W procesie drukowania offsetowego poza farbą bierze udział roztwór zwilżający. I tak jak farba ma za zadanie pokryć miejsca drukujące formy, tak miejsca, które nie powinny drukować, muszą być na formie pokryte roztworem zwilżającym. Jakość roztworu odgrywa ogromną rolę, tym bardziej, że podczas drukowania farba tworzy z wodą emulsję.
Napięcie powierzchniowe cd.
Im mocniejsze są siły przyciągania cząsteczek we wnętrzu cieczy, tym wyższe jest jej napięcie powierzchniowe. Oznacza to, że kropla cieczy szybciej przyjmie kształt kuli, a tym samym będzie miała zdolność zwilżenia mniejszej powierzchni.
Woda niezależnie od jej twardości posiada napięcie powierzchniowe wynoszące w przybliżeniu 72 mN/m. W drukowaniu offsetowym roztwór zwilżający o takim napięciu powierzchniowym nie mógłby w dostatecznym stopniu zwilżać i powlekać powierzchni formy drukowej.
Dlatego też do roztworu zwilżającego dodaje się alkohol izopropylowy. Powoduje on obniżenie napięcia powierzchniowego, a tym samym zwiększa zdolność roztworu do powlekania miejsc niedrukujących formy oraz tworzenia cienkiej, ale równomiernej i stabilnej warstewki.
Do roztworu można dodawać również inne substancje, które osłabiają siły międzycząsteczkowe i redukują w ten sposób jego napięcie powierzchniowe. Najczęściej wykorzystuje się w tym celu dodatek tensydów, które niestety ułatwiają pienienie się roztworu i powodują konieczność stosowania odpieniaczy.
Redukcja napięcia powierzchniowego stwarza dodatkowo możliwość obniżenia ilości podawanego roztworu, a tym samym uzyskania wymiernych oszczędności ekonomicznych.
Temperatura roztworu
W procesie drukowania ważną rolę odgrywa właściwa temperatura roztworu zwilżającego. Najkorzystniejsza jest temperatura w granicach 8-12°C, czyli o ok. 10°C niższa od temperatury otoczenia.
Zbyt wysoka temperatura może powodować następujące problemy:
– podwyższoną podaż środka zwilżającego, a tym samym obniżoną gęstość optyczną pełnych tonów druku,
– wypływanie farby w roztworze zwilżającym,
– częściowe nachodzenie farby na wałki,
– zwiększone zużycie alkoholu izopropylowego,
– redukcję lepkości roztworu zwilżającego,
– wzmożone rozmnażanie się mikroorganizmów, grzybów, alg itp.
Zanieczyszczenia układu wodnego
Układ podawania wody może zostać zanieczyszczony przez cząstki farby przeniesione z wałków farbowych. Mogą się również do niego przedostawać fragmenty proszku używanego do napylania druków i składniki wymywane z powłoki powlekającej papier.
Do wody znajdującej się w obiegu środka zwilżającego przedostają się z powietrza różnorodne bakterie, glony, drożdże i grzyby.
Sama woda wodociągowa także zawiera pewne ilości mikroorganizmów. W układzie wodnym mikroorganizmy znajdują idealne warunki rozwoju w postaci lekko kwaśnego odczynu, rozpuszczonych soli i innych substancji oraz najczęściej stałej temperatury. Ponieważ ich podział komórkowy następuje co 20-30 minut, to w ciągu jednego dnia może powstać kilka bilionów komórek. Zjawisko rozmnażania się mikroorganizmów powoduje niebezpieczeństwo zanieczyszczenia całego układu szlamem, a co za tym idzie awarii systemu zasilania roztworem zwilżającym. Największe niebezpieczeństwo powstaje tam, gdzie do drukowania nie stosuje się dodatku alkoholu izopropylowego. Dlatego też dodatki do roztworów zwilżających muszą posiadać zdolność skutecznego hamowania wzrostu mikroorganizmów w całym układzie zasilania.
W przypadku widocznego zabrudzenia roztworu należy wymienić go na nowy. Ponadto regularnie należy myć cały zespół wodny, sprawdzać filtry i wymieniać je systematycznie, najpóźniej w momencie, kiedy zauważalnie zmniejszy się przekrój ich oczek.
Bezawaryjną pracę systemu zwilżającego zapewnia stosowanie dodatków do roztworów zwilżających ze specjalnie dobranymi środkami konserwującymi o wydłużonym działaniu. Są to na ogół biocydy, które nadają roztworowi odpowiednie właściwości przeciwbakteryjne.
Zaleca się również regularne, profilaktyczne czyszczenie całego układu zasilania, aby nie dopuścić do jego silnego zamulenia. Najlepiej jest uwzględnić czyszczenie układów obiegowych roztworu w harmonogramie konserwacji maszyny i dokonywać go dwu- lub trzykrotnie w ciągu roku. Czyszczenie zaleca się przeprowadzać zarówno w przypadku zespołów wodnych kontaktowych, bezstykowych, natryskowych, jak i odśrodkowych.
Do czyszczenia układów wodnych należy stosować specjalne preparaty, zawierające kombinację skutecznych środków myjących w postaci detergentów o silnym działaniu bakterio- i glonobójczym. Środki myjące tego typu charakteryzują się wysokim stopniem skuteczności, rozpuszczając brud i resztki farbowe osadzone na ściankach instalacji. Odpowiednie emulgatory pomagają rozdrobnić osady i rozprowadzić je równomiernie w całym roztworze czyszczącym. Właściwy zmywacz nie powinien także niszczyć części metalowych maszyny lub też tych wykonanych z tworzyw sztucznych. Powinien także posiadać zasadowy odczyn. cdn.
Ewa Rajnsz
Artykuł sponsorowany
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
