranicznym w wysokości co najmniej 20 tys. USD, zaś dla spółki bez udziału zagranicznego - 1600 euro. W Rosji i na Ukrainie wspólnicy są zobowiązani do pokrycia udziałów w kapitale zakładowym spółki w wysokości co najmniej 50% ich wartości nominalnej przed zarejestrowaniem spółki, a do pokrycia pełnego udziału - w terminie jednego roku od dnia zarejestrowania spółki. Na Białorusi w przypadku spółki z udziałem zagranicznym wspólnicy są zobowiązani do pokrycia udziałów w kapitale zakładowym spółki w wysokości co najmniej 50% ich wartości nominalnej w terminie jednego roku, a w całości w terminie dwóch lat od dnia dokonania rejestracji spółki. W Rosji i na Białorusi wspólnikowi przysługuje liczba głosów odpowiednio do wysokości jego udziału w kapitale zakładowym spółki, chyba że ustawa lub dokumenty założycielskie stanowią inaczej. Na Ukrainie wspólnikowi przysługuje proporcjonalna liczba głosów w stosunku do wysokości jego udziału w kapitale zakładowym spółki (art. 58 ustawy z dnia 19.09.1991 r. - o spółkach gospodarczych). W myśl obowiązujących przepisów naszych wschodnich sąsiadów wkłady podmiotów zagranicznych do kapitału zakładowego spółek z udziałem zagranicznym mogą być pokryte w formie tak pieniężnej, jak i niepieniężnej. W Rosji wartość wkładu niepieniężnego wnoszonego do kapitału zakładowego spółki z ograniczoną odpowiedzialnością określa uchwała wspólników podjęta jednomyślnie. Jeśli wartość nominalna wkładu wspólnika wnoszonego do kapitału zakładowego spółki w formie niepieniężnej (aport) przekracza dwieście płac minimalnych, wyceny wartości wkładu dokonuje niezależny rzeczoznawca. W tym przypadku wartość udziału wspólnika określona w uchwale wspólników nie może przekroczyć wartości wkładu określonej przez niezależnego rzeczoznawcę (art. 15 ustawy z dnia 08.02.1998 r. o spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością). W sposób analogiczny ta kwestia została rozstrzygnięta w ustawie z dnia 24.11.1995r. o spółkach akcyjnych (art. 34). Wyceny inwestycji zagranicznej w Rosji dokonuje się w walucie Federacji Rosyjskiej. Wartość wkładu niepieniężnego w kapitale zakładowym organizacji komercyjnej z udziałem zagranicznym na Białorusi podlega ocenie przez biegłego, który sporządza stosowny protokół. W razie braku protokołu uważa się, iż wkład nie został wniesiony. Zgodnie z art. 88 kodeksu inwestycyjnego Białorusi wartość kapitału zakładowego organizacji komercyjnej z udziałem zagranicznym wyraża się w dolarach amerykańskich. W przypadku spółki akcyjnej oraz podmiotu, w skład kapitału którego wchodzą udziały podmiotów białoruskich, wartość kapitału wyraża się w dolarach amerykańskich oraz walucie białoruskiej. Wartość inwestycji zagranicznych oraz ukraińskich na Ukrainie, w tym wkładów do kapitału zakładowego, wycenia się w walutach wymienialnych oraz w walucie ukraińskiej za porozumieniem stron na podstawie światowych cen rynkowych lub cen rynku ukraińskiego. Przedmiot wkładu niepieniężnego do spółki z udziałem zagranicznym (aport) wwożony na obszar celny Federacji Rosyjskiej zwolniony jest od cła pod warunkiem, że:
a) jest środkiem trwałym o przeznaczeniu produkcyjnym,
b) nie jest towarem akcyzowym,
c) wwożony jest przed upływem terminu wniesienia kapitału zakładowego (uchwała Rządu FR z dnia 23.07.1996 r. nr 883 o ulgach w zakresie uiszczenia cła oraz podatku od wartości dodanej [VAT] od towarów wwożonych przez inwestorów zagranicznych w charakterze wkładu do kapitału zakładowego podmiotów z udziałem zagranicznym).
Przedmiot wkładu niepieniężnego do spółki z udziałem zagranicznym (aport) wwożony na obszar celny Federacji Rosyjskiej zwolniony jest z podatku VAT (NDS) pod warunkiem, że są to urządzenia technologiczne lub części zamienne do nich (art. 150 ust. 1 pkt. 7 kodeksu podatkowego). Na mocy art. 91 ust. 2 kodeksu inwestycyjnego Białorusi przedmiot wkładu niepieniężnego przekazany z zagranicy zwolniony jest od cła oraz podatku VAT pod warunkiem, że:
d) jest środkiem trwałym o przeznaczeniu produkcyjnym,
e) nie jest towarem akcyzowym,
f) wwożony jest przed upływem terminu wniesienia kapitału zakładowego.
Mienie wwożone na Ukrainę w charakterze wkładu do kapitału zakładowego podmiotu z udziałem zagranicznym (z wyjątkiem towarów w celu sprzedaży lub na użytek własny) zwolnione jest od cła (art. 18 ustawy z dnia 19.03.1996 r. o trybie inwestowania zagranicznego), ale nie jest zwolnione z podatku VAT. Na Ukrainie wkład do kapitału zakładowego spółki w zakresie inwestycji zagranicznej powinien być zarejestrowany w administracji państwowej (obwodowej) w terminie trzech dni od dnia jego faktycznego wniesienia, gdyż inaczej taka inwestycja nie stanowi tytułu do uzyskania ulg i gwarancji przewidzianych w ustawie (art. 13 ustawy z dnia 19.03.1996 r. o trybie inwestowania zagranicznego).