Obecnie, w dobie dynamicznego rozwoju drukowania cyfrowego rośnie zapotrzebowanie na papier, na którym można drukować wysokojakościowe druki wielobarwne techniką cyfrową.
Podobnie jest z papierem do drukowania offsetowego arkuszowego, mimo że ta technika oddaje pewne tradycyjne obszary technice drukowania cyfrowego.
Jeśli chodzi o techniki drukowania offsetowego zwojowego, ich rozwój, a w związku z tym i zapotrzebowanie na papier wyglądają nieco inaczej. Potencjał technologii CSWO zmniejsza swój obszar, przejmując jednocześnie pewne produkty tradycyjnie drukowane techniką HSWO, które wymagają nowych papierów, przy jednocześnie zmniejszającej się ze względu na brak zapotrzebowania produkcji gazetowej. Potencjał technologii HSWO został nieco uszczuplony zastosowaniem technologii CSWO do drukowania wielobarwnego, przy jednoczesnym dążeniu do coraz wyższej jakości drukowanych produktów.
Na zarysowaną powyżej sytuację technologii poligraficznej nakładają się trendy rozwojowe przemysłu papierniczego, głównie coraz szersze wykorzystanie mas włóknistych zawierających włókna niezdelignifikowane, tj. mas mechanicznych i półchemicznych oraz mas makulaturowych.
Na nowe papiery i tendencje rozwojowe ich produkcji rzutuje także na razie nieśmiała, ale chyba wkrótce dynamicznie rozwijająca się technologia formowania papieru jako materiału wielowarstwowego – najprawdopodobniej trójwarstwowego.
Do czasu rozpoczęcia się obecnego kryzysu producenci papieru co 2-3 lata oferowali nową ulepszoną jakość dotychczas produkowanego papieru, a co 5-6 lat nową jego generację. Te zmiany były zarówno podyktowane rozwojem przemysłu papierniczego, jak i wymuszone przez rozwijający swój obszar działania przemysł poligraficzny.
Papiery do drukowania cyfrowego
Od czasu „wynalezienia” drukowania cyfrowego, tj. od prezentacji na targach Ipex 1993 maszyny cyfrowej Indigo przeznaczonej do drukowania kolorowego, ścierały się dwa trendy dotyczące papierów do drukowania cyfrowego. Trend pierwszy to przystosowanie do drukowania cyfrowego obecnych na rynku papierów drukowych, głównie przeznaczonych do drukowania offsetowego arkuszowego, i udzielanie tym papierom po badaniach sprawdzających atestów (scriptów) na konkretną maszynę. Trend drugi to produkcja specjalnych papierów cyfrowych przeznaczonych do drukowania w konkretnych maszynach.
Na początku rozwoju drukowania cyfrowego praktycznie dobrze rozwiniętą technologią cyfrową była elektrofotografia, dodatkowo z pośrednim systemem drukowania, stosująca ciekłe tonery. W związku z tym można było atestować inne papiery drukowe oraz produkować papiery do drukowania elektrofotograficznego (oczywiście do drukowania wielobarwnego, gdyż do drukowania czarno-białego stosowano wcześniej już opracowane papiery do kopiowania, czyli kserograficzne).
Po roku 2000 nastąpił gwałtowny rozwój różnych technik drukowania cyfrowego. W związku z tym obecnie są stosowane:
drukowanie elektrofotograficzne kolorowe bezpośrednie (ze stałym tonerem),
drukowanie elektrofotograficzne kolorowe pośrednie (z ciekłym oraz ze stałym tonerem),
drukowanie natryskowe (inkjet) głównie z zastosowaniem tuszy (atramentów) wodnych, rozpuszczalnikowych (tzw. solwent) oraz utrwalanych promieniowaniem UV,
inne techniki cyfrowe takie jak: magnetografia, termografia, jonografia oraz elkografia.
Praktycznie każda z tych metod wymaga innego rodzaju papieru, o innych właściwościach. W większości przypadków maszyny drukujące cyfrowo są produkowane zarówno jako arkuszowe, jak i zwojowe.
W początkowym okresie stosowania drukowania cyfrowego przystosowywano (dobrano po próbach) do tej techniki papiery przeznaczone do innych technik drukowania. Następnie rozpoczęto produkcję specjalnych papierów dedykowanych konkretnym technikom cyfrowym oraz wprowadzono systemy kwalifikowania papierów znajdujących się na rynku, możliwych do stosowania w maszynach cyfrowych. Po pomyślnym przejściu procedury kwalifikacyjnej papiery uzyskiwały certyfikaty do stosowania jako podłoża do drukowania cyfrowego. Należy pamiętać, że praktycznie żaden z producentów maszyn cyfrowych nie jest producentem papieru do tych maszyn, mimo iż oferuje takie papiery pod własną marką. Praktycznie każdy producent oryginalnych maszyn cyfrowych posiada własny system kwalifikacyjny dla danej techniki cyfrowej. Papiery, które uzyskały certyfikat, sklasyfikowano w dwóch grupach:
papiery zakwalifikowane do drukowania cyfrowego,
papiery autoryzowane do drukowania cyfrowego.
Papiery zakwalifikowane są papierami, w przypadku których producent maszyn gwarantuje możliwość ich zadrukowania w swoich systemach druku cyfrowego oraz w innych systemach typu OEM*. Gwarantowane jest bezpieczeństwo podczas ich użytkowania (np. nietoksyczność), stabilność procesu i określony poziom jakości odbitki.
Papiery autoryzowane – to papiery, w przypadku których producent maszyn gwarantuje możliwość zadrukowania w swoich systemach druku cyfrowego oraz w systemach typu OEM, jednak bez gwarancji jakości druku i stabilności procesu.
Do niedawna (tj. do targów drupa 2008) dominowały papiery dedykowane (specjalnie produkowane) do drukowania cyfrowego. Ostatnio następuje powolny wzrost zastosowania papierów kwalifikowanych do drukowania cyfrowego. Trendem, który się pojawił na drupie 2008, jest próba stosowania papierów przeznaczonych do drukowania analogowego w maszynach cyfrowych (głównie działających na zasadzie elektrofotografii), oczywiście tam, gdzie jest to możliwe bez zniszczenia maszyny i wytwarzania dużej ilości makulatury.
W przypadku drukowania elektrofotograficznego opracowano całą gamę specjalnych papierów: niepowlekanych, satynowanych i powlekanych. Są to tzw. papiery dedykowane (produkowane) do „konkretnej maszyny cyfrowej”. Mimo takiego podejścia do drukowania elektrofotograficznego do dziś nie udało się wyprodukować papieru powlekanego o gramaturze powyżej 170 g/m2, który podczas utrwalania tonera nie wydzielałby przykrego zapachu. W związku z powyższym celowe jest dobranie papierów powlekanych przeznaczonych do drukowania analogowego, ale o niewielkim stopniu wydzielania tego przykrego zapachu.
Podobnie jest z papierami specjalnie produkowanymi do preprintu, które po zadrukowaniu techniką offsetu arkuszowego są personalizowane w maszynach cyfrowych elektrofotograficznych lub szybkich kopiarkach działających na zasadzie elektrofotografii. Niektóre współcześnie produkowane papiery przeznaczone do drukowania offsetowego arkuszowego nadają się już do tego celu.
Masy drzewne wyższej jakości stosowane są obecnie w dość szerokim zakresie, ostatnio nawet ścier drzewny (biały) znalazł zastosowanie do produkcji papierów do drukowania cyfrowego techniką elektrofotografii i do kopiowania.
Osobną grupę stanowią papiery do cyfrowego drukowania gazet. Wraz z rozwojem kolorowego drukowania cyfrowego pojawił się pomysł drukowania codziennych gazet o zasięgu światowym z internetu. Pomysł ten został przyjęty przez ekskluzywne sieci hotelowe. Wymusiło to wypro-
dukowanie papieru gazetowego do drukowania cyfrowego. Wyzwanie produkcji takiego papieru podjął koncern UPM Kymmene i osiągnął dobry efekt produkując kilka różnych papierów pod nazwą UPM DIGI Newsprint.
UPM DIGI Newsprint to papier o jakości papieru gazetowego służący do cyfrowego zwojowego drukowania gazet, produkowany w gramaturach od 40 do 60 g/m2, w wersji MFS i News (MF) o powierzchni matowej i wolumenie 1,33-1,70 cm3/g. UPM DIGI Newsprint są papierami drzewnymi
lub z włókien z odzysku (makulaturowymi). Są przeznaczone do kolorowego zwojowego cyfrowego drukowania gazet metodą elektrofotografii z zastosowaniem suchego tonera. Systemy cyfrowe stosowane są w kilku światowych luksusowych sieciach hotelowych – z reguły umożliwiają one uzyskanie z sieci (internet) do 20 różnych tytułów, w tym zwykle do 12 tytułów światowych i do 8 krajowych. Uzyskiwane druki w zależności od systemu są czarno-białe lub wielobarwne. Mają one format klasycznej gazety, a papier wygląda jak klasyczny papier gazetowy.
Produkowane są następujące odmiany papieru gazetowego przeznaczonego do drukowania cyfrowego: UPM DIGI Brite 68, UPM DIGI Brite 76, UPM DIGI Color Salmon i UPM DIGI News.
Papiery Brite 68 i Brite 76 różnią się głównie białością ISO (brightness). Pierwszy ma wartość tego parametru 68%, zaś drugi 78%. Oba mają wykończenie MFS.
Color Salmon jest papierem o barwie różowej, matowym z wykończeniem MFS, natomiast News – papierem matowym o wykończeniu powierzchni MF i białości ISO wynoszącej 59%.
Należy się liczyć z dalszym rozwojem tej grupy papierów przeznaczonych do elektrofotograficznego drukowania gazet.
W przypadku drukowania cyfrowego natryskowego, ze względu na różnorodność atramentów (wodnych, rozpuszczalnikowych, utrwalanych promieniowaniem UV oraz tzw. atramentów stałych) dynamicznie rozwija się produkcja specjalnych papierów do konkretnej techniki, a w zasadzie do konkretnej maszyny z uwzględnieniem jej wielkiego formatu. W przypadku tej techniki na obecnym etapie technologicznym produkcji papierów do drukowania analogowego ich zastosowanie jest niewielkie i nie należy się spodziewać w najbliższej przyszłości jego wzrostu.
W pozostałych technikach drukowania cyfrowego stosowane są różne papiery: w jonografii są to papiery przeznaczone do drukowania cyfrowego elektrofotograficznego, podobnie w magnetografii i elkografii stosowane są papiery do drukowania analogowego (czytaj: offsetowego). Specjalnych papierów wymagają techniki drukowania termograficznego; należy się spodziewać dalszego ich rozwoju. cdn
