Już od ponad 45 lat międzynarodowe stowarzyszenie typograficzne ATypI (Association Typographique Internationale) goci typografów z całego wiata na corocznych konferencjach. Miłonicy pisma drukarskiego spotykajš się każdego roku w innym miecie, by podyskutować o liternictwie, projektowaniu pism drukarskich i zastosowaniach typografii. A także, by spotkać znajomych i przyjaciół.
Lokalni organizatorzy cigajš się rokrocznie, by przyjeżdżajšcym na konferencję typografom przygotować możliwie ciekawy program. Tym razem konferencja ATypI odbywała się w dniach 25-28 wrzenia 2003 roku w malowniczo położonym kanadyjskim miecie Vancouver. Jej gospodarzami byli John Hudson i Ross Mills, wspólnicy w niewielkiej, ale bardzo znanej firmie Tiro Typeworks specjalizujšcej się w tworzeniu wielojęzycznych fontów komputerowych. Podobnie jak projektowane przez nich pisma, również zorganizowana przez nich konferencja, na którš cišgnęło ponad 260 typografów z całego wiata, była znakomita.
Gospodarze konferencji za motto przyjęli ămiędzy tekstem a czytelnikiemÓ (Between Text and Reader) Đ był to, jak się miało okazać, trafny wybór, mimo że żona Johna Hudsona żartowała, że chodzi pewnie o powietrze.
W czwartkowy wieczór konferencję otworzył znakomity kanadyjski typograf, lingwista i poeta Robert Bringhurst, wród miłoników liternictwa znany przede wszystkim ze swej ksišżki The Elements of Typographic Style. Mówił o ănamacalnoci znaczeniaÓ: ăW przeszłoci niemal każdy, kto uczył się czytać, jednoczenie uczył się pisać Đ w sensie fizycznym i literackim. Przez cały ten czas czytelnik miał możliwoć wyczuwania swojej drogi przez tekst. Czytanie było procesem zarówno wizualnym, jak i namacalnym, gdyż czytelnik miał wiadomoć fizycznego procesu, jaki przyczynił się do powstania ledzonych przez niego literÓ. W dobie komputerowej typografii czytelnik nie wie już, jak powstajš ksišżki, nie ma fizycznego kontaktu z narzędziem Đ przez co proces czytania i rozumienia tekstu stracił swój namacalny charakter.
Pištkowy poranek otworzyli giganci typografii Erik Spiekermann i Roger Black. Obydwaj to legendy na miarę gwiazd rocka. Black projektuje gazety, miesięczniki i witryny internetowe. Spiekermann celuje w rozwišzaniach corporate identity i kompleksowych systemach nawigacji przestrzennej.
Nie było więc niespodziankš, że obaj gwiazdorzy ze swadš i kolorytem mówili o tym, co potrafiš najlepiej: Black o gazetowej typografii, a Spiekermann o ăprojektowaniu informacjiÓ.
Znakomitej rozrywki uczestnikom konferencji dostarczyli swš barwnš prezentacjš dwudziestoparoletni młodzi gniewni: Bas Jacobs, Akiem Helmling i Sami Kortemki z holendersko-niemiecko-fińsko-portugalskiego studia graficz-nego Underware, słynšcego m.in. z niekonwencjonalnego marketingu swoich fontów. Swój krój pisma o nazwie Sauna reklamujš wzornikiem wydrukowanym w taki sposób, że druk jest niewidoczny Đ chyba, że oglšdamy go w temperaturze ponad 90ĄC, na przykład... w saunie. Podczas dorocznej aukcji ATypI w pištkowy wieczór uczestnicy licytowali ksišżki, plakaty i wyroby typograficzne Đ to przednia zabawa, z której dochód zasila kasę organizacji.
Program konferencji składał się z trzech jednoczenie trwajšcych serii prelekcji Đ wszystkie bardzo ciekawe, więc wybór za każdym razem był trudny. Hitem soboty był Kevin Larson z Microsoft, który przedstawił wyniki badań nad pracš oka i mózgu podczas czytania tekstu. Po południu wybrałem serię wykładów powięconych projektowaniu pism drukarskich w krajach arabskich.
W sobotni wieczór uczestnicy spotkali się na tradycyjnym wieczorze galowym. Znakomita, lekka kuchnia suto zakrapiana winem pozwoliła jednym zagłębić się w pogawędkach, innym za poszaleć na parkiecie. Pónym wieczorem uczestnicy przenieli się do knajpek, barów i pokoi hotelowych, gdzie zabawa trwała do rana.
W niedzielę z wielkim zainteresowaniem wysłuchałem wykładów powięconych typografii międzynarodowej: Victor Gaultney zaprezentował wyniki swoich badań nad zna-kami diakrytycznymi w alfabecie łacińskim, Gerry Leonidas objanił problemy zwišzane z projektowaniem greki politonicznej, a na zakończenie konferencji John Hudson i Martin Mendelsberg przedstawili tajniki biblijnej typografii hebrajskiej.
Każda konferencja ATypI jest wyjštkowa i niezapomniana Đ na takich włanie imprezach dane mi było poznać artystów tej miary co Hermann Zapf, Adrian Frutiger czy Matthew Carter i porozmawiać z nimi. Podczas konferencji ATypI poznałem kilkoro sporód moich obecnych przyjaciół. Każdy taki wyjazd to ogromny zastrzyk wiedzy i energii Đ ale odległoć do Vancouver czy nawet Kopenhagi może ostudzić zapał. Z tym większš radociš spieszę donieć, że następna konferencja ATypI odbędzie się jesieniš 2004 w Pradze. Chodzš słuchy, że dla uczestników z Europy rodkowo-Wschodniej planowane sš specjalne rabaty Đ szczegóły pojawiš się na stronie internetowej www.atypi.org. Do zobaczenia!
Adam Twardoch specjalizuje się w typografii i produkcji fontów OpenType. Współpracuje z Adobe, Bitstream, FontLab, Linotype, MyFonts.com.
Jest członkiem zarzšdu i delegatem krajowym Polski w międzynarodowym stowarzyszeniu typograficznym ATypI.
