Zwilżanie w druku offsetowym – część I
23 lip 2020 10:55

W procesie drukowania offsetowego poza farbą bierze udział roztwór zwilżający. I tak jak farba ma za zadanie pokryć miejsca drukujące formy, tak miejsca, które nie powinny drukować, muszą być na formie pokryte roztworem zwilżającym. Jakość roztworu odgrywa ogromną rolę, tym bardziej, że podczas drukowania farba tworzy z wodą emulsję.

Na początku procesu drukowania farba przyjmuje całą ilość roztworu zwilżającego i dopiero po przekroczeniu punktu nasycenia, kiedy już więcej roztworu nie może być przyjęte, tworzy się wolny płyn na powierzchni warstwy farby. Roztwór ten zostaje przeniesiony na niedrukujące miejsca płyty, a pomiędzy farbą i wodą osiągnięta zostaje równowaga, tzw. równowaga farbowo-wodna.

Prędkość przyjmowania roztworu przez farbę, a także jego ilość decydują później w procesie drukowania o zachowaniu się farby na maszynie.

Farba powinna przyjmować roztwór szybko, ale w ograniczonej ilości. Im więcej wody zostanie przyjęte na początku przez farbę, tym dłużej będzie trwać tworzenie się wolnego płynu na jej powierzchni, a co za tym idzie później ustali się równowaga farbowo-wodna. Ponadto mogą zostać zaburzone właściwości reologiczne farby.

Szacuje się, że farba przyjmuje 10-20 proc. ogólnej ilości roztworu zwilżającego i powinna tworzyć z nim stabilną emulsję typu „woda w farbie”.

Niewłaściwe parametry roztworu zwilżającego mogą powodować wiele problemów w drukowaniu, dlatego też niezmiernie ważne są ustalenie i stabilizacja jego właściwych parametrów.

Jakość druku zależy m.in. od następujących parametrów:

– napięcia powierzchniowego roztworu zwilżającego,

– napięcia powierzchniowego farby drukarskiej,

– napięcia granicznego pomiędzy: 

• roztworem zwilżającym a farbą,

• farbą i elementami drukującymi na płycie,

• środkiem zwilżającym a miejscami niedrukującymi płyty,

• farbą i miejscami niedrukującymi płyty,

• roztworem zwilżającym a obszarami drukującymi.

 

Podstawę każdego roztworu zwilżającego stanowi woda zmieszana ze specjalnymi dodatkami chemicznymi. Ich zasadniczym zadaniem jest umożliwienie dokładnego powleczenia miejsc niedrukujących na płycie. Spełniają one jednak również inne funkcje, zapewniające sprawny przebieg procesu drukowania.

Standardowy roztwór zwilżający stosowany w drukowaniu offsetowym składa się na ogół z mieszaniny:

– wody wodociągowej w ilości 85-90 proc., 

– alkoholu izopropylowego w ilości 5-15 proc.,

– specjalnego dodatku do roztworu w ilości 2-4 proc. (zawierającego środki powierzchniowo czynne, kwasy, systemy buforujące, środki bakterio- i glonobójcze, dodatki przeciwpieniące, poprawiające zwilżanie, inhibitory korozji, suszki itp.).

W przypadku drukowania bez udziału alkoholu izopropylowego roztwór składa się na ogół w 96 proc. z wody wodociągowej, a w 4 proc. ze specjalnego dodatku.

Woda użytkowa

Głównym składnikiem roztworu zwilżającego jest woda, dlatego też bardzo ważne są jej parametry wyjściowe.

Skład wody

Woda w naturze pokrywa ok. 75 proc. powierzchni ziemi, bierze udział we wszystkich procesach biochemicznych i jest obecna w większości ciał.

Woda, określana w skrócie wzorem chemicznym H20, w przyrodzie właściwie nigdy nie występuje w stanie czystym i składa się nie tylko z tlenu i wodoru. 

W naturze krążenie odbywa się w zamkniętym obiegu i powodują je energia słoneczna oraz przyciąganie ziemskie, a jego elementami są opady atmosferyczne, odpływy i parowanie. Już w atmosferze, gdzie woda znajduje się w postaci mgły z pary wodnej, woda nasyca się gazami znajdującymi się w powietrzu. Rodzaj gazów i ich nasycenie zależne są od miejsca i warunków opadania mgły. Na terenach przemysłowych woda deszczowa zawiera poza tlenem, azotem i dwutlenkiem węgla jeszcze dwutlenek siarki, tlenki azotu itp. 

Po opadnięciu na powierzchnię ziemi woda przesącza się przez różne pokłady geologiczne. Od jakości warstw geologicznych zależą jakość i ilość substancji mineralnych, jakimi się nasyca. Zanieczyszczenia wody mogą być pochodzenia nie tylko mineralnego, ale również organicznego. 

Do celów użytkowych stosuje się najczęściej wodę gruntową lub źródlaną, znajdującą się pod powierzchnią ziemi. cdn.

Artykuł sponsorowany

Fragment książki „Barwy druku. Offset arkuszowy”.

Ewa Rajnsz