Od niemal roku (od zakończenia targów DRUPA 2000) prasa fachowa na całym wiecie publikuje opisy, zestawienia i porównania różnego rodzaju urzšdzeń poligraficznych. W dziedzinie DTP bardzo obszernie opisywane było niemal wszystko. Nawietlarki do filmów i CtP, maszyny do druku cyfrowego, proofing cyfrowy, urzšdzenia do fotografii cyfrowej opisywano wielokrotnie i dogłębnie. Wydaje mi się, że najmniej miejsca powięcano skanerom. Co prawda, w przeciwieństwie do innych grup urzšdzeń, w przypadku skanerów rok 2000 nie przyniósł spektakularnych premier i supernowoci. Mimo to mylę, że i im warto powięcić trochę uwagi.
Inspiracjš do napisania tego tekstu stał się opublikowany w jednym z ubiegłorocznych wydań magazynu ăSeyboldÓ doroczny przeglšd skanerów połšczony z testem jakoci i wydajnoci skanerów DTP. Oczywicie nie zamierzam opisywać tutaj wszystkich przeprowadzanych testów i szczegółowo omawiać danych technicznych urzšdzeń (zainteresowanych odsyłam do magazynu ăSeyboldÓ Vol. 30 NĄ 1 z 8 wrzenia 2000). Spróbuję natomiast przedstawić wyniki prac konkursowego jury.
W tecie wzięła udział cała czołówka producentów, prezentujšc swoje ăflagoweÓ modele.
I tak: Agfa przedstawiła dwa: Agfascan T5000 i XY-15 Plus, Fuji Đ skaner Lanovia C550 w wersji Sprint, Heidelberg Prepress Đ modele: Tango XL (Primescan D8200), Nexscan F4200 oraz mniejszy skaner Linoscan 2400XL, firma ICG pokazała skaner ICG 365, duński Imacon Đ dwa skanery: FlexTight Precision II i Progresion, kolejny duński producent Purup-Eskofot przekazał do testowania dwa skanery: EskoScan Vincent ze swojej oferty oraz ScanMate F10 z asortymentu przejętej w ostatnim czasie firmy ScanView, CreoScitex przedstawił najmłodsze dziecko rodziny urzšdzeń EverSmart Đ model Supreme i wreszcie firma Dainippon Screen wystšpiła z dwoma modelami Đ Cezanne i nowym Elite.
Nikogo nie może dziwić fakt, że tylko dwa sporód testowanych skanerów sš tradycyjnymi skanerami bębnowymi. Potwierdziły się przewidywania. Skanery płaskie stały się realnym zagrożeniem dla profesjonalnych skanerów bębnowych. Chociaż rozdzielczoci tego typu mechanizmów zatrzymały się na poziomie 5600 dpi, to okazuje się, że rosnšca szybkoć pracy i coraz większa dynamika elementów CCD (sięgajšca już poziomu 4,3D) sprawiajš, że ich możliwoci pokryły już ponad 90% wszystkich potencjalnych poligraficznych zastosowań.
Z pojawiajšcych się na rynku skanerów nowoci wyranie widać, że prace badawcze koncentrujš się włanie na poprawianiu dynamiki, a przede wszystkim szybkoci skanowania.
Szczególnie ta druga cecha daje szerokie pole do popisu projektantom systemów skanujšcych.
W nowych skanerach poprawia się szybkoć pracy wszystkich elementów: przetwornika CCD, przetwarzania danych, przesyłu danych do komputera. Powszechne stało się np. montowanie w skanerze procesora lub specjalizowanego układu wstępnie przetwarzajšcego dane lub wykonujšcego interpolację. Coraz częciej w skanerach płaskich pojawiajš się też specjalne układy stabilizujšce drgania przetworników CCD i systemy chłodzšce przetworniki. Technologia produkcji układów CCD również nie stoi w miejscu. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że z miesišca na miesišc producenci systemów skanujšcych dysponujš coraz wydajniejszymi komputerami i coraz doskonalszymi mechanizmami do zarzšdzania kolorem i przetwarzania obrazów bitmapowych.
Wszystko to sprawia, że choć powoli, metodš drobnych kroczków, to jednak technologia stosowana w skanerach płaskich cišgle się rozwija.
Spróbujmy krótko opisać zmiany, jakie zaszły w cišgu ostatnich kilkunastu miesięcy w skanerach największych producentów.
Agfa wprowadziła do sprzedaży ulepszone wersje skanerów XY-15 i T5000 Đ XY-15 Plus i T5000 Plus. W nowych urzšdzeniach poprawiła się przede wszystkim szybkoć skanowania. Oba skanery zyskały także możliwoć digitalizacji prac nawietlonych na filmach (copydot) dzięki oprogramowaniu AgfaDot.
Heidelberg, który bardzo konsekwentnie rozwija dwie linie skanerów, w chwili obecnej może zaprezentować pięć modeli skanerów klasy high end. Pierwsza linia skanerów Đ urzšdzenia bębnowe Primescan Đ to następcy sprzedawanych od kilku lat skanerów Tango i Tango XL. Producent poza zmianš koloru obudowy nie wprowadził większych korekt do tych urzšdzeń. Jedynym nowym rozwišzaniem jest model 8400, który dzięki mechanizmowi do automatycznej zmiany bębnów znacznie poprawił swojš wydajnoć.
Duże zmiany zaszły natomiast w rodzinie skanerów płaskich Heidelberga. Producent zdecydował się na zaprzestanie produkcji legendarnego niemal skanera Topaz i wprowadził do sprzedaży zupełnie nowy, nowoczesny skaner pracujšcy w technologii XY Đ Nextscan.
Podobnie jak dawniej Topaz, Nextscan sprzedawany jest w dwóch wersjach: F4100 i F4200, przy czym F4200 przeznaczony jest do systemów wykorzystujšcych funkcję copydot.
Purup-Eskofot po wchłonięciu firmy Scan-View bardzo wzbogacił ofertę skanerów. W chwili obecnej prócz rodziny skanerów EskoScan firma sprzedaje wszystkie modele oferowane dotychczas przez ScanView Đ bębnowe ScanMate 3000 i 11 000 oraz płaskie F6, F8+ oraz F10. Na DRUPIE 2000 firma zapowiadała rozszerzenie rodziny skanerów płaskich w dół (o model F4, który nie wszedł jednak do sprzedaży) i w górę (ta zapowied zaowocowała powstaniem skanera EskoScan F14). Purup stara się także łšczyć technologię zaczerpniętš z dużych skanerów EskoScan do skanowania (digitalizowania) filmów z tańszymi mechanizmami. I tak F14 sprzedawany jest z oprogramowaniem copydot oraz aplikacjami do czyszczenia skanerów (Perfection) i odrastrowywania prac EskoDDS.
Dainippon Screen poszerzył rodzinę skanerów o ulepszonš wersję skanera Cezanne Đ Cezanne ELITE, poprawiajšc mu dynamikę i szybkoć pracy. Oprogramowanie uzupełnił za modułami do automatycznego czyszczenia skanów (DustaLaVista) i podobnie jak większoć producentów Đ copydot (DotFinder).
CreoScitex nie zmienił flagowego, majšcego już dobrze ponad rok modelu EverSmart SUPREME, ale również wzbogacił go o nowe, bardzo dobre oprogramowanie oXYtgen.
Wróćmy teraz do raportu ăSeyboldaÓ. Każdy konkurs powinien wyłonić zwycięzcę. Patrzšc na wyniki kolejnych testów wyranie widać czołówkę i outsiderów testu. Choć autorzy raportu nie wytypowali jednoznacznie zwycięzcy (prawdopodobnie z powodu protestu firmy Purup-Eskofot, która twierdzi, że sposób testowania skanerów zaproponowany przez specjalistów ăSeyboldaÓ nie sprawdza się w przypadku ich produktów), ja jednak pozwolę sobie na zupełnie subiektywne podsumowanie wyników. Tak jak w roku 1999 w czołówce znalazły się skanery firm Creo-Scitex i Dainippon Screen. EverSmart Supreme Đ flagowy model Sciteksa dominował nad rywalami osišgami i te bardzo dobre parametry techniczne potwierdził w testach. Równie dobrze wypadł nowy skaner Screena Cezanne Elite. Niemal równš, dobrš klasę prezentujš skanery Agfa XY-15, Fuji Lanovia i Heidelberg NextScan. Stosunkowo słabo wypadli producenci z Danii: Purup-Eskofot i Imacon. Purup (choć EskoScan Vincent podjšł równorzędnš walkę z konkurencjš) nie był w stanie wykazać zalet modelu ScanMate F10 (choć producent złożył protest kwestionujšcy metodykę testów, to argumenty, jakie przedstawił, nie sš przekonujšce). Słabo wypadły także skanery firmy Imacon, które podobnie jak Linoscan Heidelberga należš do innego segmentu rynku skanerów i z góry były skazane na niepowodzenie w testach przygotowanych w sposób, w jaki zrobił to ăSeyboldÓ. Trudno odnieć się do wyników testów dwóch prezentowanych skanerów bębnowych (Heidelberg Primescan i ICG), lecz mylę, że brak oceny nie będzie przeszkadzał czytelnikowi, gdyż oba skanery (Primescan jako Tango Đ przyp. autora) były przedmiotem wielu testów i porównań.