18. edycję Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie (23-26 października) według szacunkowych danych odwiedziło niemal 60 tysięcy osób – to kolejny rekord frekwencji dla jednego z najważniejszych wydarzeń kulturalnych w naszym kraju.
O fenomenie krakowskich Targów Książki mogła się przekonać m.in. Pani Prezydentowa Anna Komorowska, która odwiedziła Targi w sobotę i podpisywała, wraz z Michałem Rusinkiem, książki „Pałac Prezydencki dla dzieci” oraz „Rok 1989. Mała książka o pewnej kurtynie, czekoladzie i wolności”. Pierwsza Dama była pod wrażeniem zarówno imponującej frekwencji, jak i oferty godnej takiego zainteresowania prezentowanej na stoiskach kilkuset wystawców.
Na stoiskach tych pojawiło się ponad 600 autorów, reprezentujących wydawnictwa z Polski i zagranicy. Najdłuższe kolejki ustawiały się do: Borisa Akunina – najsłynniejszego rosyjskiego twórcy kryminałów, C.J. Daugherty, która przedłużyła swój pobyt w EXPO Kraków o godzinę, a i to nie wystarczyło, by spotkać się ze wszystkimi chętnymi, Jaume Cabré – najpopularniejszego katalońskiego autora oraz do polskich autorów cieszących się od lat niesłabnącym zainteresowaniem, m.in.: Marka Krajewskiego, Olgi Tokarczuk, Andrzeja Stasiuka, Elżbiety Dzikowskiej, Wojciecha Cejrowskiego.
Pod hasłem „Węgry – Bliżej niż myślisz” zorganizowano w br. kolejną edycję Salonu Małe Ojczyzny. Jej gospodarzem i jednocześnie gościem honorowym byli Węgrzy, którzy zaprezentowali nie tylko literaturę swojego kraju, ale także muzykę czy taniec. István Íjgyártó, sekretarz stanu ds. dyplomacji kulturalnej Ministerstwa Handlu i Spraw Zagranicznych Węgier, który dokonał oficjalnego otwarcia targów, nazwał Kraków drugim najbardziej węgierskim miastem leżącym poza Węgrami (po Wiedniu).
Od 2011 roku przyznawany jest tytuł Ambasadora Targów Książki w Krakowie. Otrzymują go osoby wspierające ideę Targów oraz promujące czytelnictwo. Podczas tegorocznej edycji tytuł Ambasadora Targów Książki otrzymali: Jacek Majchrowski – prezydent Krakowa, Grzegorz Gauden –dyrektor Instytutu Książki, Anna Polony i Józef Opalski – przez lata prowadzący galę Konkursu o Nagrodę im. Jana Długosza, oraz – w głosowaniu fanów na Facebooku –Jerzy Fąfara, dyrektor Podkarpackiego Instytutu Książki i Marketingu w Rzeszowie.
Podczas Targów nastąpiło też rozstrzygnięcie licznych konkursów.
Pierwszego dnia na uroczystej gali w Teatrze im. J. Słowackiego ogłoszono laureata 17. edycji Konkursu o Nagrodę im. Jana Długosza. Nagrodę otrzymał prof. Grzegorz Niziołek za książkę „Polski teatr Zagłady”.
Kolejnym konkursem, którego wyniki tradycyjnie już ogłaszane są w Krakowie, jest konkurs na Książkę Edytorsko Doskonałą „Edycja” organizowany od 2001 r. przez magazyn „Wydawca” przy wsparciu firmy Arctic Paper Polska i Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie. Tegorocznym lau-reatem zostało Wydawnictwo Dwie Siostry, za „Słodkie abecadło” i „Typogryzmoł”. Jury przyznało też dwa wyróżnienia: dla Muzeum Narodowego w Warszawie/Muzem Plakatu w Wilanowie za katalog 24. Międzynarodowego Biennale Plakatu oraz dla Wydawnictwa Wytwórnia za wydanie książki Joanny Olech i Edgara Bąka „Mam prawo i nie zawaham się go użyć”.
Poznaliśmy także wyniki dwóch rankingów drukarń dziełowych (patrz tinta).
Wśród blisko 700 wystawców, którzy jak co roku na Targi przygotowali wiele efektownie eksponowanych nowości, wyróżniało się stoisko Domu Wydawniczego Orbis Pictus z Pelplina, specjalizującego się w faksymiliach. Można było na nim zobaczyć m.in. Kronikę Galla Anonima wydaną w takiej postaci, jak przypuszczalnie mogła wyglądać w XI wieku. Limitowana edycja liczy 298 numerowanych egzemplarzy, z czego 49 w wersji ekskluzywnej.
W gronie wystawców były też drukarnie, przede wszystkim krakowskie: Drukarnia AB, Alnus, Grafkarton, Legra, Drukarnia Skleniarz, Drukarnia Wydawnicza im. W. L. Anczyca, Zakład Poligraficzny Zbi-Graf –większość prezentowała się w ramach stoiska Stowarzyszenia Przedsiębiorców Poligrafii w Krakowie. Swoje stoiska miały także m.in.: poznański Abedik, Opolgraf, drukarnia Wydawnictwa Bernardinum, Sowa, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, natomiast z zagranicznych CPI Moravia Books.
Było też sporo firm związanych z procesem produkcyjnym książek. Firma Follak prezentowała różne sposoby uszlachetniania druku, wśród których nowością było cekinowanie na wszelkich materiałach. Firma Scorpio oferowała okleiny introligatorskie i płótna holenderskiego producenta BN International oraz inne akcesoria introligatorskie dla producentów książek i fotoalbumów. Na stoisku firmy Papyrus można się było zapoznać z całą gamą papierów powlekanych i niepowlekanych oraz kartonów dla segmentu wydawniczego.
Papyrus był też współorganizatorem –wraz z Białostockimi Zakładami Graficznymi, firmą Michael Huber Polska, Sekcją Poligrafów SIMP i magazynem „Wydawca”
– konferencji pt. „Specyfika druku na trudnych podłożach”, która miała miejsce drugiego dnia Targów. Justyna Kowalczyk przedstawiła krótko firmę Papyrus, a Alessandro Nardelli z włoskiej papierni Cartiere del Garda scharakteryzował wyroby tego zakładu: papiery Garda Pat, Garda Matt, Kiara, Bianka i Klassica. Na papierach Garda wydrukowanych zostało wiele książek i prestiżowych albumów, których przykłady pokazywał prelegent, a także kalendarz dla Kancelarii Prezydenta RP. Szczególnie popularny jest papier Garda Pat – powlekany, bezdrzewny, o matowej powierzchni, z wysokim spulchnieniem. Jak mówił Alessandro Nardelli, papiery spulchniane są najtrudniejsze do zadrukowania (trudniej schną, występuje mottling i odbijanie), ale też efekty druku są lepsze niż na tradycyjnych papierach. Papiernia Garda poczyniła też pewne zmiany w recepturze, by druk ułatwić.
Nowym papierem w portfolio włoskiego producenta jest Garda Matt Ultra (wydrukowano na nim gazetkę dla klientów Papyrusa specjalnie na Targi), produkt pośredni pomiędzy papierem powlekanym a niepowlekanym, obecnie dostępny w gramaturach 115, 130, 150 i 170 g/m2.
Marcin Samojłowicz z BZGraf tłumaczył, jak w praktyce radzi sobie drukarnia z papierami trudnymi do zadrukowania, które sprawiają trudności także przy oprawie (np. przy zaokrąglonym grzbiecie).
Robert Kuczera z firmy Michael Huber Polska wyjaśniał z kolei interakcje zachodzące między papierem a farbą drukarską podkreślając, że rodzaj farby musi być dostosowany do zadrukowywanego papieru. Wymienił rodzaje utrudnień, jakie mogą wystąpić podczas druku na trudnych podłożach, przedstawił ich przyczyny i sposoby zaradzenia im.
Spośród licznych imprez towarzyszących Targom należy jeszcze wymienić seminarium „650 lat w służbie książki. Przyszłość zawodów związanych z książką” z udziałem minister kultury Małgorzaty Omilanowskiej, która wręczyła nagrody dla najlepszych księgarń.
Lepszego prezentu urodzinowego nie mogliśmy sobie wymarzyć. Pierwszą edycję Targów w nowej hali EXPO Kraków odwiedziły tłumy czytelników z całej Polski. Kilometrowe kolejki do autorów, niezapomniany klimat prawdziwego literackiego święta, wyjątkowy Salon Małych Ojczyzn, w trakcie którego swoją kulturę prezentowali Węgrzy. Za nami bez wątpienia wyjątkowa edycja Targów – najgłośniejsza literacka osiemnastka tego roku – podsumowuje Grażyna Grabowska, prezes Targów w Krakowie.
19. edycja Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie odbędzie się w dniach 22-25 października 2015 r. oczywiście także w EXPO Kraków, przy ul. Galicyjskiej 9. IZ
