Opakowania żywnoci, w których nie stosuje się dodatkowego opakowania wewnętrznego, sš niewštpliwie tanie, ale muszš spełniać ostre wymagania pod względem higieny, gdyż majš bezporedni kontakt z opakowywanš żywnociš. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu systemu składajšcego się z farb drukarskich, lakierów i specjalnie wyposażonej maszyny drukujšcej.
Ponad 90% artykułów żywnociowych znajdujšcych się w handlu jest opakowanych, w wielu przypadkach w kartonowe pudełka. W ostatnich latach znacznie wzrósł udział opakowań pojedynczych, czyli takich, w których opakowany produkt styka się bezporednio z wewnętrznš stronš pudełka. Przy opakowaniu podwójnym produkt jest opakowany dodatkowo np. w wewnętrznš torebkę, stanowišcš dodatkowš barierę ochronnš.
Pakowanie tylko w pudełko ma wiele zalet: nie występujš koszty zwišzane z opakowaniem wewnętrznym, a proces napełniania jest prostszy, gdyż mamy do czynienia tylko z jednym procesem technologicznym. Podstawowym warunkiem takiego rodzaju pakowania jest to, że stykajšc się bezporednio z żywnociš musi ono spełniać odpowiednie wymagania higieniczne. Należy wyeliminować przenikanie do produktu żywnociowego jakichkolwiek szkodliwych czynników, dlatego też wewnętrzna strona pudełka nie może być zadrukowana. Podłoża drukowe, farby i lakiery nie mogš zawierać substancji, które przechodzš na wkładany do pudełka produkt żywnociowy i mogš być szkodliwe dla użytkownika. Opakowania żywnoci odpowiadajš wymaganiom, jeżeli: nie powodujš zmiany barw produktu, przy ich produkcji nie stosowano substancji toksycznych, rakotwórczych lub mutagennych, dopuszczajš tylko możliwie najmniejszš migrację (przenikanie z pudełka na produkt) fizjologicznie nieistotnych substancji, nie wywołujš zmian zapachu i smaku, nie fałszujš produktu przez przekroczenie granicznej wartoci migracji.
Na drupa 2004 przedstawiono system do produkcji opakowań żywnoci uwzględniajšcy wszystkie składniki bioršce udział w tej produkcji i spełniajšcy zarazem wszystkie wymagania stawiane przez odnone przepisy, ekologię i zgodnoć z przeznaczeniem. System ten obejmuje także maszyny drukujšce.
Dotychczas przy tworzeniu systemu do produkcji opakowań odpowiadajšcych wymaganiom stawianym przez żywnoć nie uwzględniano maszyny drukujšcej, a przecież arkusz w maszynie styka się z wieloma materiałami, które mogš mieć ujemny wpływ na spełnienie tych wymagań. Dzięki zastosowaniu w maszynie odpowiednich smarów, zoptymalizowanych procesów mycia, dostosowanego wyposażenia oraz na nowo okrelonych przebiegów czynnoci technologicznych zapewniono zgodnoć z wymaganiami.
Ponieważ papier lub karton na opakowania nie stanowi bariery zapobiegajšcej migracji, dlatego opracowano odpowiednie farby i lakiery, które sš neutralne i nie szkodzš żywnoci. Opracowano także nowe gatunki kartonów, które sš produkowane z surowców o kontrolowanej czystoci; kontrolowane sš też cile procesy produkcyjne.
Wszystkie te czynniki przyczyniajš się do tego, że opakowania przeznaczone do bezporedniego kontaktu z żywnociš odpowiadajš stawianym wymaganiom i nie szkodzš tej żywnoci.
Opracowano na podstawie artykułu Jrgena Weissa ăLebensmittelkonform verpackenÓ z biuletynu MAN Roland ăexpressis verbisÓ
Opakowanie papierosów nie jest w zasadzie niczym nadzwyczajnym, jednak na ten wyrób z wieloma możliwociami jego kształtowania składa się wiele dowiadczenia i wiele kompleksowych metod produkcji.
...i papierosów
Kształtowanie opakowania jest doskonałym rodkiem do nadania marce papierosów odpowiedniego profilu rozpoznawalnego na całym wiecie, szczególnie w przypadku znanych marek. Dlatego też nikogo nie dziwi, że producenci papierosów przykładajš wielkš wagę do formy i wzornictwa pudełek na papierosy, kierujšc się aktualnymi tendencjami.
Problematykę drukowania opakowań papierosów, a szczególnie stosowane farby i lakiery, omawiajš Manfred Starke i Merl Schrfer w artykule ăVerpackung gibt der Zigarette ProfilÓ (ăFlexo+Tief-DruckÓ nr 3/2005).
Pojedynczy papieros jest opakowany trzy- lub czterokrotnie, w zależnoci od tego, czy jest sprzedawany w pudełku, czy w opakowaniu zbiorczym. Bezporednim opakowaniem jest papier pokryty metalizowanš foliš, chronišcš aromat papierosów. Potem następuje zasadnicze opakowanie w postaci pudełka z kartonu. Innym rodzajem jest opakowanie z papieru, kiedy bardzo popularne i nadal stosowane do papierosów bez filtra. Mało jeszcze znane jest pudełko z zaokršglonymi rogami, nadajšcymi mu wyjštkowy wyglšd. Pudełka sš z kolei owijane w folię polipropylenowš (trzecie opakowanie), służšcš jako ochrona przed wilgociš i przenikaniem aromatu. I wreszcie czwartym opakowaniem jest opakowanie zbiorcze, w które pakowane sš pudełka. Jest to karton lub podobne opakowanie papierowe.
Opakowanie papierosów podlega przy produkcji wielu procesom technologicznym. Na procesy te muszš być odporne i nie mogš ulegać przy tym uszkodzeniom takie stosowane materiały, jak papier, farby, lakier i folie ochronne. Pudełka sš drukowane w wielkich nakładach na podłożu drukowym z roli i następnie lakierowane. Warunkiem sš tu szybko schnšce farby i lakiery. Warstwy farby i lakieru podlegajš wielkim obcišżeniom podczas tłoczenia, wykrawania i przegniatania, więc ich powierzchnia musi być odporna na cieranie. To samo dotyczy pakowania papierosów w gotowe pudełka. W tym przypadku polizg powierzchni pudełka musi wykazywać takie wartoci, które umożliwiš przebieg pudełek przez maszynę pakujšcš bez zakłóceń. Poza odpornociš na obcišżenia mechaniczne farby i lakiery nie mogš się sklejać z foliš polipropylenowš nakładanš na pudełko.
Wszystkie istotne właciwoci farb i lakierów, jak: połysk, wartoci polizgu, odpornoć na cieranie, pozostałoć rozpuszczalników czy odpornoć na sklejanie sš dokładnie okrelone i muszš odpowiadać ustalonym normom już w czasie drukowania. Dla gotowego produktu sporzšdzany jest protokół z produkcji, dostarczany producentowi papierosów.
Do drukowania opakowań papierosów stosowane sš zarówno farby rozpuszczalnikowe, jak i wodne. Farby rozpuszczalnikowe to przeważnie farby nitrocelulozowe, gdyż ten rodek wišżšcy prawie nie ma zapachu i można go przerabiać wraz z niemal bezzapachowymi rozpuszczalnikami. Farby nitrocelulozowe charakteryzujš wysoka odpornoć, szybkie schnięcie i niska zawartoć resztek rozpuszczalnika, dlatego też bardzo dobrze nadajš się do opakowań papierosów.
Chłonnoć podłoża drukowego (papier, karton) umożliwia też stosowanie farb na bazie wody. Ich schnięcie jest wolniejsze, ale jest ono kompensowane wnikaniem wody w podłoże drukowe. Farby wodne wykazujš wysokie natężenie kolorów oraz naturalnie niemal całkowity brak resztek rozpuszczalnika.
Szczególnš pozycję wród farb zajmujš farby złote i srebrne oraz oparte na nich specjalne metaliczne farby i lakiery. Sš one często stosowane do opakowań papierosów, nadajšc im specjalne efekty typu ămetalicÓ. Farby tego rodzaju to farby rozpuszczalnikowe, zawierajšce jako rodek barwišcy czšsteczki metalu. Inne, bardzo interesujšce efekty zapewniajš kombinacje farb złotych lub srebrnych z pigmentami barwnymi lub z barwnymi lazurowymi lakierami, które zawierajš niewielkš iloć barwnych pigmentów.
W celu ochrony i zwiększenia efektu wizualnego nadrukowanego obrazu oraz w celu nadania powierzchni opakowania szczególnych właciwoci (połysk, polizg, odpornoć na cieranie) wydrukowane pudełka lub kartony zbiorcze sš pokrywane lakierami wodnymi. W przypadku opakowań z papieru stosowane sš lakiery nitrocelulozowe, gdyż lakiery wodne powodowałyby zwijanie się papieru.
Nowym elementem wyglšdu graficznego opakowań papierosów oraz jednoczenie elementem reklamy sš barwnie zadrukowane zewnętrzne folie z polipropylenu. Nadajš one opakowaniu odmienny wyglšd, a jednoczenie pozwalajš na produkowanie serii pudełek pokrytych foliš o różnych motywach, które razem mogš tworzyć większy, złożony obraz. Folia jest zadrukowywana ăod tyłuÓ, od strony pudełka, a jego powierzchnia nie może być przez niš widoczna, dlatego też wydrukowany motyw jest od tyłu kilkakrotnie pokrywany bielš kryjšcš.
Opracowanie: ZZ
