Przez dziesięciolecia druk cyfrowy dla przemysłu odzieżowego, dekoracji i grafiki ograniczał się do druku próbnego i druku niskonakładowego. Obecnie – dzięki zaletom innowacyjnej technologii druku atramentowego – przemysł zaspokaja zapotrzebowanie na przyjazną dla środowiska produkcję, innowacyjne projekty i potrzebę poprawy funkcjonowania łańcucha dostaw. Niniejszy artykuł analizuje najnowsze trendy w przemyśle tekstylnym i dynamikę innowacji cyfrowych w tym ogromnym sektorze globalnej gospodarki.
Transformacja tekstyliów
Podobnie jak wiele innych branż, rynek druku tekstylnego zmienia się pod wpływem innowacji technologicznych, które mają na celu dotarcie do nowej generacji konsumentów. Ten ogromny przemysł, o wartości półtora biliona USD rocznie w samym sektorze odzieży i akcesoriów, przechodzi obecnie proces intensywnej transformacji.
Marki muszą dostosować się do potrzeb nowej generacji konsumentów, którzy robią zakupy zarówno w sklepach tradycyjnych, jak i w sklepach internetowych. Zmiany nie ominą również zakładów włókienniczych, które muszą funkcjonować zgodnie z wymaganiami cyfrowej ery. Wiele z tych zmian miało miejsce w ostatniej dekadzie wraz z pojawieniem się pierwszych rozwiązań w zakresie szybkiej produkcji tekstyliów.
Jednym z największych obszarów w druku na tekstyliach, który uległ znaczącej poprawie, jest możliwość produkcji tkanin lub odzieży o dowolnej długości nakładu w systemie just-in-time. Wraz z nadejściem zaawansowanych narzędzi automatyzacji pracy zakłady tekstylne mogą teraz szybko produkować każdy wzór – spełniając potrzeby projektantów i marek starających się sprostać szybkim zmianom w branży mody. Dodatkowo innowacje w zakresie dopasowy- wania kolorów i wzornictwa skracają proces twórczy od miesięcy do tygodni, a nawet dni.
W sektorze tekstylnym poprawa wydajności i uproszczone wzornictwo przełożyły się również na większą kreatywność. Dzięki możliwości produkowania pojedynczych serii eliminuje się ryzyka związane z masową produkcją. Wiele marek pozwala początkującym projektantom wejść do gry i konkurować o uznanie. Dziś powszechną praktyką jest zamawianie tkanin zarówno z tradycyjnych zakładów włókienniczych, jak i spersonalizowanych materiałów nowej generacji.
Zrównoważony rozwój środowiskowy nadal znajduje się na czele odpowiedzialności usługodawcy. Badania wielokrotnie dowiodły, że młodsze pokolenia – zwłaszcza generacja Z (osoby urodzone po 1995 roku) – stawiają na zrównoważony rozwój przy wyborze produktów. W wielu przypadkach ta grupa wiekowa jest skłonna płacić więcej za produkty, które zostały stworzone z myślą o ekologii. Dla przemysłu tekstylnego oznacza to diametralną zmianę. Od pokoleń producenci tekstyliów uważani są za głównych sprawców zanieczyszczeń – 20 proc. ścieków wytwarzanych jest przez zakłady tekstylne na całym świecie.
Optymalizacja łańcucha dostaw
Wolumen druku cyfrowego na tkaninach nadal rośnie na poziomie 19 proc. CAGR (szacuje się, że osiągnie około 4 mld m2 w 2022 roku). Wraz z tendencjami w zakresie produktywności i kreatywności, skłaniającymi firmy do stosowania bardziej elastycznego harmonogramu produkcji, który stawia na pierwszym miejscu różnorodność produktów, jest rzeczą naturalną, że ulepszenia nastąpią w obszarze łańcucha dostaw.
Kiedy marki planują kolejny sezon, zazwyczaj korzystają z systemu zarządzania cyklem życia produktu (PLM). Narzędzia te są agregatorami wszystkich komponentów potrzebnych do uruchomienia nowego, udanego sezonu, takich jak zarządzanie zasobami (ERP), komponentami projektowymi, kolekcją i zespołami, po wzory oraz fotografie produktów. Te platformy współpracy umożliwiają kontrolę procesów tworzenia produktów na następny sezon i koordynację działań ze strony marek, projektantów, zakładów włókienniczych, operacji cięcia i szycia, aż po logistykę, która dostarcza produkty na półki lub wysyła je w opakowaniach.
Podczas gdy produkcja w systemie just-in-time (JIT) jest technicznie terminem istniejącym od lat sześćdziesiątych XX w., w ostatnich dekadach znacząco zwiększyła się jej popularność. Produkcja JIT pozwala nowym firmom wprowadzić swoje linie produktów na rynek w ciągu kilku dni lub tygodni, a nie miesięcy. Dla większych organizacji może to oznaczać szybką reakcję na potrzeby branży mody w celu zaspokojenia sezonowego popytu. Warianty sezonowe mogą być na półkach sklepowych na czas, dając firmom tekstylnym większe możliwości usatysfakcjonowania klientów.
Przejście w kierunku druku cyfrowego może również oznaczać lepsze planowanie zapasów, co prowadzi do zmniejszenia nadmiernych stanów magazynowych. Ponieważ dostawcy usług tekstylnych odchodzą od dłuższych serii i przechodzą w kierunku krótkiej, zróżnicowanej, ukierunkowanej produkcji – są w stanie lepiej dopasować produkt do potrzeb klienta. Odzież może być teraz produkowana w miarę potrzeb, a nie w ilości masowej, pozwalając firmom wydawać mniej na zapasy, które mogą, ale nie muszą się sprzedać. Możliwości te wprowadziły nowy typ dostawców tkanin – producentów na żądanie. Firmy takie wykorzystują model biznesowy Purchase Activated Manufacturing, w którym produkcja rozpoczyna się dopiero po otrzymaniu zamówienia i opłaceniu go z góry. W magazynie nie ma wyrobów gotowych, a jedynie surowce do ich produkcji.
Dzięki skróceniu łańcucha dostaw przy użyciu innowacyjnej technologii druku i ciągłym postępom w organizacji pracy, nowi gracze wchodzą na rynek wyposażeni w intuicyjne narzędzia internetowe, które ułatwiają rozpoczęcie sprzedaży odzieży dostosowanej do indywidualnych potrzeb klienta. Odpowiadają one na potrzeby handlu elektronicznego w przemyśle odzieżowym, gdzie dalszy wzrost – zgodnie z prognozą Statista 2018 – przyniesie szacunkowe przychody w wysokości 145 mld dolarów do 2023 roku.
Spoonflower i Amazon Merch – liderzy innowacji
Spoonflower działa w Stanach Zjednoczonych (w Północnej Karolinie) i w Europie (Berlin) i od wielu lat odpowiada na potrzeby rynków kreatywnych oraz hobbystycznych. Firma stworzyła społeczność projektantów wzorów, którzy są powiązani z klientami na wieloaspektowej platformie firmy. Mogą oni dostosowywać tkaniny, tapety i opakowania na stronie Spoonflower, modyfikując jednocześnie elementy wystroju wnętrz na stronie Roostery.
Firma wykorzystuje technologię druku cyfrowego w przypadku materiałów bawełnianych i z tworzyw sztucznych, które nie wymagają intensywnego wykorzystania wody do obróbki, a konkretnie technologię atramentów pigmentowych do bawełny i sublimacji do materiałów syntetycznych. Kluczem do sukcesu firmy Spoonflower są ciągłe prace badawczo-rozwojowe, które poszukują najnowszych rozwiązań w zakresie druku i przepływu pracy. Firma stawia sobie również za priorytet utrzymanie i doskonalenie infrastruktury IT, co pozwala na przetwarzanie setek tysięcy zleceń rocznie. W świecie masowej personalizacji produkcja aktywowana zakupami wymaga dużej precyzji zarządzania sklepem i śledzenia procesów w celu zapewnienia bezawaryjnej produkcji oraz utrzymania marginesu błędu.
Kolejnym potężnym, nowym narzędziem jest Amazon Merch. Jeden z największych sprzedawców internetowych na świecie wykorzystał potencjał druku cyfrowego wiele lat temu, gdy rozpoczął drukowanie książek na żądanie. Dziś Amazon inwestuje w takie maszyny jak Direct to Garment firmy Kornit, które umożliwiają Amazon Merch operację drukowania po zakupie. Brak zapasów oznacza brak ryzyka ich niesprzedania.
Amazon oferuje swoją infrastrukturę front-end przedsiębiorcom z projektami i pomysłami, a następnie zapewnia możliwość korzystania z infrastruktury Amazon back-end w celu realizacji tych pomysłów. Jego usługi wspierają zarówno niezależnych projektantów, jak i duże marki takie jak Disney i Marvel.
Przykładem połączenia tradycyjnego wyrobu włókienniczego z innowacjami jest Grupa Miroglio z Włoch. Posiadając kilka zakładów przemysłowych, działa ona w 22 krajach dostarczając materiały markom odzieżowym. Firma stosuje druk atramentowy jednoprzebiegowy od momentu powstania w 2011 roku i jest również pionierem w dziedzinie ochrony środowiska oraz innowacji projektowych. W 2015 roku Grupa Miroglio stworzyła The Color Soup jako portal internetowy do tworzenia i zamawiania wysokiej jakości tkanin modowych dla każdego, kto posiada przeglądarkę i dostęp do internetu.
Bez technologicznych ograniczeń
Oczywiście wiele z tych innowacyjnych rozwiązań nie byłoby możliwych bez nieustannych innowacji w dziedzinie technologii druku i materiałoznawstwa, przy czym ta ostatnia prowadzi do stosowania różnych rodzajów atramentów potrzebnych do uzyskania najlepszych wyników w przypadku różnych tkanin: od barwników reaktywnych stosowanych do włókien naturalnych, przez atramenty sublimacyjne, po specjalistyczne farby do druku jedwabiu i nylonu. Wraz z pojawieniem się atramentów pigmentowych nowej generacji, które mogą drukować na większości tkanin bez intensywnego zużycia wody, jak ma to miejsce w przypadku niektórych farb tekstylnych – otworzył się świat wolności projektowania i koloru. Druk cyfrowy rozwijał się od wczesnych lat 80. ubiegłego wieku, kiedy to był wykorzystywany tylko do proofingu, aż po dzień dzisiejszy, kiedy drukarki jednoprzebiegowe osiągają prędkość do 90 metrów na minutę. W przypadku systemów transportu specyficznych dla tekstyliów zaobserwowaliśmy wpływ poprawy niezawodności głowicy drukującej i redukcji kosztów w systemach produkcyjnych od 1,8 do 3,2 m i szerszych.
Zgodnie z roczną prognozą Keypoint Intelligence dotyczącą tekstyliów cyfrowych na lata 2017-2022, zainstalowanych zostanie około 12 000 urządzeń do druku cyfrowego, które produkują odzież, dekoracje i tkaniny przemysłowe. Umożliwi to produkcję wolumenu sięgającego około 4 mld m2 drukowanych tkanin.
W przemyśle włókienniczym istnieje kilka grup urządzeń, w tym wykorzystujące technologie jednoprzebiegowe i hybrydowe. Najczęściej wykorzystywane są głowice, które nie różnią się od tych stosowanych w segmentach graficznych do produkcji oznakowań. W przemyśle tekstylnym jednakże osiągają one nowe wyżyny produktywności, w niektórych przypadkach integrując do 12 kanałów koloru i do 64 głowic drukujących, aby umożliwić wysoką prędkość pracy. Wiele z nich wykorzystuje technologię pasa klejącego, który umożliwia równomierny transport tkaniny przez drukarkę. Druk jednoprzebiegowy, jak sama nazwa wskazuje, umożliwia naniesienie wszystkich kolorów w jednym przejściu. Jego prekursorem była w 2011 r. firma MS Printing z Włoch, obecnie stanowiąca część Dover Corp. Aktualnie technologia jednoprzebiegowa umożliwia drukowanie z prędkością 90 mb na minutę. Producenci tych systemów nieustannie pracują nad wieloma konfiguracjami systemów atramentowych, kontrolą jakości w linii produkcyjnej i innymi połączeniami z przemysłowymi standardami 4.0.
Wreszcie, systemy hybrydowe – łączące systemy analogowe i cyfrowe – są w stanie wykorzystać analogowy sitodruk rotacyjny z cyfrowym drukiem jednoprzebiegowym w celu maksymalizacji korzyści z obu technologii.
Automatyzacja – odcięcie od problemów
Dla wielu firm główną przeszkodą do pokonania jest ostatni etap procesu, czyli przekształcanie tkanin w odzież. Cięcie, szycie i wyposażanie odzieży gotowej w akcesoria to nadal pracochłonne czynności, które odbywają się przede wszystkim na niskopłatnych, wyspecjalizowanych rynkach pracy takich jak Azja Południowo-Wschodnia, Chiny i Ameryka Łacińska. Obecny przepływ pracy wymaga jednak pewnego stopnia bliskości między zakładami włókienniczymi i zakładami krawieckimi.
W miarę postępu automatyzacji przemysł tekstylny niewątpliwie ulegnie ewolucji. Od dłuższego już czasu rządy m.in. Stanów Zjednoczonych (za pośrednictwem Defense Advance Research Project Agency – DARPA) finansują projekty mające na celu automatyzację procesów szycia przy użyciu wieloetapowej linii montażowej z inteligentnymi maszynami szyjącymi, wyposażonymi w czujniki. Systemy te mogą przewyższać ludzkie możliwości produkcyjne ze względu na ich potencjalną nieprzerwaną pracę. W celu połączenia komponentów odzieży nici używane do szycia mogą być cyfrowo barwione w locie przy użyciu technologii cyfrowej, dostarczanej np. przez izraelską firmę Twine.
W opinii InfoTrends
Po kilkudziesięciu latach rozwoju udział druku cyfrowego na tekstyliach wynosi 6 proc. i rośnie rok do roku w tempie dwucyfrowym. Podobnie jak w przypadku innych segmentów poligrafii, ten sektor przemysłu jest częścią rozbudowanego łańcucha dostaw skupiającego producentów surowców, właścicieli marek, projektantów, drukarnie, zakłady dziewiarskie czy krawieckie oraz
firmy logistyczne. Wpływ na środowisko naturalne jest nieustannie minimalizowany, a dostarczanie produktów dostosowanych do potrzeb klienta stanowi stały trend, który ma na ten ogromny przemysł duży wpływ.
Technologia druku cyfrowego jest adoptowana zarówno przez uznanych producentów, jak i przedsiębiorców, którzy korzystają z infrastruktury IoT (Internet of Things – internetu rzeczy) w celu rozpoczęcia masowych działań dostosowawczych do produkcji na żądanie. Największe marki poszukują rozwiązań, które pozwolą im osiągnąć kluczowe cele biznesowe: konsekwentne tworzenie wysokiej jakości produktów, redukcję ilości odpadów i zapasów oraz zaspokojenie zapotrzebowania klientów na innowacje projektowe i personalizację.
Wiele wniosków wyciągniętych z doświadczeń w branży graficznej w zakresie spójności produkcji i automatyzacji przepływu pracy jest obecnie dostosowywanych przez dostawców urządzeń do druku na tekstyliach. Aby jednak wywrzeć znaczący wpływ na branżę tekstylną, druk cyfrowy będzie musiał wyjść poza wysokiej jakości druk niskonakładowy.
Ron Gilboa
Tłumaczenie: AN
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
