Energia w procesie drukowania jest wykorzystywana w postaci działania energetycznego. rodki, konfiguracja, wielkoć, kierunek i cyklicznoć zastosowanej energii wyznaczajš konkretny układ drukujšcy. We wszystkich maszynach, urzšdzeniach i aparatach drukujšcych obraz z formy drukowej lub postaci cyfrowej w pamięci maszyny cyfrowej jest przenoszony za pomocš rodków barwišcych na zadrukowywane podłoże.
Metoda działania energetycznego w urzšdzeniach drukujšcych może być: bezporednia (kontaktowa), offsetowa lub porednia (podwójnego, potrójnego kontaktu), bezkontaktowa i kombinowana.
W pierwszych dwóch metodach i częciowo w kombinowanej w celu otrzymania odbitki niezbędny jest wydatek energii mechanicznej (kinetycznej), który jest okrelony przez cinienie (P), zapewniajšce pewien kontakt formy drukowej z zadrukowywanym podłożem lub poredniš powierzchniš (obcišgiem offsetowym i technologicznie
wyznaczonym czasem (prędkoć drukowania), który ma wpływ na proces drukowania. Te parametry odpowiadajš za pokrycie optymalnš ilociš farby odbitki, w zależnoci od charakterystyk optycznych oryginału. Taka zasada jest wykorzystywana zarówno w klasycznych, jak i w nowych sposobach drukowania: typograficznym, płaskim, wklęsłym, sitowym, fleksograficznym i in.
Analiza zasady przenoszenia obrazu w klasycznych (kontaktowych) sposobach drukowania pokazuje, że majš tam miejsce fizyczno-mechaniczne i inne zjawiska, którym towarzyszš przekazanie ruchu, pracy, materiałów, energii kinetycznej. Graficzne, strukturalne i przestrzenne właciwoci formy drukowej majš wpływ na działanie energetyczne i mechaniczne zgodnie z charakterem, wielkociš, konfiguracjš pola siłowego. W zależnoci od właciwoci procesu drukarskiego, cinienie się zmienia względem wielkoci i powierzchni przyłożenia.
Energia mechaniczna (kinetyczna) jako rodek drukowania posiada szereg bardzo ważnych wartoci pozytywnych: elastycznoć technologicznš w stosunku do różnego rodzaju form drukowych i podłoży zadrukowywanych, co jest podstawš wysokiej jakoci drukowania. Jest to również podstawš wysokiej wydajnoci drukowania dzięki temu, że można drukować z różnymi prędkociami z form o różnych wymiarach.
Bezkontaktowe metody drukowania oraz częciowo kombinowane wykorzystujš innš zasadę drukowania i inne zjawiska fizyczno-chemiczne: elektrostatyczne, ferromagnetyczne, elektromagnetyczne, termiczne. W tych sposobach zasada drukowania opiera się na ruchu elektronów, fal elektromagnetycznych, molekuł materiałów. Takie procesy zachodzš w elektrograficznych, elektrofotograficznych, atramentowych, termograficznych sposobach drukowania. Tego rodzaju sposobom drukowania odpowiadajš specyficzne formy drukowe, posiadajšce graficznš budowę lub nie, a także specjalne rodki barwišce i zadrukowywane podłoża oraz urzšdzenia.
Obecnie istniejš sposoby drukowania, w których wykorzystano jeden, dwa i więcej typów energii. Występujš fotoelektrostatyczne, elektrotermiczne, elektromagnetyczne sposoby drukowania. Rozpowszechnione jest na przykład wykorzystanie równolegle docisku mechanicznego wraz z innym ródłem energii: cieplnej lub ładunku elektrycznego (sposób drukowania wypukłego za pomocš nagrzanych form, wklęsłe drukowanie z elektrostatycznym wspomaganiem, sitowe z chłodzeniem). Takie sposoby według zaproponowanej klasyfikacji należš do kombinowanych.
Wszystkie sposoby drukowania na podstawie przenoszenia obrazu wskutek działania sił elektrycznych noszš nazwę elektrografii. W tym wypadku najczęciej wykorzystujš kombinowane ródła energii: elektromagnetyczne, elektrochemiczne, elektrotermiczne. Przy tym rodki działań energetycznych i przestrzenna budowa elementów drukujšcych na formie sš różnorodne i wykorzystywane w postaci pola elektrycznego, szczelinowych dopływów, promieni elektronicznych, impulsów działania pneumatycznego.
Elektryczne ródła energii mogš przenosić obraz utajony, który potrzebuje póniejszego wywołania, podobnie jak rodki barwišce (warianty drukowania atramentowego).
Energię wietlnš wykorzystuje się w fotograficznych procesach drukowania, w postaci energii przenoszenia obrazu z oryginału lub nonika formowego na wiatłoczułe materiały, z końcowym chemicznym wywołaniem obrazu lub działaniem elektrycznego naładowanego rodka barwišcego. Sposoby drukowania z wykorzystaniem energii wietlnej sš różnorodne: lasery, impulsowe ródła wiatła, szczelinowe rozdzielniki, pełnoformatowe wietlne potoki.
Energia cieplna: termograficzne sposoby drukowania (termografia) istniejš na zasadzie działań ciepła w celu przenoszenia obrazu z jednego podłoża na inne (dzięki topieniu, sublimacji, adhezji), a również jako dopełnienie działania mechanicznego w procesie drukowania.
Energia magnetyczna: wykorzystuje siły magnetyczne, na podstawie których działa szereg sposobów drukowania, szerokiego rozpowszechnienia jednak się one nie doczekały.
Do innych możliwych do wykorzystania w przyszłoci w poligrafii pól energetycznych należš ultradwięki, elektryczne przenoszenie struktur molekularnych oraz nawet biotechnologia.
Literatura
1. Popow W. W.: Obszczyj kurs poligrafii, Moskwa, Kniga 1954 r., s. 528.
2. Sinjakow N. I.: Tiechnołogija izgotowlenija fotomechaniczeskich pieczatnych form, Moskwa, Kniga 1974 r., s. 336.
3. Poprjaduchin P. A.: Tiechnołogija pieczatnych processow, Moskwa, Kniga 1968 r., s. 336.
4. Technołogija pieczatnych processow (Pod. red. Raskina A.N.), Moskwa, Kniga 1989 r., s. 432.
5. Spichnulin N. I.: Formnyje i pieczatnyje processy (Tiechnołogija i sistemizacja), Moskwa, t. 1, 1989 r., s. 360, t. 2, 1991 r., s. 362.
6. Kozarowickij L. A.: Ustareszaja kłassifikacja, Poligraficzeskoje Proizwodstwo, 1949, nr 1, s. 18.
7. Antokolskij I. N.: O sposobach pieczati i ich kłassifikacji, Poligraficzeskoje Proizwodstwo, 1949, nr 1, s. 17.
8. Łapatuchin W. S.: Sposoby pieczati. Problemy kłassifikacji i razwitija, Moskwa, Kniga 1976 r., s. 272.