Tusze do druku na tkaninach i tekstyliach
6 gru 2016 14:48
W artykule omówiono problemy związane z zadrukowywaniem tuszami wodnymi bawełny, mieszanki bawełna/poliester, wełny, mieszanki nylon/lycra oraz jedwabiu. Na rynku znajduje się cała gama tkanin, które wymagają użycia innych typów tuszów. Często trudno podjąć decyzję, który z nich będzie najlepszy do określonego typu aplikacji.
Druk na tkaninach poliestrowych
Poliester jest prawdopodobnie najczęściej zadrukowywaną tkaniną zarówno w druku inkjet bezpośrednim, jak i z transferem sublimowanych barwników. Stosuje się go do drukowania banerów, flag, grafiki na potrzeby wystaw i ekspozycji oraz innych popularnych aplikacji wykonywanych przez punkty usług drukarskich.
Do barwienia niepowlekanych tkanin poliestrowych stosowane są barwniki dyspersyjne (oraz ich chemiczni kuzyni, czyli barwniki sublimacyjne). Barwniki dyfundują we włókna pod wpływem gorąca i ciśnienia bez względu na to, czy tkanina była zadrukowywana bezpośrednio, czy też są one transferowane z arkusza papieru. Cząsteczki barwnika penetrują i wiążą się z syntetycznymi włóknami.
Barwienie zachodzi pod powierzchnią włókna i nie przypomina barwienia bawełny, wełny czy jedwabiu, gdzie reakcja chemiczna występuje pomiędzy barwnikiem i grupami chemicznymi na powierzchni włókien. Barwnik dyfundowany we włókno nie może zostać „zaatakowany” przez bielenie czy też starty z powierzchni jak pigmenty.
Bazujące na olejach tusze barwnikowe mogą być drukowane na papierze i wtedy dopiero transferowane; zapewniają większą niezawodność drukarki, ponieważ nie wysychają w dyszach.
Firma Legger i Platt wprowadziła nową metodę bezpośredniego druku tuszami barwnikowymi sieciowanymi promieniami UV. Barwniki w tym tuszu tak jak sublimacyjne dyfundują do tkaniny w wysokiej temperaturze. Promieniowanie UV sieciuje i zakotwicza krople specjalnego tuszu barwnikowego UV na niepowlekanej tkaninie. Zapobiega to przesączaniu i penetracji tuszu, czyli problemom związanym z bezpośrednim drukiem tuszami wodnymi na niepowlekanych tkaninach.
Wszystkie techniki drukowania stosujące tusze barwnikowe prowadzą do podpowierzchniowego barwienia włókien poliestrowych. Wybór rodzaju tuszu oraz metody bezpośredniej czy też transferu jest zależny od typu użytej drukarki i tkaniny oraz od aplikacji.
Do druku z transferem powszechnie stosuje się drukarki roll-fed (Roland, Mimaki czy Epson). Druk bezpośredni wykonuje się na „tekstylnych drukarkach” (JNS TexPress czy Mimaki DS 600). Tusze UV stosowane są w drukarkach firmy Legger i Platt, a bazujących na oleju używa się w drukarkach FabriVu produkowanych przez EFI/Vutek.
Pigmentowe tusze rozpuszczalnikowe
Tusze rozpuszczalnikowe do druku tekstyliów są w zasadzie takie same jak te stosowane do drukowania na foliach winylowych i powlekanych papierach. Pozostają one na powierzchni tkaniny i wiążą się z powłoką tak zaprojektowaną, aby kontrolowała przesączanie. Na rynku dostępna jest cała gama tkanin do zadrukowywania tuszami rozpuszczalnikowymi: od powlekanych folii winylowych (mesh i scrim) po powlekane płótna oraz inne materiały.
Pigmentowe tusze UV
Podobnie jak w przypadku folii winylowych, poliwęglanów czy innych twardych podłoży, tusze UV sieciują pod wpływem promieni UV. Może to być problemem w przypadku tkanin niepowlekanych. Szybko absorbowany przez tkaninę tusz znika i jak gdyby „ukrywa się” przed promieniowaniem UV. Wynikiem jest niecałkowite usieciowanie. Tkaniny powlekane rozwiązują ten problem, ponieważ mają one tendencję do zatrzymywania tuszu, pozwalając promieniom UV na jego całkowite usieciowanie. Na rynku dostępnych jest wiele powlekanych tkanin, które zostały zoptymalizowane na potrzeby druku UV.
Warto podkreślić, że drukowane tkaniny całkowicie sieciowane za pomocą promieni UV mają tendencję do utraty elastyczności, dając efekt sztywnego materiału. W związku z tym będą one często pękały. Najlepiej więc zawsze wybierać tkaniny, które zostały wyprodukowane specjalnie na potrzeby druku UV.
Tusze wodne dla płótna i satyny
Płótna i tkaniny z poliestrowej satyny z odporną na wodę mikroporowatą powłoką mogą być zadrukowywane wodnymi tuszami pigmentowymi dając wysokiej jakości obrazy graficzne. Płótna są często używane do drukowania reprodukcji obrazów oraz do znaków graficznych, podczas gdy tkaniny satynowe znakomicie nadają się na tzw. backlit i są powszechnie stosowane na banery.
Podsumowanie
Rynek druku inkjet na tkaninach rośnie niezwykle szybko.
Istnieje możliwość wyboru wielu rodzajów tuszów, tkanin oraz aplikacji. Nowe typy drukarek, specjalnie zaprojektowane tusze i przygotowane tkaniny pozwalają na wprowadzanie na rynek wielu nowych produktów. Kluczem do sukcesu na tym rynku jest właściwy dobór drukarki, tuszu w połączeniu z tkaniną odpowiednią dla danej aplikacji oraz edukacja na temat wszystkich istniejących opcji.
Na podstawie „Digital Graphics” nr 5/2007 opracował TG