W dniach 17-20 padziernika br. Lipsk za sprawš odbywajšcych się tam Międzynarodowych Targów Wydawniczych IfraExpo 2005 był miejscem spotkań elity wydawnictw prasowych. Ponad 300 wystawców z 21 krajów, zajmujšc powierzchnię 14 500 m2 w dwóch halach wystawienniczych, zaprezentowało swoje produkty i usługi dla wydawnictw oraz domów medialnych. Wg opinii wystawców Ifra to najważniejsze dla branży wydawniczej targi, ukierunkowane nie tyle na prezentację urzšdzeń ăna żywoÓ, jak ma to miejsce np. na drupie, ile na coroczne spotkania z partnerami i rozmowy na temat konkretnych rozwišzań. W tym roku Lipsk ze względu na swoje korzystne położenie gocił też wielu Polaków.
Targom towarzyszyły liczne konferencje prasowe, które były okazjš do zaprezentowania produktów i rozwišzań majšcych swš premierę włanie na IfraExpo.
Firma Agfa zaanonsowała 2 nowe fioletowe systemy CtP przeznaczone dla produkcji gazetowej :Advantage Xm (na zdjęciu prezentuje je Bogdan Decowski, dyrektor działu sprzedaży systemów graficznych) i :Advantage Xs, pracujšce z płytami srebrowymi :Lithostar lub fotopolimerowymi :N91v. W cišgu godziny nawietlajš one do 85 płyt z rozdzielczociš od 1000 do 2540 dpi. W nawietlarkach :Advantage Xm/Xs zastosowano specjalny trzypunktowy system automatycznego pasowania FleX, pozwalajšcy na produkcję wszystkich rodzajów płyt gazetowych, do formatu panorama (1040x690 mm) włšcznie. W obydwu nawietlarkach płyty sš ładowane ręcznie, przy czym model Xm to wersja w pełni manualna, model Xs Đ półautomatyczna (podawanie płyt do wywoływarki jest zautomatyzowane). Model :Advantage Xs jest oferowany w wersji ze zintegrowanš wywoływarkš Agfa LP68/85 lub VPP 68/85. Do sterowania urzšdzeniami zastosowano oprogramowanie :Arkitex NewsdriveX, w którym wprowadzono nowe moduły przeznaczone do parowania stron, ledzenia produkcji, impozycji oraz rastrowania prac. Choć systemy te miały swš premierę na Ifrze, Agfa otrzymała już 8 zamówień na ich instalację do końca roku.
Kolejna nowoć to :Afirma Flex-Cam Đ automatyczna kamera kontrolujšca punkty pomiarowe na płycie, która jest częciš systemu kontroli procesu produkcji płyt :Afirma. System ten przeznaczony jest dla drukarń gazetowych wykorzystujšcych różne nawietlarki CtP. :Afirma FlexCam eliminuje koniecznoć posiadania oddzielnego czytnika kodów 2D. Kamera będzie dostępna na rynku w pierwszym kwartale 2006 roku.
W zakresie rozwišzań workflow dla produkcji gazetowej premierę na Ifrze miał :Arkitex IntellTrack, oparty na technologii Prolmage. System ten pozwala na bieżšcy wglšd w cały proces produkcyjny, dostarczajšc użytkownikowi danych niezbędnych do jego kontroli. :Arkitex IntellTrack można zintegrować z systemem produkcyjnym :Arkitex, sterujšcym produkcjš gazetowš. Nowe funkcje systemu :Arkitex zaanonsowane na Ifrze to m.in. funkcja kompensacji przyrostu wstęgi papieru Fan-out Adjustment, która ma zapewnić lepsze pasowanie i stabilnoć produkcji, Creep Adjustment Đ automatyczna korekta wysunięcia arkusza, która pozwala na takie przesunięcie stron arkusza, aby wielkoć marginesów w składce przyciętej po złożeniu była równomierna oraz zróżnicowanie oznaczania nawietlanych płyt Variable Plate Furniture, uzależnione od liczby zastosowanych kolorów.
Kolejnš nowociš Agfy jest oprogramowanie do obróbki obrazu :IntelliTune przeznaczone dla komputerów PC, które będzie dostępne na rynku w drugim kwartale 2006 roku. Jednoczenie firma poinformowała o pojawieniu się wersji :IntelliTune 3.5 wspomnianego programu przeznaczonej dla użytkowników platformy Macintosh. Ten program będzie dostępny od listopada br.
Konferencja prasowa zorganizowana przez Agfę była też okazjš do ogłoszenia zmian personalnych Đ nowš szefowš działu gazetowego została Emma Isichei (dotychczas funkcję tę pełnił Kurt Smits). Jak wynika z danych przedstawionych przez nowš dyrektor, Agfa posiada 66% gazetowego rynku CtP Đ do tej pory na całym wiecie zainstalowano ponad 1500 systemów tej firmy (z czego ponad 1000 wyprodukowały zakłady firmy Strobbe Graphics, należšcej do Punch Graphix). Jeszcze wyższy udział Agfa notuje w zakresie systemów sterujšcych nawietlarkami Đ aż 75% wszystkich urzšdzeń CtP w segmencie gazetowym pracuje na oprogramowaniu Agfy. Na gazetowym rynku CtP zdecydowanie dominuje technologia fioletowa Đ obecnie pracuje w niej ponad 80% wszystkich systemów. Tylko w tym roku Agfa sprzedała ponad 200 systemów CtP z laserem fioletowym do drukarń gazetowych, co oznacza ponad 15% wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim.
Agfa pochwaliła się również umowš na pięcioletniš współpracę strategicznš z The New York Times Company. Okrela ona Agfę jako preferowanego dostawcę kompletnych rozwišzań w zakresie prepress i zakłada m.in. 3-letni kontrakt na sprzedaż płyt oraz dostawę 20 systemów CtP z laserem fioletowym z serii :Advantage. W ramach umowy Agfa dostarczy sprzęt i materiały eksploatacyjne do wszystkich drukarń gazetowych należšcych do The New York Times Company. Tu drukowane sš takie tytuły jak ăThe New York TimesÓ, ăInternational Herald TribuneÓ, ăThe Boston GlobeÓ oraz 15 innych dzienników regionalnych.
Firma Kodak po przejęciu Creo po raz pierwszy wystawiała się na targach w rozszerzonym składzie. Na stoisku zaprezentowała m.in. nawietlarkę z laserem fioletowym Kodak Newsetter V120, nawietlajšcš do 120 płyt/h w rozdzielczoci 1016-1270 dpi. Maksymalny format płyt to 640 x 930 mm. Obecny na stoisku firmy Kodak Marek Pułtorak, country manager, chętnie opowiadał też o systemie termicznym Kodak Trendsetter NEWS, który zakupiła m.in. Agora (patrz s. 54). Nawietla on do 200 płyt/h i umożliwia stosowanie rastrów stochastycznych (Staccato). Marek Pułtorak zdradził, że w najbliższym czasie w drukarniach Agory rozpocznš się prace nad implementacjš rastra stochastycznego Staccato, co umożliwi bardziej efektywne i ekonomiczne rozprowadzenie farby. Zaowocuje to nie tylko oszczędnociami w jej zużyciu, ale także pozwoli na uzyskanie większej stabilnoci tonów i barw w procesie drukowania oraz umożliwi redukcję przyrostu punktu rastrowego, a także redukcję zniekształceń barw wynikajšcych z właciwoci użytego papieru.
Premierę na Ifrze miały fotopolimerowe płyty Kodak VioletNews, kompatybilne z większociš dostępnych na rynku nawietlarek z laserem fioletowym o mocy 30 mW lub większej. Podłożem nowej płyty jest aluminium, odznacza się ona dużym kontrastem pomiędzy miejscami drukujšcymi i niedrukujšcymi po wywołaniu, co ułatwia jej ocenę. Umożliwia osišganie nakładów nawet powyżej 200 tysięcy, w zależnoci od kondycji maszyny drukujšcej. Proces elektrochemicznego ziarnowania podłoża umożliwia nie tylko uzyskanie gładkiej powierzchni warstwy drukujšcej, ale również ułatwia i przypiesza ustalenie równowagi wodno-farbowej.
Fujifilm Luxel News to nowe urzšdzenie CtP firmy Fujifilm, występujšce w 3 odmianach: 80, 100, 120; cyfry te okrelajš liczbę płyt produkowanych w cišgu godziny. Dedykowane jest drukarniom wyspecjalizowanym w drukowaniu gazet o małej objętoci. Urzšdzenie Luxel News oferuje: w pełni zautomatyzowany workflow, ekonomiczne diody fioletowe, podwójny laser zwiększajšcy produktywnoć, rozdzielczoć do 3600 dpi (w przypadku modelu 80), a także możliwoć nawietlania różnych formatów płyt Đ od 300x400 mm do 1162x960 mm. Targi Ifra były też okazjš dla firmy Fujifilm do zaanonsowania podpisania umowy długoterminowej na wyłšcznš dostawę płyt CtP z Trinity Mirror. Kontrakt dotyczy wszystkich drukarń należšcych do Trinity Mirror, angielskiego wydawcy prasy krajowej i regionalnej. Obecnie koncern ten korzysta z płyt fotopolimerowych Brillia LP-NNV, dedykowanych produkcji prasowej.
Urzšdzenia służšce do perforacji i zaginania wraz z rozbudowanymi systemami transportowymi umożliwiajšcymi tworzenie przeróżnych konfiguracji z wieloma stanowiskami CtP zaprezentowały m.in. firmy: 2B-Praezision, Barenschee, Berth, K&F, Nela. Imagefinder BV firmy 2B-Praezision z systemem wideo, przeznaczony dla płyt różnych formatów, nie tylko automatycznie pozycjonuje, perforuje i wielokrotnie zagina krawędzie pod różnymi kštami, lecz ponadto przycina jednš z krawędzi płyty. Zespoły majš automatyczne smarowanie olejowe. Producenci tego typu urzšdzeń zgodnie zalecajš nawietlanie innych niż poprzednio znaczników do automatycznego pozycjonowania płyty. Do niedawna były to najczęciej krzyżyki lub litery T, obecnie sš to dwa kółka o rednicy 2 mm Đ stwierdzono, że ten kształt ułatwia rozpoznawanie i przyspiesza pozycjonowanie. Pokazane przez 2B-Praezision urzšdzenie wyposażone było w czytnik kodów paskowych z oprogramowaniem do segregowania płyt zależnie od separacji i edycji oraz w system PQCS szwajcarskiej firmy OFS Group do automatycznej kontroli jakoci na podstawie niewielkiego nawietlonego na krawędzi płyty pola kontrolnego (4x6 mm) odczytywanego przez dodatkowš kamerę wideo. Na stoisku 2B-Praezision pokazany był Imagefinder z transporterem i wykładaniem, który polska firma Reprograf sprzedała Orkla Press (patrz s. 56).
Informacji o urzšdzeniach CtP FasTRAK można było zasięgnšć na stoisku firmy AlfaQuest. Nowociš w tych urzšdzeniach jest nieco wyższy niż dotychczas nowy podajnik na 1000 płyt ładowanych z kartonów, razem z papierem przekładkowym. Obecnie system zajmuje mniej przestrzeni do obsługi. Poprzednia wersja podajnika wymagała dodatkowej powierzchni do manewrowania wózkiem z kasetš. Płyty mogš być wprowadzane ręcznie za pomocš prostego stołu zamontowanego zamiast podajnika automatycznego. W samym CtP zastosowano zwiększajšce szybkoć, trwałoć i precyzję nowe rozwišzania optyczne, elektroniczne i mechaniczne. Zależnie od modelu osišgana jest wydajnoć do 150 lub 225 płyt wrażliwych na promieniowanie fioletowe. Wywoływarka może być dostawiona bezporednio do CtP, ponieważ most znajduje się wewnštrz nawietlarki.
Nowociš firmy MAN zaanonsowanš podczas konferencji prasowej jest 9-cylindrowy Colorman 4-1 w systemie satelitarnym, który Đ jak już informowalimy Đ w przyszłym roku stanie w budowanej w Katowickiej Strefie Ekonomicznej drukarni Polskapresse w Sosnowcu. Jego zakup zapewni zwiększenie szybkoci drukowania gazet oraz podniesie ich jakoć. Całkowity koszt inwestycji wyniesie ponad 80 mln zł. Będzie to dziewišta drukarnia Grupy Polskapresse. Maszyna Colorman 4-1 posiada rozwišzania techniczne i konfigurację dostosowane do potrzeb konkretnego klienta. Jej prędkoć maksymalna to 86 000 kopii/h, a wysokš jakoć druku przy tej prędkoci umożliwia zastosowane rozwišzanie w postaci cylindra gumowego o podwójnym obwodzie. Oszczędnoć czasu przy narzšdzie nawet do 50% gwarantuje zastosowanie automatycznego systemu zmiany płyt, z opcjonalnym systemem ładowania płyt (Power Plate Loading). Drugi Colorman 4-1 został sprzedany hiszpańskiej grupie wydawniczej El Mundo. Konferencja prasowa firmy MAN była też okazjš do udzielenia informacji na temat Printnet Đ globalnego systemu workflow, stworzonego przez firmę ppi Media. System ten, przeznaczony dla rynku gazetowego, umożliwia cisłš współpracę redakcji z drukarniš. Swš odsłonę na targach Ifra miał też Printcom (skrót od print competence Đ kompetencja w druku), program cisłej współpracy z wiodšcymi dostawcami materiałów do druku (chemikalia, płyty, obcišgi itp.) w zakresie stworzenia produktów dostosowanych do pracy z maszynami MAN Roland i dostarczanych włanie pod markš Printcom. Hasłem firmy MAN na tegorocznej Ifrze było Applied Innovations Đ innowacje do wdrożenia, zgodnie z filozofiš firmy, że dopiero po sprawdzeniu przydatnoci i funkcjonalnoci nowoci sš wprowadzane na rynek.
Konferencja prasowa firmy KBA potwierdziła trendy wskazywane przez innych dostawców produktów i rozwišzań dla produkcji prasowej Đ odchodzenie od formatu broadsheet w kierunku mniejszych, jak Berliner czy tabloid, druk w pełnym kolorze czy wykorzystanie nowych technologii w produkcji gazet, a także coraz większy nacisk na jakoć produkcji. Była też okazjš do zaprezentowania nowej maszyny drukujšcej w technologii offsetu bezwodnego KBA Cortina, która przez firmę KBA okrelona została jako przełom w druku gazetowym. Jej podstawowš zaletš jest eliminacja makulatury rozruchowej. Podwójna szerokoć roli umożliwia otrzymanie 16-stronicowego broadsheetu. Premierę miała również 9-cylindrowa maszyna KBA Commander 4/1 o budowie satelitarnej, przeznaczona do drukowania gazet o mniejszym formacie. Jej maksymalna prędkoć to 86 000 kopii/h, gwarantuje też o połowę mniejsze zużycie płyt w produkcji gazet.
Firma Oc zaprezentowała swe najnowsze osišgnięcia w dziedzinie cyfrowego druku gazet. Premierš targowš było urzšdzenie VarioStream 9220 zadrukowujšce wstęgę papieru w systemie 2+2, wykorzystujšce toner elektrofotograficzny, który umożliwia osišganie wysokich prędkoci drukowania (nawet do 1 m/s). Urzšdzenie to drukowało gazetę targowš w kolorach czarnym i cyan, a także codzienne wydania międzynarodowych tytułów (w tym roku zabrakło, niestety, ăGazety WyborczejÓ).
Konferencja prasowa firmy Ferag (na zdjęciu poniżej) była okazjš do prezentacji m.in. systemu XtraWin, dedykowanego drukarniom gazetowym. Ma on upowszechnić nowy rodzaj produktu półakcydensowego, łšczšcego cechy typowe dla gazety (rodki) i luksusowego magazynu (okładka), jak np. magazyny firmowe, wielostronicowe wrzutki, programy TV, krzyżówki. Będzie to możliwe dzięki istniejšcym mocom produkcyjnym, które w przypadku wielu drukarń gazetowych nie sš w pełni wykorzystywane, zwłaszcza w cišgu dnia. W zwišzku z powyższym Ferag przygotował kilka wariantów produkcyjnych uwzględniajšcych założenia projektu XtraWin. W każdym z nich znajdujš zastosowanie urzšdzenia Feraga wykorzystywane w typowej drukarni gazetowej, przy czym w zależnoci od końcowego produktu zestaw urzšdzeń jest mniej lub bardziej rozbudowany.
Przy produkcji typu tabloid, wykonywanej wyłšcznie na papierze gazetowym, w skład systemu XtraWin Đ po złamywaku Đ wchodzš: uniwersalny transporter UTR, urzšdzenie zszywajšce StreamStitch oraz kompaktowy bęben obcinajšcy SNT-U, połšczone w trybie on-line i obsługiwane z pulpitu maszyny drukujšcej.
Kolejny wariant to produkcja wydawnictw w formacie A4 lub podobnym, drukowanych także na papierze gazetowym. Tu system jest podobny jak w pierwszym przypadku, z tym że na poczštku linii stosowany jest dodatkowy złamywak (tzw. quarterfolder).
Trzecia, najbardziej rozbudowana propozycja Feraga to produkcja z wykorzystaniem papieru gazetowego, na którym drukowane sš rodki, i papieru heatsetowego, który służy do produkcji okładek. Tu koncepcja XtraWin składa się ze złamywaka (standardowego bšd poczwórnego), uniwersalnego transportera UTR, systemu wkładkowania, urzšdzenia zszywajšcego StreamStitch i bębna obcinajšcego SNT-U.
Z mylš o firmach zainteresowanych wdrożeniem systemu XtraWin w swojej drukarni Ferag przygotował nie tylko różne warianty produkcyjne, ale też kilka modeli inwestycyjnych, uwzględniajšcych opłacalnoć i wydajnoć systemu przy różnych konfiguracjach i różnej specyfice zakładu.
Na targach IfraExpo wystawiały się również firmy papiernicze, m.in.: Stora Enso, UPM-Kymmene, Myllykoski, Norske Skog, dla których targi były nie tyle okazjš do wprowadzenia na rynek nowych produktów, co miejscem spotkań, nie tylko formalnych, z klientami.
Firma UPM-Kymmene przygotowała ciekawy projekt dla wydawców Đ gazetę roku 2015, która wydrukowana została na papierach różnych gatunków i o różnych gramaturach, od 48,8 g/m2 po 60 g/m2, od zwykłego papieru gazetowego po łososiowy, barwiony w masie. Projekt ten ma odzwierciedlać przewidywania firmy co do przyszłoci gazety: więcej informacji przy użyciu mniejszej iloci słów, prostszy design, większa czcionka przy mniejszym formacie stron, użycie kilku gatunków papieru w jednym wydaniu. Nie trzeba tu chyba dodawać, że wszystkie strony wydrukowane zostały w pełnym kolorze.
Dostawców farb i chemii dla produkcji prasowej reprezentowały m.in. firmy Siegwerk, Xsys oraz hubergroup.
Jednš z ostatnich nowoci firmy Xsys jest farba drukarska dla offsetu bezwodnego. Z kolei hubergroup prezentował nowoci w dziedzinie chemii uzupełniajšcej: Hydrolith ZR (dla coldsetu) i Hydrolith HS (dla heatsetu) Đ dodatki redukujšce iloć alkoholu i wody, przeciwdziałajšce korozji i rozwojowi bakterii.
Nowš linię czarnych tam samoprzylepnych EasySplice dla heatsetu zaanonsowała firma Tesa. Tamy te zwiększajš pewnoć połšczenia wstęgi papieru podczas zmiany roli (a w druku heatsetowym taka zmiana ma miejsce nawet co 20 min), dajš też większš powierzchnię skanowania dla czujników optycznych i umożliwiajš identyfikację każdego połšczenia.
Ciekawym wydarzeniem była wystawa specjalna ă400 lat gazetyÓ, przygotowana przez organizację Ifra we współpracy z Muzeum Gazet w Wadgassen i Muzeum Sztuki Druku w Lipsku. Wystawa ta to prawdziwa podróż w czasie Đ oprócz pokazów dawnych maszyn drukarskich, które stały się punktem zwrotnym w historii istnienia gazety, można było zobaczyć, jak będzie wyglšdała produkcja gazet w przyszłoci i co może wnieć do niej rozwój multimediów.
Wydawców szczególnie zainteresowało seminarium ăPublishers LoungeÓ, powięcone obecnej i przyszłej sytuacji na wiatowym rynku gazet. Poruszone zostały m.in. tematy prasy bezpłatnej, akcje lojalnociowe organizowane przez wydawców oraz problem czytelnictwa prasy wród dzieci i młodzieży.
Kolejna edycja targów Ifra odbędzie się w Amsterdamie w dniach 9-12 padziernika 2006.
***
Podczas targów IfraExpo 2005 przeprowadziłam krótkš rozmowę z Piotrem Kuzebskim, dyrektorem zarzšdzajšcym w firmie Stora Enso Polska:
Jak, Pana zdaniem, będzie wyglšdał rok 2006 na rynku papierów dla produkcji prasowej?
Przyszły rok na pewno będzie trudny. Wszystkie koszty, które sš zwišzane z produkcjš papieru, głównie koszt energii elektrycznej, rosnš dynamicznie, wzrastajš także ceny chemikaliów, co jest zwišzane z podwyżkami cen ropy naftowej i w zwišzku z tym my również jestemy zdominowani tym trendem. Aby utrzymać tegoroczny minimalny poziom zyskownoci, konieczne będzie doć znaczne podniesienie cen papieru.
Na szczęcie po latach chudych widać pewne ożywienie na rynku wydawniczym, pojawia się sporo nowych tytułów Đ nie szukajšc daleko tylko na rynku gazet codziennych majš się pojawić 3 nowe tytuły. Sporo dzieje się też na rynku reklam, co napędza rozwój tytułów prasowych.
Liczymy na to, że podwyżki cen uda nam się wprowadzić bez utraty klientów. Targi IfraExpo sš dla nas dobrš okazjš do spotkania się z nimi i porozmawiania o przyszłorocznej współpracy.
Jak wysokie będš to podwyżki i jak reagujš na nie wydawcy?
Wydawcy sš przygotowani na podwyżki, tym bardziej, że nie wynikajš one z naszej chęci powiększania zysku, ale z globalnej sytuacji gospodarczej.
Nie jestemy jeszcze gotowi, aby podać konkretne wartoci; wcišż obserwujemy reakcje rynku.
Może więc Stora Enso zaproponuje wydawcom na otarcie łez nowe produkty, które zgodnie z obecnym trendem łšczyłyby wysokš jakoć z niższš cenš?
Mamy pokanš ofertę nowych papierów w niższym segmencie, plasujšcych się pomiędzy klasš SC a LWC. Sš one w tej chwili łakomym kšskiem dla wydawców. Wprowadzamy też 3 nowe produkty, które połšczš jakoć i wyglšd papierów LWC z cenš papierów segmentu SC. Mylę, że po złotych latach, kiedy cena nie grała tak dużej roli i dobrze sprzedawały się wysokojakociowe papiery bezdrzewne, teraz ten nowy segment będzie się dynamicznie rozwijał, tym bardziej, że już obecnie cieszy się dużym zainteresowaniem wydawców.
Czy Stora Enso przy okazji targów IfraExpo 2005 podpisała już jakie kontrakty na przyszły rok?
Jeszcze nie, ale przeprowadzilimy wiele rozmów wstępnych, stanowišcych naszym zdaniem bazę do ich podpisania. Mylę, że listopad będzie miesišcem, który pozwoli nam te rozmowy przeistoczyć w konkretne kontrakty. Chcielibymy do końca grudnia zamknšć większoć negocjacji, dlatego staramy się, aby już nasze wstępne propozycje były bardzo atrakcyjne dla klientów.
A jak ocenia Pan tegoroczne targi IfraExpo?
Generalnie to spokojne targi, niewiele jest nowoci, prezentujš się tu raczej ci sami gracze. Mylę, że Lipsk jako miejsce organizacji targów IfraExpo 2005 to korzystne rozwišzanie dla Polski, przede wszystkim ze względów komunikacyjnych. Potwierdza to liczba odwiedzajšcych nasze stoisko rodaków. Drugi dzień był dniem wzmożonej aktywnoci zarówno ze strony naszych klientów, jak i zwiedzajšcych, również wieczorem odbyło się wiele imprez towarzyszšcych.
Dziękuję za rozmowę.