Papier: innowacyjne aplikacje na przyszłość
14 gru 2022 10:42

Papier nie powiedział jeszcze swojego ostatniego słowa, ma wciąż przed sobą piękne perspektywy, jednak niekoniecznie tam, gdzie można by tego oczekiwać. CEPI, konfederacja europejskiego przemysłu papierniczego, zorganizowała we wrześniu br. wystawę Paper Presents w celu zaprezentowania przemysłu papierniczego i jego innowacji Parlamentowi Europejskiemu. Przedstawiamy kilka z nich.

We wrześniu 2022 CEPI we współpracy z federacjami branżowymi FEFCO, ACE i FEPE zorganizowała w hotelu Renaissance w Brukseli wystawę Paper Presents. Celem było zaprezentowanie członkom Parlamentu Europejskiego produktów powszechnego użytku tworzonych przez przemysł papierniczy, a także najnowszych innowacji. Był to również sposób pokazania europarlamentarzystom, jak przemysł uczestniczy w realizacji działań na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym, aby Europa osiągnęła neutralność węglową do roku 2050. Metsä, Stora Enso, Mondi, Smurfit Kappa i inni wielcy gracze zaprezentowali produkty związane z aktualnymi kwestiami społecznymi takimi jak możliwość zastępowania plastiku, zarządzanie odpadami, digitalizacja… Wśród najbardziej oczekiwanych innowacyjnych aplikacji znalazły się oczywiście rozwiązania dla sektorów opakowań do żywności, farmaceutycznego, kosmetycznego, e-commerce oraz produktów higienicznych. Były to m.in. papiery barierowe, pojemniki na żywność z formowanych włókien, pudełka i koperty do wysyłki, papierowe słomki… Podziw budziły zwłaszcza niektóre produkty na bazie włókien naturalnych. Oto wybrane innowacje przemysłu papierniczego, które mają swój udział w transformacji gospodarki.

Ubrania na bazie włókien drzewnych

Bawełna to wielki klasyk wśród tekstyliów z włókien naturalnych. Jej udział w światowej produkcji włókien tekstylnych wynosi prawie 25 proc. Jednakże uprawa bawełny należy do najbardziej zanieczyszczających środowisko. Wymaga ona nie tylko dużych ilości wody i energii do produkcji bawełnianego płótna, ale także licznych produktów toksycznych – niektóre z nich są zabronione w Europie; są one także stosowane do wytwarzania ubrań z bawełny. Chlor, amoniak, soda, kwas siarkowy, metale ciężkie, formaldehyd, rozpuszczalniki organiczne i aromatyczne – wszystkie one znajdują się wśród produktów codziennie używanych w konwencjonalnych zakładach przemysłu tekstylnego. Produkty te pozostawiają w ubraniach toksyczne pozostałości; zanieczyszczają także powietrze, glebę, wody za pośrednictwem ścieków fabrycznych. Dlatego też widoczna jest tendencja do stosowania bawełny biologicznej lub z odzysku. Recykling tekstyliów stanowi zresztą jedno z największych światowych wyzwań pod względem zrównoważonego rozwoju. Papiernie: austriacka Lenzing, fińska Metsä Spring Py i szwedzka Sodrä zaprezentowały swoje zaangażowanie w przemysł tekstylny, zwłaszcza jeśli chodzi o recykling. 

Włókna Tencel X Refibra. W Austrii papiernia Lenzing stworzyła markę Tencel X Refibra dla świata mody. Technologia Refibra jest nowym materiałem ekologicznym, bazującym na tym samym procesie produkcji co materiał tekstylny Tencel Lyocell tego samego producenta. Lenzing rozwinął ten proces, by dać drugie życie skrawkom bawełny pozostającym po produkcji ubrań. Te skrawki bawełny są przetwarzane w masę (pulpę), która jest następnie mieszana z masą drzewną, w ilości jednej trzeciej, by wyprodukować nowe włókna pierwotne. Włókna marki Tencel pozyskane za pomocą technologii Refibra służą do produkcji ubrań lub tkanin do dekoracji domu.

Włókna Kuura. Kuura to nowe włókno tekstylne na bazie drewna fińskiej grupy papierniczej Metsä. Podczas gdy wszystkie dostępne włókna tekstylne bazujące na drewnie są wytwarzane z masy drzewnej, surowcem pierwotnym włókien Kuura jest masa celulozowa. Drewno używane do wytwarzania masy celulozowej jest w pełni identyfikowalne i w całym procesie produkcji (masy i włókien Kuura) stosowana jest jedynie energia odnawialna. Włókna Kuura są produkowane w zakładzie äänekoski w Finlandii (wytwarzane są tu masa celulozowa i bioprodukty), stanowiącym współwłasność Metsä Spring i Itochu Corporation (Japonia). Projekt, będący w fazie demonstracji od końca roku 2020, ma na celu wykazanie możliwości wykonania technicznego i komercjalizacji nowego procesu produkcji oraz produktu, jakim są włókna tekstylne. Włókna tekstylne, produkowane z masy z drewna niepoddanego procesowi 

suszenia, bazują na produktach chemicznych bardziej przyjaznych dla środowiska. Zakład äänekoski wytwarzający bioprodukty produkuje 1,3 mln ton masy drzewnej rocznie służącej do wyrobu tektury, bibułki (tissue), papieru do druku i produktów specjalnych.

OnceMore dla marki Jack & Jones. Grupa Sodrä zaprezentowała OnceMore, pierwszy na świecie proces recyklingu na dużą skalę odpadów tekstylnych z włókien mieszanych. Na bazie używanych tekstyliów i certyfikowanego drewna Sodra produkuje masę OnceMore. Marka modowa Jack & Jones pokazała pierwszą koszulę wyprodukowaną z nowych włókien OnceMore. Według Jack & Jones masa OnceMore jest równoważna masie drzewnej, stosowanej do wytwarzania wiskozy lub lyocell, pod względem czystości, jakości i właściwości. Celem do 2025 roku jest przetworzenie 25 000 ton odpadów tekstylnych, aby wyprodukować ponad 120 mln ubrań. Masa OnceMore składa się w równych częściach z drewna i używanych odpadów tekstylnych.

Trwałe i ekologiczne wieszaki na ubrania 

Z drewna, plastiku czy metalu, wieszak na ubrania jest niezbędnym elementem w sektorze prêt-à-porter. Używany na co dzień w sposób nieświadomy, stał się jednak obiektem innowacji. Włoska firma papiernicza Bartoli stworzyła wieszaki z tektury, trwałe i ekologiczne, pod marką Naturanda. Producent ten specjalizuje się w wytwarzaniu tekturowych wkładek do luksusowego obuwia, używanych m.in. przez takie firmy jak Prada, Dolce & Gabbana czy Hermes. Wieszaki Naturanda firmy Bartoli są produkowane z tej samej tektury o nazwie RePROJECT. Wyobraźcie sobie, jak trwały może być wieszak, jeśli ta sama tektura jest stosowana w butach, które są odporne na wilgoć, chodzenie, wysokie obcasy itp. – mówi Luca Bozzoli, sales manager w firmie Bartoli. Posiadający certyfikat FSC surowiec składa się z co najmniej 75 proc. do 100 proc. z papieru recyklowanego i odpadów certyfikowanej masy drzewnej. Doskonałe właściwości wiążące są uzyskiwane wyłącznie dzięki obróbce mechanicznej włókien pierwotnych pod wysokim ciśnieniem, bez używania jakichkolwiek dodatków chemicznych – wyjaśnia producent. – Inne zalety RePROJECT to trwałość, ekologiczność i recyklowalność. Innowacyjny wieszak został nagrodzony w br. włoską nagrodą zrównoważonego rozwoju Ki Life. Wieszaki Naturanda są sprzedawane on line, w sprzedaży detalicznej m.in. we Włoszech, Francji i w Niemczech, a także B2C.

Papierowe tuby do kosmetyków

Walka ze zmianami klimatycznymi i redukcja wpływu opakowań na środowisko stanowią coraz ważniejsze zagadnienia dla marek kosmetyków. To spowodowało, że Stora Enso wprowadziła tekturowe tuby dla produktów kosmetycznych jako innowacyjny i odnawialny zamiennik tub plastikowych. Posiadająca własności barierowe dla produktów płynnych i oleistych, tekturowa tuba Stora Enso może być stosowana jako główne opakowanie produktów do pielęgnacji skóry. Według Stora Enso taka tuba pozwala obecnie zredukować o 70 proc. zużycie plastiku. Szwedzka firma pracuje również nad materiałami biokompozytowymi, by w przyszłości zastąpić nimi plastikowe zakrętki i końcówki tub.

Recykling papierowych ręczników

Essity, szwedzki specjalista w dziedzinie produktów higienicznych, zaprezentował „Tork Paper Circle”, usługę recyklingu dla papierowych ręczników swojej marki Tork. Firma zbiera i poddaje recyklingowi używane ręczniki, przekształcając je w nowe produkty papierowe. Tork Paper Circle pomaga przedsiębiorstwom w osiągnięciu ich celów dotyczących zrównoważonego rozwoju redukując odpady aż do 20 proc. i zmniejszając ślad węglowy ręczników o 40 proc. – twierdzi szwedzki producent. – 90 proc. klientów zadeklarowało, że usługa ta zwiększyła globalną świadomość na temat zrównoważonego rozwoju u osób obecnych w placówce, zarówno odwiedzających, jak i pracowników. Usługa jest dostępna w 14 krajach europejskich.

Papier termozgrzewalny

Grupa Smurfit Kappa zaprezentowała papier termozgrzewalny TechniPaper Termo Sealant. Gama TechniPaper to papiery techniczne recyklowalne i kompostowalne, które pozwalają zastąpić plastik w dziedzinie pakowania i ochrony produktów. Smurfit Kappa stworzyła gamę TechniPaper, by rozwiązać problemy występujące przy transporcie i rozładunku niektórych wyrobów. Wytwarzane na bazie papieru kraft MG, papiery techniczne nadają się do zadrukowywania. Gama zawiera papiery odporne na tłuszcz, antypoślizgowe, niepalne, antystatyczne, termozgrzewalne i odporne na wilgoć. Na wystawie był prezentowany papier termozgrzewalny. Pozwala on na zgrzewanie papieru z papierem lub papieru z tworzywem sztucznym. Może być stosowany w rozwiązaniach typu wielopak, flow-pack czy też wszelkiego rodzaju opakowaniach zewnętrznych niewymagających warstwy stanowiącej barierę dla tlenu lub pary wodnej.

Meble i zabawki z tektury

Niderlandzka firma KarTent sprzedaje meble, dekoracje, zabawki dla dzieci oraz inne produkty z tektury typu plaster miodu i falistej dla zastosowań profesjonalnych (biura, ekspozycje, festiwale…) i innych. Celem firmy jest oferowanie zrównoważonej alternatywy, która pozwoli uniknąć konieczności wyrzucania wielu przedmiotów wielkogabarytowych na wysypiska śmieci. „Tektura składa się z trwałych włókien drzewnych. Na ogół projektanci nie troszczą się o to, co się dzieje z ich produktem, kiedy przestaje być używany. Recyklowalna tektura stanowi doskonałą alternatywę dla różnego rodzaju produktów” – twierdzi firma KarTent. Jej sklep internetowy oferuje wiele produktów, które można także zadrukowywać: mobilną salę konferencyjną, krzesła dla dzieci, figury naturalnej wielkości, stoły piknikowe, ścianki działowe itp. KarTent początkowo zyskał popularność z powodu swoich wodoodpornych namiotów festiwalowych. Stanowiły one alternatywę dla tradycyjnych namiotów, które często są porzucane i pozostają na miejscu po zakończeniu festiwali.

Opracowano na podstawie „Nouvelles Graphiques” nr 8/2022